رد: بخش سیارات و ستارگان

من طرف Sahra 6/3/2010, 23:49

عالی بود
ممنون آقا افشین.
اگر از بقیه سیاره ها هم مطلب داشته باشیم خیلی جالب میشه :m/:

من طرف Innocent 6/4/2010, 06:08

مرسی خیلی خوب بود فقط فکر میکنم اگه مطالب خلاصه تر باشه مفیدتره. اینجوری همه وقت می کنن همه شو بخونن.

من طرف الهام 6/5/2010, 13:06

کهکشانها

کهکشان به مجموعه ستارگان ، گاز و غبار گفته می شود که با نیروی جاذبه کنار هم نگاه داشته شده‌اند. کوچکترین کهکشانها دارای عرضی برابر با چند صد سال نوری ، شامل حدود 100000 میلیارد سال ستاره هستند. بزرگترین کهکشانها تا 3 میلیون سال نوری عرض دارند و شامل بیش از 1000 میلیارد ستاره هستند. اشکال کهکشانها بر اساس شیوه‌ای طبقه بندی می‌شود که طبق شیوه طبقه بندی ستاره شناس آمریکایی ، ادوین هابل (1953- 1986) ، شکل یافته است. در مورد تکامل کهکشانها اطلاعات قطعی کمی در دست است. تنها مطلب مورد اطمینان این است که کهکشانها میلیاردها سال پیش به شکل توده‌ای از ابرهای گازی و غباری بوجود آمدند.

انفجار کهکشانها

در فراسوی جهان برخی از کهکشانها بطور کامل در حال انفجارند، با از هم پاشیدن هسته کهکشان ، ستارگان نیز نابود می‌شوند. در برخی کهکشانهای ویژه ، نور درخشان حاصل از انفجار ، تمام آن چیزی است که می‌بینیم. نور ستاره در برابر عظمت انفجار کهکشانی ناچیز است. حدود چندین سال پیش ، اخترشناسان رادیویی برای نخستین بار کهکشانهای انفجاری را کشف کردند.

بیشتر کهکشانها از کهکشانهای همسایه خود صد هزار سال نوری فاصله دارند. به هر حال ، بعضی از کهکشانها تا اندازه‌ای به یکدیگر نزدیک می‌شوند که نیروی جاذبه دو طرفه آنها اشیاء موجود در کهکشانها دیگر را به اطراف خود می‌کشد و این امر باعث بوجود آمدن توده‌هایی به نام دنباله‌های کشندی می‌گردد، که این دنباله‌ها مانند پلی کهکشانها را به یکدیگر وصل می‌نمایند. نزدیکی بیش از حد کهکشانها ممکن است، توأم با تصادم آنها گردیده و به دنبال این عمل یک تغییر شکل بنیادی در شکل ظاهری آنها صورت پذیرد.

تصادف کهکشانها

ژول ورن و اچ. جی. ولز هیچکدام نمی‌توانستند وقایعی را که بعد از وقوع یک تصادف در جهان رخ می‌دهد پیش بینی نمایند. جهان مجموعه‌هایی از ستارگان عظیم الجثه‌ای است که هر یک از آن مجموعه‌ها کهکشان نامیده می‌شوند و هر یک ترکیبی از میلیونها ستاره می‌باشند. اکنون با وسعت دید فوق العاده تلسکوپ فضایی هابل بخوبی می‌توان دریافت که برخورد کهکشانها حوادث دیگری همچون تولد ستاره‌ها را به دنبال خواهد داشت. تصاویر جدید و جالب توجه هابل ، ترکیب دو کهکشان را به معرض نمایش می‌گذارد.

آنها آنتنهای تماس (موجگیر) را به فضا پرتاب می‌نمایند، زیرا که تصادفا دم یک جفت از این ستاره‌های دنباله‌دار ، شبیه به دم حشره‌ها می‌باشد. بیشترین نقطه تصادف در میان بیش از هزار توده درخشان و آتشین ستارگان جدید می‌باشد که نور آبی رنگی را به دنبال دارند. ستاره شناسان احتمال می‌دهند که حاصل انفجار این گلوله‌های روشن بیش از یک میلیون ستاره تازه تولید یافته باشد.

بردلی وایت مور از موسسه علمی تلسکوپهای فضایی ، واقع در بلتی مورد اظهار داشت: درخشش نور برخی از این ستاره‌های جوان شگفت انگیز است. اما چرا این پدیده را تولد می‌دانیم و نه مرگ؟ هنگامی که کهکشانها به یکدیگر نزدیک می‌شوند، جاذبه نیرومندی توده‌های گاز هیدروژن را به یکدیگر می‌فشارد و بعد از آنکه تراکم آنها به نقطه حساسی رسید، این دسته‌ها به ستاره‌های جدیدی تبدیل می‌شوند.

ستاره شناسان امیدوارند که تصاویر هابل روزنه‌ای بسوی کشف راز جهان را به روی ما بگشاید. همچنین تصاویر آنها به ما کمک می‌کند تا حوادثی را که از هم اکنون تا 5 سال آینده وقوع آنها می‌رود پیش بینی کنیم، چنانکه برخی از داشنمندان پیش بینی نموده‌اند کهکشان راه شیری ما، در آینده به کهکشان Andromeda برخورد می‌کند.

