برترین تلسکوپ‌های تاریخ

حداقل چهارصد سال از اختراع تلسکوپ می‌گذرد و کشفیات ارزشمندی با تلسکوپ‌های مختلف انجام شده است، اما برخی از آن‌ها برای همیشه در تاریخ ماندگار شده‌اند و هیچ ابزار علمی دیگر نمی‌تواند با آن‌ها رقابت کند.

رصدخانه جمینی

داشتن دو چشم بهتر از داشتن فقط یک چشم است. به‌همین دلیل تلسکوپ‌های نور مریی/فروسرخ جمینی، دوقلو هستند؛ اما دوقلوهایی که به‌اندازه یک اقیانوس از یکدیگر فاصله دارند. باوجود این فاصله زیاد این دو به کمک هم می‌توانند سراسر آسمان را پوشش دهند. جمینی جنوبی در شیلی و جمینی شمالی (که در تصویر مشاهده می‌کنید) در بالای آتشفشان خاموش موناکی در هاوایی قرار گرفته است. 7 کشور مالکیت جمینی را در دست دارند.

تلسکوپ‌های فضایی کورات و کپلر


یکی از این تلسکوپ‌ها فرانسوی و دیگری آمریکایی است و به دنبال کشف سیارات زمین‌مانند دیگری در نقاطی دورتر از منظومه شمسی هستند، جایی که دما برای وجود آب مایع مناسب باشد. در این تصویر بازدید نهایی آینه‌های اصلی کندویی شکل تلسکوپ کپلر ناسا را مشاهده می‌کنید که از فروردین‌ماه گذشته شروع به کار کرد.
کورات نیز توسط آژانس فضایی اروپا و فرانسه راه‌اندازی شده است. این تلسکوپ از لحظه شروع به کارش در دسامبر 2006 / آذر 1385 کشفیات قابل توجهی داشته است. یکی از این کشفیات در فوریه 2009 / بهمن 1387 بود که خبر از وجود یک سیاره کوچک در دوردست داد که اندازه آن کمتر از 2 برابر زمین است و هر 20 سال یک بار به دور یک ستاره خورشیدمانند می‌چرخد.

رصدخانه جنوبی اروپا

تلسکوپ 3.5 متری این رصدخانه، اولین تلسکوپ در دنیاست که کنترل آینه‌هایش با کامپیوتر انجام می‌گیرد؛ گرچه امروزه حتی تلسکوپ‌های آماتوری هم چنین قابلیتی را دارند. این رصدخانه در صحرای آتاکامای شیلی، مجموعه‌ای از تلسکوپ‌های خیلی بزرگ است. علاوه براین رصدخانه جنوبی اروپا دارای بخشی به نام آلما است که یک تلسکوپ زیرمیلی‌متری است. آلما یک همکاری بین قاره‌ای است که در آن آمریکای شمالی، آسیای شرقی و شیلی مشارکت دارند. آلما همچنین مرتفع‌ترین و پیشرفته‌ترین رصدخانه رادیویی ستاره‌شناسی در دنیاست.


رصدخانه ملی ستاره‌شناسی رادیویی

تلسکوپ گرین‌بنک یکی از چندین سایت این رصدخانه است که دانشمندان اخیرا از اطلاعات آن برای تحقیق بر روی فرکانس‌های ملکول‌های فضای بین ستاره‌ای استفاده کرده‌اند. سایت دیگر آن نیز دارای 27 آنتن رادیویی است که هریک وزنی معادل 230 تن دارند. این سایت در جنوب صحرای ساکارو در نیومکزیکو واقع است. شاید برخی از افراد این سایت را از فیلم "برخورد" به خاطر داشته باشند.

تلسکوپ‌های فضایی چاندرا و اسپیتزر


این دو تلسکوپ، از تلسکوپ‌های بزرگ و مشهور ناسا محسوب می‌شوند که نگاهشان به سوی فضای بی‌کران است. مدار بیضوی چاندرا که آن را خیلی دور از زمین قرار داده، باعث شده این تلسکوپ بتواند دید بهتری از یک منطقه پرانرژی از فضا مثل حوادث پس از یک انفجار ابرنواختر داشته باشد. تصاویر گرفته شده توسط چاندرا به دانشمندان کمک کرده است چیزهای بیشتری راجع به تپ‌اخترها و سحابی‌های ابرنواختری بدست آورند.

در این تصویر تلسکوپ فضایی اسپیتزر را مشاهده می‌کنید که نامش را از پدر تلسکوپ‌های فضایی یعنی لیمان اسپیتزر وام گرفته است. این تلسکوپ به دانشمندان در دیدن اجسام سردتر دنیا مثل ستاره‌های کوچک کمک زیادی کرده است.

رصدخانه دبیلیو.ام.کک

این تلسکوپ دو قلوی 10 متری و 300 تنی به همان اندازه‌ای که به خاطر کشفیاتش مشهور است، دارای طراحی مشهوری نیز هست. آینه اصلی این دو تلسکوپ از 36 قطعه شش‌گوش ساخته شده است که با یکدیگر به عنوان یک قطعه آینه کار می‌کنند. تلسکوپ‌های کک روی کوه که‌ا در قله آتشفشانی موناکی هاوایی قرار گرفته‌اند و بزرگ‌ترین تلسکوپ‌های نور مریی و فروسرخ دنیا هستند. این تلسکوپ‌ها به دانشمندان در اکتشافات مهیجی چون کهکشان‌های قرارگرفته در لبه دنیا، مطالعه ابرنواخترها برای تعیین آهنگ انبساط عالم، طبیعت پرتوهای گاما و سیارات اطراف ستاره‌ها کمک فراوانی کرده‌اند.