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]

مرحله اول

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]

مرحله دوم

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]

مرحله سوم

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]

مرحله چهارم

من طرف maryam.m 6/5/2010, 14:31

بسیار عالی
ممنون الهام جووون

من طرف الهام 6/6/2010, 13:07

خواهش می کنم مریم جون ممنون بابت راه اندازی این قسمت و اطلاعات جالبی که شما و بقیه بچه ها اینجا گذاشتید من که این قسمت رو خیلی دوست دارم

من طرف الهام 6/6/2010, 13:42

نظریه جهان های موازی

آیا نسخه دومی از شما ، یک رونوشت از خود شما وجود دارد که همین الان مشغول خواندن این مقاله باشد؟
آیا شخصی دیگر با اینکه شما نیست، روی سیاره‌ای به نام زمین با کوههای مه گرفته ، مزارع حاصل خیز و شهرهای بی در و پیکر در منظومه خورشیدی که هشت سیاره دیگر نیز دارد، زندگی می‌کند؟

آیا زندگی این شخص از هر لحاظ درست عین زندگی شما بوده است؟
اگر جوابتان مثبت است، شاید در این لحظه او تصمیم بگیرد این مقاله را تا همین جا رها کند، در حالی که شما به خواندن مقاله تا انتها ادامه خواهید داد.

اندیشه وجود یک خود دیگر نظیر آنچه که در بالا شرح آن رفت عجیب و غیر معقول به نظر می‌رسد، اما آنگونه که از قرائن بر می‌آید انگار مجبوریم آن را بپذیریم. زیرا مشاهدات نجومی از این اندیشه غیر مادی پشتیبانی می‌کنند. بنابر این پیش بینی ساده‌ترین و پر طرافدارترین الگوی کیهان شناسی که امروزه وجود دارد، این است که هر یک از ما یک جفت (همزاد) داریم که در کهکشانی که حدود 10به توان 280 متر دورتر از زمین قراردارد، زندگی می‌کنند.
این مسافت آنچنان زیاد است که بطور کامل خارج از هر گونه امکان بررسیهای نجومی است، اما این امر واقعیت وجود نسخه دوم ما را کمرنگ نمی‌کند. این مسافت بر اساس نظریه احتمالات مقدماتی برآورده شده و حتی فرضیات خیال پردازانه فیزیک نوین را نیز در بر نگرفته است.

فضای بیکران

اینکه فضا بیکران است و تقریبا بطور یکنواخت از ماده انباشته شده است، چیزی که مشاهدات هم آن را تأیید می‌کنند. در فضای بی کران حتی غیر محتمل‌ترین رویدادها نیز بالاخره در جایی ، اتفاق خواهند افتاد. در این فضا ، بینهایت سیاره مسکونی دیگر وجود دارد، که نه تنها یکی بلکه تعداد بیشماری از آنها مردمانی دارند که شکل ظاهری ، نام و خاطرات آنها دقیقا همان هاست که ما داریم. به ساکنانی که تمامی حالتهای ممکن ار گزینه‌های موجود در زندگی ما را تجربه می‌کنند. من و شما احتمالا هرگز خودهای دیگران را نخواهیم دید.

وسعت عالم

دورترین فاصله‌ای که ما قادر به دیدن آن هستیم، مسافتی است که نور در مدت 14 میلیارد سال که از انفجار بزرگ و آغاز انبساط عالم سپری شده است، طی می‌کند. دورترین اجرام مرئی هم اکنون حدود 4x1026 متر دور تر از زمین قرار دارند. این فاصله که عالم قابل مشاهده توسط ما را تعریف می‌کند. بطور مشابه ، عالمهای خودهای دیگر ما کراتی هستند به همین اندازه ، که مرکزشان روی سیاره محل سکونت آنهاست. چنین ترکیبی ساده‌ترین و سر راست‌ترین نمونه از جهانهای موازی است. هر جهان تنها بخشی کوچک از "جهان چند گانه" بزرگتر است.

جدال فیزیک و متا فیزیک

با این تعریف از جهان ممکن است شما تصور کنید که مفهوم جهان چند گانه تا ابد در محدوده قلمرو متا فیزیک باقی خواهد ماند. اما باید توجه داشت که مرز میان فیزیک و متا فیزیک را این مسأله که یک نظریه از لحاظ تجربه قابل آزمون است، یا خیر تعیین می‌کند نه این موضوع که فلان نظریه شامل اندیشه‌های غریب و ماهیتهای غیر قابل مشاهده است. مرزهای فیزیک به تدریج با گذر زمان فراتر رفته و اکنون مفاهیمی است بسیار انتزاعی تر نظیر زمین کروی ، میدان الکترو مغناطیسی نامرئی ، کند شدن گذر زمان در شرعتهای بالا ، برهمنهی کوانتومی ، فضای خمیده و سیاهچاله را در بر گرفته است. طی چند سال گذشته مفهوم جهان چند گانه نیز به این فهرست اضافه شده است.

پایه این اندیشه بر نظریاتی است که امتحان خود را به خوبی پس داده‌اند. نظریاتی همچون نسبیت و نظریه مکانیک کوانتومی ، افزون بر آن به دو قاعده اساسی علوم تجربی نیز وفادار است. که پیش بینی می‌کنند و می‌توانند آن را دستکاری نمایند

انواع جهانهای موازی

دانشمندان تا کنون چهار نوع جهان موازی متفاوت را تشریح کرده‌اند. هم اکنون پرسش کلیدی وجود یا عدم جهان چند گانه نیست، بلکه سوال بر سر تعداد سطوحی است که چنین جهان می‌توان داشته باشد. یکی از نتایج متعدد مشاهدات کیهان شناسی اخیر این بوده است که جهانهای موازی دیگر مفهومی خیال پردازانه و انتزاعی صرف نیست. به نظر می‌رسد که اندازه فضا بینهایت است. اگر اینگونه باشد، بالاخره در جایی از این فضا هر چیزی که امکان پذیر باشد واقعیت خواهد یافت. اصلاً مهم نیست که امکان پذیری آن تا چه حد نامتحمل است.