رصدخانه مونت ویلسون


کوه ویلسون شاهد انقلابی در زمینه رصدخانه‌های جدید در دنیاست. این کوه هم شاهد بالابردن پرمشقت آینه 60 اینچی (150 سانتی‌متری) به نوک قله‌اش بوده و هم شاهد شب‌های سردی که ادوین هابل مشغول بازنویسی دانسته‌های ما از کیهان بوده است. این کوه یکی از مهم‌ترین نقاط علمی در تاریخ است. گرچه از تلسکوپ 60 اینچی هیل دیگر برای تحقیقات استفاده نمی‌شود؛ اما از آن برای طبقه‌بندی طیفی ستاره‌ها که پایه ستاره‌شناسی جدید است، استفاده می‌شود. صد سال پیش این تلسکوپ بزرگ‌ترین تلسکوپ دنیا بود؛ اما در عرض 10 سال یک تلسکوپ 100 اینچی (2.5 متری) جایگزین آن شد. به کمک این تلسکوپ بود که هابل کشف کرد لکه‌های سحابی در آسمان در واقع کهکشان‌هایی دوردست هستند و هم‌چنین دنیا در حال انبساط است. مونت‌ویلسون به مدت 40 سال مهم‌ترین رصدخانه در دنیا بود.

رصدخانه پالومار


تلسکوپ 200 اینچی (5 متری) پالومار به انقلابی در ستاره‌شناسی مدرن منجر شد. ساخت آینه‌های این تلسکوپ در سال 1934 / 1313 با نرخ دلار آن زمان، در حدود 1 میلیون دلار خرج برداشت. این آینه از جنس جدیدی به نام پیرکس ساخته شده بود و تغییر دما برای آن مشکل کمتری را به‌وجود می‌آورد. ساخت آن پس از وقفه‌ای که به خاطر جنگ جهانی دوم بود، دوباره از سر گرفته شد و در ژانویه 1949 / دی 1327، ادوین هابل اولین کسی بود که توانست با دقت از درون آن به آسمان بنگرد. پس از 3 ربع قرن، پالومار هنوز هم کشفیات جدیدی انجام می‌دهد. دانشمندان در سال 2007 / 1386 اعلام کردند که برای بهتر شدن کیفیت تصاویر آن یک سیستم جدید اپتیک سازگار راه‌اندازی کرده‌اند.

تلسکوپ گالیله


گالیله تلسکوپ را اختراع نکرد. او حتی شاید اولین کسی هم نبود که تلسکوپش را به سمت آسمان نشانه گرفت، اما طراحی قدرتمند تلسکوپ وی به او این اجازه را داد که خیلی دورتر از افراد قبلی خود آسمان را ببیند. کشفیات وی باعث شد به او لقب "پدر علم جدید" را بدهند. او با تلسکوپ خود توانست ماه را ببیند، 4 قمر سیاره مشتری را کشف کند، یک ابرنواختر را ببیند، لکه‌های خورشیدی را کشف کند و هلال‌های سیاره ناهید را بررسی کند. او به خاطر این‌که طرفدار فرضیه خورشیدمحوری دنیا بود، به کفر محکوم شد.

تلسکوپ فضایی هابل
این تلسکوپ که نامش یادآور بزرگ‌ترین اخترشناس تاریخ است، 19 سال پرحادثه را پشت سر گذاشته است. به اعتقاد خیلی‌ها از جمله فرانک سامرز، ستاره‌شناس و دانشمند انیستیتو علوم تلسکوپ فضایی، میکروسکوپ الکترونی و یا شتاب‌دهنده ذرات وسایلی هستند که کشفیاتی هم‌سنگ با هابل داشته‌اند، اما نتوانسته‌اند آن‌ها را عمومی کنند. اما هابل برخلاف آن‌ها توانسته است تصویری از دنیا ایجاد کند که هیچ وسیله علمی دیگری نتوانسته است. هابل الهام‌بخش مقالات علمی فراوانی بوده است.


طی 19 سال گذشته این تلسکوپ توانسته است سن جهان را تعیین کند، بررسی جامعی درمورد این‌که آیا انرژی تاریک انبساط دنیا را تسریع می‌کند، انجام دهد و تصاویری از سیارات خارج از منظومه شمسی و مواد شیمیایی موجود در جو آن‌ها بگیرد. آخرین ماموریت تعمیر تلسکوپ فضایی هابل که بهار گذشته انجام شد، این تلسکوپ فضایی را به وضعیت ایده‌آل رصدی بازگرداند و می‌توان امیدوار بود که هابل حداقل 5 سال دیگر (شاید هم 10 سال) به فعالیتش ادامه دهد. به هرحال میراث این تلسکوپ سال‌های سال پابرجا خواهد ماند. هابل جانشین خلفی برای تلسکوپ گالیله است؛ چرا که به ما کمک کرد چیزهایی را ببینیم که قبلا ندیده بودیم. هابل نقش بزرگی در دگرگون کردن دید انسان از دنیا ایفا کرده است.



نویسنده : khabaronline

ممنون آقا محمد