فراسوی محدوده دید تلسکوپهای ما ، نواحی دیگری از فضا کاملا شبیه آنچه که پیرامون ماست وجود دارند، آن نواحی یکی از انواع جهانهای موازی هستند. دانشمندان حتی می‌توانند محاسبه کنند که این جهانها بطور متوسط چقدر با ما فاصله دارند و مهمتر از همه اینکه تمامی اینها فیزیک حقیقی و واقعی است. زمانی که کیهان شناسان با نظریاتی روبرو می‌شوند که از استحکام لازم برخوردار نیستند، نتیجه می‌گیرند که جهانهای دیگر می‌توانند ویژگیها و قوانین فیزیکی کاملا متفاوتی داشته باشند. وجود این جهانها بسیاری از جنبه‌های پرسش بنیادی در خصوص ماهیت زمان و قابل درک بودن جهان فیزیکی را پاسخ داد.

من طرف فریده 6/6/2010, 13:56

مرسی الهام جون. مطالب مفیدی بود

من طرف Innocent 6/25/2010, 08:29

نجوم براي تنبل ها

با دانشمندان (8)

اگر از کودکي دوست داشتيد فضانورد شويد و به طور کلي درباره آسمان بالاي سرتان کنجکاو بوديد اما تا کنون هيچ اقدامي خاصي انجام نداده ايد، براي شما يک پيشنهاد خوب داريم! البته پيشنهاد ما شامل افرادي مي شود که حوصله مطالعه کتب نجومي و جستجو در سايت هاي علمي را ندارند و به نوعي در يادگيري نجوم تنبل هستند.

چند وقتي است راديو تهران سه شنبه شب ها در حدود ساعت 9، برنامه اي را با عنوان «روي موج نجوم» پخش مي کند. اين برنامه با دعوت از فعالان نجوم آماتوري کشور به ارائه مفاهيم پايه اي نجوم به زبان ساده و گويا مي پردازد و معمولا مطالب روز ستاره شناسي را مورد تحليل قرار مي دهد. حافظ آهي، سردبير اين برنامه در يک اقدام مفيد، تمامي برنامه هاي روي موج نجوم را بر روي وبلاگ اين برنامه قرار داده است. بدين ترتيب شما مي توانيد برنامه ها را دانلود کنيد و در هر زمان که خواستيد آن ها را گوش کنيد. براي دريافت برنامه هاي روي موج نجوم اينجا را کليلک کنيد.

البته بهتر است هرچه زودتر به يادگيري نجوم مشغول شويد و درباره اجرام سماوي مثل خورشيد بيشتر بدانيد، چراکه دانشمندان از يک فاجعه بزرگ در سال 2013 خبر داده اند که توسط خورشيد رقم خواهد خورد:

دانشمندان ناسا پيش بيني کردند که توفان خورشيدي که قرار است در سال 2013 رخ دهد مي تواند براي زمين به يک فاجعه بزرگ و حتي نابودي دنيا تبديل شود. ارزيابيهاي ناسا نشان مي دهد که توفان خورشيدي سال 2013 يک فاجعه بزرگ است چون شدت آن 20 برابر ويرانگرتر از اثرات ناشي از عبور توفان کاترينا در آمريکا است و مي تواند عملکرد شبکه هاي تلويزيوني و اينترنت را به شدت مورد تهديد قرار دهد.

اکنون کارشناسان ناسا نسبت به خطرات بالقوه اي که توفان عظيم خورشيدي در فاصله 150 ميليون کيلومتري و در سال 2013 مي تواند براي زمين داشته باشد هشدار دادند. به گفته اين محققان، در حال حاضر فعاليت خورشيدي بسيار شديد شده است و در سالهاي آينده نيز ميزان آن افزايش خواهد يافت و منجر به بروز يک فاجعه بي سابقه خواهد شد. اين توفان بر روي سيستمهاي انرژي و ارتباطات زمين اثر خواهد گذاشت و عملکرد پلاسماي خورشيدي به شدت زندگي مملو از فناوري امروز را مختل خواهد کرد. براساس گزارش تلگراف، اين توفانها مي توانند تمام ابزارها از آي- پاد تا ماهواره ها را در معرض نابودي قرار دهند و منجر به قطع برق در بسياري از مناطق دنيا شوند.

شايد همين خلل ارتباطي باعث شده است تا آژانس فضايي ژاپن اينقدر بر روي ثبت رکوردش در گينس اصرار کند. احتمالا آن ها فکر مي کنند با وجود اين اختلالات، پروژه ديگري نمي تواند رکورد آن ها را بزند:

آژانس فضايي ژاپن در تلاش است تا رکورد پرواز کاوشگر "هايابوسا" را در کتاب برترينهاي جهان، گينس به ثبت برساند.

آژانس فضايي ژاپن يک درخواست رسمي را به منظور به رسميت شناختن رکورد پرواز کاوشگر "هايابوسا" به موسسه گينس در لندن ارسال کرده است. به گفته مقامات آژانس فضايي ژاپن، اين طولاني ترين پرواز رفت و برگشت به طرف يک جرم آسماني غير از ماه است.

هايابوسا در مارس 2003 / فروردين 1382 به فضا پرتاب شد و در سپتامبر 2005 / شهريور 1384 به سيارک ايتوکاوا رسيد. ماموريت هايابوسا، تماس با سطح اين صخره فضايي و نمونه‌برداري از سطح آن بود، اما تصاوير و اطلاعات ارسالي انجام موفقيت‌آميز چنين برخوردي را تاييد نکرد؛ هرچند که برخي دانشمندان ژاپني اظهار اميدواري کردند بخشي از گردوغبار سطح سيارک وارد مخزن اين فضاپيما شده باشد.

پس از آن، هايابوسا به کمک موتورهاي پيشرفته يوني خود رهسپار زمين شد و پس از پشت سر گذاشتن مشکلات فراوان، از جمله از کار افتادن موتورهاي فضاپيما، وارد مدار زمين شد. هايابوسا در نزديکي زمين، مخزن کوچکي را رها کرد که حاوي نمونه‌هاي احتمالي جمع‌آوري‌شده از سطح سيارک ايتوکاوا بود.

منبع اخبار:

نجوم نيوز / مهر / خبرآنلاين

من طرف Innocent 7/13/2010, 03:10

حباب ناشی از سیاهچاله

ستاره شناسان با ترکیب رصدهای دو تلسکوپ پرقدرت موفق شدند ایجاد یک حباب بسیار بزرگ گداخته را از یک سیاه چاله کشف کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر، دانشمندان دانشگاه استراسبورگ و کالج امپریال لندن با استفاده از رصدهای تلسکوپ VLT اسو آژانس فضایی اروپا در شیلی و تلسکوپ پرتوهای ایکس چاندار ناسا موفق شدند یک جفت فواره انرژی بسیار قوی را کشف کنند که از یک سیاه چاله ستاره ای منتشر شده و یک حباب عظیم را ایجاد کردند.

این محققان در این خصوص اظهار داشتند: "جنبه شگفت انگیز این کشف، میزان انرژی است که از سیاه چاله وارد حباب گاز می شود. جرم این سیاه چاله تنها دو برابر جرم خورشید است اما نسخه ای مینیاتوری از قویترین اخترنماها و رادیوکهکشانهایی است که محتوی سیاه چاله های با جرم چند میلیون برابر جرم خورشید هستند."

سیاه چاله ها که همچنین به آنها "خرده اخترنما" (microquasar) نیز گفته می شود برای اینکه در زمان بلعیدن ماده، میزان شگفت انگیزی انرژی آزاد می کنند مورد توجه قرار دارند.

فرضیات نشان می دهد که بیشتر این انرژی به شکل تشعشعات به ویژه پرتوهای ایکس تابش می شود. این خرده اخترنما مقدار زیادی انرژی را به شکل یک جفت فوراه انرژی- ذره بسیار عظیم آزاد کرده است. این فواره ها با گاز بین ستاره ای مدوری برخورد کرده و یک حباب عظیم از گاز گداخته را به قطر بیش از هزار سال نوری ایجاد کردند. این حباب محتوی ترکیبی از گاز گداخته و ذرات فوق سریع در دماهای متفاوت است.

ستاره شناسان از ابعاد و سرعت گستردگی این حباب دریافتند که فعالیت فواره های آن از حداقل 200 هزار سال قبل رو به پیشرفت بوده است.

این دانشمندان با انجام رصدهایی در باندهای مختلف طیف الکترومغناطیسی (نوری، رادیویی و پرتوهای ایکس) موفق شدند نقاطی را که در آنها فواره ها به گاز بین سیاره ای مدور نفوذ می کنند رصد کنند و نشان دهند که حباب گاز گداخته با سرعت حداقل یک میلیون کیلومتر بر ساعت درحال بزرگ شدن است.

این حباب گاز دو برابر بزرگتر و دهها برابر پر قدرت تر از حبابهای ساخته شده توسط سایر خرده اخترنماها است.

براساس گزارش نیچر، این سیاه چاله در فاصله 12 میلیون سال نوری از زمین و در یک منطقه در حومه کهکشان مارپیچ NGC 7793 قرار دارد.

ستاره شناسان از ابعاد و سرعت گستردگی این حباب دریافتند که فعالیت فواره های آن از حداقل 200 هزار سال قبل رو به پیشرفت بوده است.

من طرف maryam.m 7/15/2010, 06:15

کوتوله سفید سرنوشت سرد و خاموش خورشید ما
[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]ستاره پارسی

کوتوله های سفید، که تعدادشان در کهکشان ما نسبتا" زیاد است، آخرین مرحله تکامل بسیاری از ستاره ها هستند. ستاره هایی که جرمشان تقریبا" معادل جرم خورشید (2/1 جرم خورشید) و یا کمتر از آن است به احتمال زیاد همگی به کوتوله سفید تبدیل می شوند. این اصطلاح برای توصیف مرحله ای از تکامل ستاره ای به کار می رود که ستاره پس از تبدیل شدن به غول سرخ، در آن مرحله از انقباض باز می ایستد. در مرحله کوتوله سفید، ماده ستاره ای فشرده می شود و به جسم کم نور، به اندازه ای بسیار کوچک، به بزرگی زمین، تبدیل می شود. از آنجا که ستاره دیگر هیچ منبعی برای تولید انرژی ندارد، سرد می شود.

در سال 1862، نخستین بار یک ستاره شناس آمریکایی به نام الوان کلارک در حال آزمایش تلسکوپ5/18 اینچی خود، همدم شعرای یمانی را دید و اما این همدم که به نام شعرای یمانی- B خوانده می شود که خود یک معما است. در طیف سنجی مشخص شد که سطح آن از خورشید ما گرمتر است اما ستاره ای بسیار تیره تر از خورشید ما می باشد. این موضوع نشانگر آن است که قطر همدم باید کم و در حدود 2 درصد خورشید یعنی دو برابر زمین باشد. این مقدار از نظر نجومی مقدار بسیار کوچکی است، لذا این ستاره داغ و کوچک نام کوتوله سفید را به خود گرفت.

اکنون مشخص شده است که کوتوله سفید باقیمانده ستاره هایی مانند خورشید در هنگام مرگ است. بنابراین مرگ خورشید ما با تولد یک کوتوله سفید همراه است.

هنوز هم معمای کوتوله های سفید پایان نیافته است. شعرای یمانی – B با وجود کوچکی، همان اندازه وزن خورشید را دارد. جای گرفتن این همه جرم در حجمی این کوچکی، باید جسمی آنچنان چگال و فشرده را تشکیل دهد که نظیر آن روی زمین وجود ندارد. در حقیقت یک فنجان از مواد تشکیل دهنده یک کوتوله سفید صد ها تن وزن دارد.

جالب اینجاست که ستاره پرنور صورت فلکی کلب اصغر(سگ کوچک) دومین سگ شکارچی یعنی شعرای شامی نیز یک همدم کوتوله سفید کم فروغ دارد که مشاهده آن نسبت به همدم شعرای یمانی کمی مشکل تر است.

شعرای یمانی – B هر 50 سال یک بار به دور ستاره شعرای یمانی می چرخد. البته تفکیک همدم شعرای یمانی از درون تلسکوپ های آماتوری تقریبا" ناممکن است چراکه این دو ستاره بسیار به هم نزدیک هستند و پرنوری شعرای یمانی (در حدود 10000 بار شدید تر از نور همدم) مانع از تفکیک همدم خود می شود. حتی در سال 2025 که آنها بیشترین فاصله را از هم خواهند داشت برای تفکیک آنها به یک تلسکوپ 10 اینچ و با شرایط رصدی مناسب نیاز است تا این همدم کم نور را از ستاره درخشان شعرای یمانی تفکیک کرد.

درخشندگی کوتوله های سفید

از روی فاصله و نورانیت ظاهری اندازه گیری شده کوتوله های سفید، محاسبه درخشندگی آن ها امکان پذیر است. کوتوله های سفید ستاره های بسیار کم نوری هستند، برای مثال می توان به منظومه شعرای یمانی و همدم کوتوله سفیدش اشاره کرد. شعرای یمانی یک ستاره معمولی است و نورانی ترین ستاره آسمان است. اما همدم کوتوله سفید آن 10 قدر کم نورتر است و آن را جز با تلسکوپ در شرایط مناسب نمی توان دید.

درخشندگی کوتوله های سفید گستره وسیعی از قدر مطلق حدود 10 تا حدود 20 دارد.

رنگ کوتوله های سفید

رنگ تقریبا" 1000 کوتوله ی سفید اندازه گیری شده است. این رنگها گستره ای از آبی سیر تا زرد را نشان می دهند. گستره ی دما های مربوط به این رنگها از حدود 100000 درجه کلوین تا 5000 درجه کلوین است که آبیترین تا سرخترین اجسامی را که گمان می رود کوتوله سفید باشند در بر می گیرد.

طیف کوتوله های سفید

طیف کوتوله های سفید بسیار متفاوت از ستاره های معمولی است. در بیشتر طیف ها خطوط طیفی اندکی وجود دارد. تنها خطوطی که به صورت برجسته و واضح دیده می شوند خططو هیدروژن است. با این حال طیف بعضی از کوتوله های سفید، نمود های غیر عادی به چشم می خورد. به طور مثال، کوتوله های سفیدی وجود دارند که در طیف آنها اثری از خطوط مربوط به هیچ عنصری دیده نمی شود.!!! طیف برخی از کوتوله های سفید فقط خطوط هلیوم را نشان می دهد، بی آنکه خطوط هیدروژن در آن قابل مشاهده باشد. در طیف برخی دیگر خطوط عناصر سنگین مانند کلسیوم و آهن وجود دارد. آن دسته از کوتوله های سفید که در طیفشان اثری از هیدروژن نیست؛ احتمالا" ستاره هایی هستند که هیدروژن پوش بیرونی آنها، هنگامی مه ستاره غول بوده است، تماما" از دست رفته و تمام هیدروژن مغزی آن نیز به سبب واکنشهای هسته ای، سوخته است.

جرم کوتوله های سفید

خوشبختانه، برخی از کوتوله های سفیدی که کشف شده اند، عضو منظومه های دوتایی هستند، از این رو تعیین جرم آنها به طور قابل اعتمادی میسر است. از مشهور ترین کوتوله های سفید همدم های ستاره های شعرای یمانی و شعرای شامی است که جرم دقیق آن را می توان بدست آورد. محاسبه مدارهای این ستارگان نشان می دهد که جرم شعرای یمانی – B ، 05/1 برابر جرم خورشید و جرم شعرای شامی – B ، 63/0 جرم خورشید است. این مقادیر، مقادیر نمونه برای کوتوله های سفید هستند و دلایل خوبی در دست است که قبول کنیم هیچ کوتوله سفید نمی تواند بسیار پرجرم تر از خورشید باشد. محاسبات نشان می دهد که جرم و اندازه کوتوله های سفید با هم ارتباط عجیبی دارند. معلوم شده هرچه جرم کوتوله سفید بیشتر باشد، اندازه آن کوچکتر است. علاوه بر آن محاسبات نشان می دهد اگر جرم ستاره ای بیشتر از 2/1 جرم خورشید باشد، نمی تواند سیستم پایدای را تشکیل دهد، زیرا در این صورت باید شعاع منفی داشته باشد که البته این بی معنا است. ستاره های پرجرمتر به طریقی متفاوت تز از آنکه مستقیما" به کوتوله سفید تبدیل شوند می میرند. این گونه ستاره ها ممکن است در پایان عمرشان به ستاره نوترونی و یا شاید سیاهچاله تبدیل شوند. در مقالات آینده در مورد سیاهچاله ها بیشتر سخن خواهیم گفت.

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]

چگالی کوتوله های سفید

کوتوله های سفید اجسامی هستند بسیار کوچک که شعاع آنها بسیار نزدیک به یک صدم شعاع خورشید در حدود شعاع زمین است. چون جرم کوتوله های سفید تقریبا" معال جرم خورشید است در نتیجه چگالی آنها می باید در حدود 1003 با حدود 1 میلیون برابر چگالی خورشید باشد.

چگالی میانگین یک کوتوله سفید در حدود 100000 برابر چگالی آن است، یعنی یک فنجان از کوتوله سفید می باید 100 تن وزن داشته باشد. مقدار ثقل در سطح کوتوله های سفید نیز به حد باور نکردنی زیاد است و به حدود 100 میلیارد برابر ثقل زمین است. بنابراین هر جسمی که به منظور کاوش در سط یکی از کوتوله های سفید فرود آید، بی درنگ بر اثر گرانش بسیار زیاد آن از هم می پاشد.

ساختار کوتوله های سفید
[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]

محاسبات در خصوص ماهیت کوتوله های سفید نشان می دهد مه در این ستاره ها ماده بیشتر همانند جامد عمل میکند تا گاز، از این رو ستاره نیز مانند جسمی سخت است. با سرد شدن کوتوله سفید، تغییری در اندازه و ساختار آن رخ نمی دهد. درون آنها، بوسیله الکترونها شبکه ای بلوری مانند شبکه بلوری سنگ یا آن تشکیل می دهند، پایا می ماند. بطور مثال دانشمندان کوتوله سفیدی را کشف کرده اند که درون آن مملو از الماس است در واقع این کوتوله سفید بزرگترین گوهر دنیا به بزرگی کره زمین است که آقای Travis Metcalfe در مرکز اخترفیزیک Smithsonian دانشگاه هاروارد آن را کشف کرده است. شاید او پولدارترین مرد روی زمین باشد که حتی پولهای بیل گیتس هم به گرد الماس او نرسند.

اختر شناسان می گویند قطر این کوتوله 4023 کیلومتر است و وزن آن 5/2 میلیون، ترلیون، ترلیون کیلوگرم است و هسته الماسی این ستاره الماسی به بزرگی 10 میلیارد، ترلیون، ترلیون قیراط دارد. برای مقایسه باید بگویم که بزرگترین الماس ( Cullinan ) درسال 1905 در آفریقای جنوبی کشف شد که 3106 قیراط (623 گرم) وزن داشت و الماس 530 قیراطی (106 گرم) ستاره آفریقا که روی تاج ملکه انگلیس قرار دارد قسمتی برش یافته از آن است.

این ستاره در صورت فلکی قنطورس است و حدود 50 سال نوری با ما فاصله دارد. (فکر کنم ارزش سفر را داشته باشد.)

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]

جو کوتوله های سفید

طیف های رصد شده نشان می دهد که جو کوتوله های سفید به طور قابل توجهی با هم متفاوتند. مسلما" به خاطر ثقل سطحی بسیار زیاد این ستاره های سرد ساختار جو آن نیز کاملا" غیر عادی است. جو آن باید فشار زیاد و اندازه ای کوچک (به ضخامت تنها 100 متر) داشته باشد. این ضخامت در مقایسه با شعاع آن که در حدود 100000 کیلومتر (100 میلیون متر) بسیار کم است.

سرمایش در کوتوله های سفید

نظریه توصیف کنند کوتوله سفید حاکی از آن است که دمای ستاره رفته رفته کاهش می یابد. اما شعاع آن هرگز تغییر نمی کند. تابش ناچیزی که از کوتوله های سفید آشکار می کنیم ، اتلاف انرژی در سیستم کوتوله سفید نشان می دهد، انرژی که هرگز دوباره بدست نمی آید و نمی تواند از طریق فرآیند های هسته ای درون ستاره تولید شود این انرژی حرکتی هسته های اتمی موجود در درون کوتوله سفید است و با نشت این انرژی از سطح ستاره، حرکتهای هسته ای نیز کاملا" باز می ایستند. در اینصورت هسته ها دیگر حرکت نمی کنند و ساختار بلوری آن تشکیل می شود و از آن پس هم الکترونها و هسته های اتمی همانند الکترونها و هسته های اتمی جسم جامد عمل می کنند.

کوتوله سفید به آرامی سرد می شود. محاسبه شده است یک کوتوله سفید متوسط در حدود 10 میلیارد سال (در حدود عمر جهان) طول می کشد تا دمای آن به 3000 درجه کلوین برسد، درنتیجه ما کوتوله ای سرد تر از این در کهکشان خود نخواهیم داشت.

محاسبه شده است که با رسیدن دمای کوتوله سفید به 3000 درجه کلوین درخشندگی آن بسیار پایین می آید، بطوری که می توان ستاره را "کوتوله سیاه" نامید. از پیش بینی تکامل ستارگان چنین بر می آید که تقریبا" تمامی مواد کهکشان ما سرانجام به شکل کوتوله های سیاه درخواهند آمد. به سبب آنکه بخشی از جرم ستارگان، پیوسته به فضای میان ستاره ای دفع می شوند و در آنجا مجددا" ستارگان دیگری تشکیل می شوند، شکل گیری ستارگان تا زمانهای طولانی ادامه خواهد یافت، حتی اگر ماده در قالب کوتوله های سفید و سیاه محبوس باشد. با وجود این احتمال به نظر می رسد که بالاخره تقریبا" تمام جرم کهکشان ما بدین طریق محو خواهد شد و بقه آن نیز چه به صورت گاز رقیق میان ستاره ای که در نتیجه رویدادهای انفجاری از سیستم پرتاب می گردد و یا به صورت ماده ای گرفتار در ستاره های نوترونی یا سیاهچاله ها ناپدید خواهد شد.
البته شما نگران نباشید چون چنین فرآیندی ممکن است صد میلیارد سال یا یک میلیون میلیارد سال بکشد اما مرگ کهکشان ما و در آمدن به صورت جرمی ناپیدا و آکنده از خاکستر ستارگان سرد، اجتناب ناپذیر است. شاید تنها پدیده های ناشناخته بتواند از چنین پایان تاریک و ساکت کهکشان ما، و از پایان تمام جهان، پیشگیری کند.

من طرف Sahra 7/16/2010, 04:19

مرسی مریم جون خیلی جالب بود پیروزی

من طرف الهام 7/16/2010, 12:11

مریم جون ممنون مطلب جالبی بود خیلی خوبه که هر از چند گاهی اینجا مطلبی گذاشته میشه کلی به اطلاعاتمون اضافه میشه

من طرف maryam.m 7/16/2010, 17:42

خواهش میکنم دوستان خوبم

دنیای ستارگان همیشه برای من زیبا، با مفهوم، و پر رمز و راز بوده عشق

من طرف پیام 7/17/2010, 03:29

چه دنیای جالبیه این دنیای ستاره ها... تعجب

خیلی ممنون مریم خانم

من طرف maryam.m 7/27/2010, 18:56

کشف ستاره عظیمی که خورشید در برابرش کوتوله است

تصویر هیولای کیهانی. اخترشناسان اعلام کردند موفق به یافتن ستاره ای جدید شده اند، ستاره ای عظیم که بیشتر به هیولایی کیهانی شباهت دارد و خورشید در برابرش تنها یک جرم کوتوله سرد به نظر می آید

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]

احتمال می رود این ستاره عظیم الجثه با از دست دادن جرمش از زمان تولد تا به حال به جرمی 265 برابر خورشید رسیده باشد زیرا جرم این ستاره در اوایل دوران زندگی در حدود 320 برابر خورشید تخمین زده شده است.

این کشف می تواند منجر به بازنویسی قوانین فیزیک ستاره ای شود، قوانینی که بر اساس آنها ستاره هایی با چنین عظمت از ثبات کافی برای ادامه بقا برخوردار نیستند.

"ریچارد پارکر" اخترشناس دانشگاه شفیلد در انگلستان می گوید: "ما واقعا متحیر شده ایم زیرا تا کنون جوامع اخترشناسی و نجومی باور داشتند بالاترین حد ابعاد یک ستاره می تواند 150 برابر جرم خورشید باشد. این ستاره عظیم الجثه می تواند تفکر و اندیشه های ما را نسبت به چگونگی تولد و مرگ ستاره ها در میان خوشه های ستاره ای و کهکشانها متحول سازد."

پارکر به همراه همکارانش این ستاره بزرگ را در میان تصاویر تلسکوپ VLT در شیلی یافتند. این ستاره در میان خوشه ای فشرده از ستاره های داغ، جوان و جرمگین یکی از کهکشانهای اطراف کهکشان راه شیری، ابر بزرگ ماژلانی یافته شده است.

ستاره R136a1 که با درخششی 10 میلیون برابر خورشید در حال تابیدن به جهان هستی است به اندازه ای عظیم است که سوخت هیدروژنی خود را با سرعتی غیر قابل باور می سوزاند، با چنان سرعتی که با وجود گذشت تنها یک میلیون سال از سن ستاره، این جرم به عنوان جرمی میانسال در نظر گرفته شده است. در مقابل خورشید زمین در حدود پنج میلیارد سال از سنش گذشته و هنوز پنج میلیارد سال دیگر را نیز در مقابل دارد.

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]

به گفته اخترشناسان، این شگفتی کیهانی جدید می تواند نشانه ای به نشانه های وجود دسته ای از انفجارهای ابرسهمگین که به ابرنواختران Pair-Instability شهرت دارند، بیافزاید.

معمولا اینگونه انتظار می رود ستاره های بسیار عظیم طی انفجارهای بزرگی که منجر به از هم پاشیدن لایه خارجی ستاره شده و هسته جرمگین آن را در قالب ستاره های نوترونی یا سیاهچاله ها بر جا می گذارد، می میرند.

بر اساس گزارش نشنال جئوگرافیک، به گفته پارکر این هیولای کیهانی به اندازه ای بزرگ هست که طی انفجاری عظیم و غیر قابل تصور تمامی وجود خود را نابود کرده و هیچ اثری از خود به جا نگذارد، نشانه ای که با ابرنواخترهای Pair-Instability در ارتباط است.

من طرف Sahra 7/28/2010, 03:04

ممنون مریم جان

همیشه فکر کردن به کهکشانها نفسم را حبس میکنه
پیروزی

من طرف الهام 7/28/2010, 04:27

ممنون مریم خانم گل

من طرف مونا 7/28/2010, 04:43

ممنون مریم عزیز. کهکشانها آدم رو مبهوت می کنن.به قول صحرا خانم نفس حبس کنه! عشق در نگاه اول

من طرف پیام 8/6/2010, 03:13

سفری به دنیای سیارات فراخورشيدی

منبع: Space Science

تا چند سال پیش اگر با شما از سیاراتی صحبت می‌کردند که به دور ستارگانی به غیر از خورشید در حال چرخش هستند٬ احتمالا گمان می‌کردید با موضوعی از مباحث داستانهای علمی تخیلی سر و کار دارید و البته حق هم با شما بود . تا مدتی طولانی بحث سیارات فراخورشیدی یا ExoPlanet تنها به مباحث نظری سیاره‌شناسان محدود می‌شد.

نگاهی به عالم ستاره‌ها این ظن را به وجود می‌آورد که اگر خورشید به عنوان یکی از ستاره‌های کهکشان راه‌شیری که تفاوت چندانی با سایر ستارگان کهکشان ما و دیگر کهکشانها ندارد، صاحب منظومه‌ای از سیارات است، چرا نباید در اطراف ستارگان دیگر نیز سیاراتی در حال چرخش باشند؟ اما کمتر از ۱۵ سال است که این اجرام از روی کاغذ به دنیای واقعی قدم نهاده‌اند و این بار نیز چون همیشه، فناوری پیشرفته و ابزار دقیق و حساس باعث شده تا دریچه جدیدی مقابل چشمان دانشمندان قرار گیرد.

موضوع شناخت و بررسی سیارات فرا‌خورشیدی از دل منظومه شمسی خودمان آغاز گردید. سیارات آشنای منظومه ما اگر چه یکی از کهن‌ترین اجرامی هستند که انسان از قدیم آنها را می‌دیده و درباره آنها فكر می‌كرده است اما شناخت منظومه‌شمسی را باید دانشی بسیار نو به حساب آورد.

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]
جو سیاره فراخورشیدی اچ.دی 209458 بی توسط موج سهمگین تابشی ستاره مادر به دوردست‌ها پرتاب می‌شود

در نخستین روزهای عصر فضا، زمانی که انسان اولین كاوشگرها را آماده سفر به جای‌ جای منظومه شمسی می‌نمود، متوجه شد كه از سیارات اطراف خود و از شکل‌گیری و تحول آنها اطلاعات كافی، درست و قابل اطمینانی در اختیار ندارد. در چنین زمانی بود که دانش جدیدی با ترکیب رشته‌های زمین‌شناسی، اخترشناسی و فناوریهای فضایی متولد شد که سیاره‌شناسی نام گرفت، دانشی که هدفش بررسی و شناخت سیارات و چگونگی پیدایش آنها و هر آن چیزی بود که در قالب این موضوع می‌گنجید.

این تلاش جذاب و ماجراجویی فکری و فضایی انسان باعث شد تا او قدم به دنیای شگفت‌انگیز و دیر‌آشنای اطراف خود بگذارد و از پس هر لحظه شگفتی‌های بیشتری در باره آن پیدا کند. این حالت برای دانشمندان حس انسانی را تداعی می‌کرد که در خانه‌ای که تمام دوران کودکی خود را در آن پشت سر گذاشته، موفق به کشف اتاقهای تازه و گوشه و کنار‌های ناشناخته‌ای شود.

در کنار این تلاش علمی سؤالی کهن فرصت طرح مجدد یافت. آیا انسان در پهنه بیکران گیتی تنها است؟ آیا تمامی عالم برای او خلق شده است؟ آیا در جایی در میان بیش از 150 میلیارد ستاره راه شیری و میلیاردها کهکشان شناخته شده، خورشید ما ستاره‌ای ویژه است که گوهر دردانه حیات را در بستر خود پرورش داده است؟ برای پاسخ به این پرسش تلاش گسترده‌ای اغاز شد که شاید یکی از مهمترین آنها جستجوی مکانهایی بود که امکان شکل‌گیری حیات در آنها وجود داشت.

حلقه انتخاب در منظومه شمسی بسیار محدود بود . عطارد سیاره بدون جو و تفدیده شانسی برای این موضوع نداشت. جو غلیظ و اسیدی سیاره ناهید (زهره) هم بعید بود اتمسفر مناسبی برای شکل‌گیری حیات و رشد آن بوده باشد. مریخ اگرچه هنوز هم کاندیدای مناسبی برای این موضوع به شمار می‌رود اما فرصت تکامل بخشیدن به حیات را هیچ گاه به دست نیاورده و اقمار دوردست منظومه نیز گزینه‌های خوبی به شمار نمی‌آمدند. پس باید جستجو را به سوی ستارگان سوق داد . جایی که امکان شکل‌گیری و گسترش حیات شاید در دل سیاراتی چون زمین وجود داشته است. حال سؤال این بود كه ایا چنین سیاراتی وجود خارجی دارند!

برای به سر‌انجام رسیدن چنین جستجویی از یک‌سو و از سوی دیگر به جهت پاسخ دادن به سؤال کماکان بحث‌انگیز چگونگی شکل‌گیری منظومه شمسی خودمان بود که طرح جستجوی سیارات فراخورشیدی آغاز شد. جستجویی برای یافتن اجرام بزرگ سنگی یا گازی که به طور مستقل به دور ستاره‌ای تکامل یافته در حال چرخش باشند.

نخستین گامها کمتر از پانزده سال پیش برداشته شد و پس از بررسیهای بسیار، سرانجام نخستین نشانه‌ها از یک سیاره فراخورشیدی در اطراف ستاره ۵۱- فرس‌اعظم به دست آمد. از آن زمان تا‌کنون کاوشها به طور جدی ادامه یافت و با بهبود و پیشرفته‌تر شدن ابزراهای رصدی، دانشمندن تواستند تعداد بیشتری از این سیارات را شناسایی كنند. اگرچه در تعداد سیارات یافت شده بین مراجع گوناگون نجومی اختلاف نظر وجود دارد اما شمارش‌گر پایگاه جستجوی سیارت فرا‌خورشیدی JPL عدد ۱۵۷ را نشان می‌دهد و این نشان از آغاز عصر جدیدی دارد.

به جز یك مورد، باقی سیاراتی كه تاكنون پیدا شده‌اند به طور مستقیم ثبت یا تصویربرداری نشده‌اند. دانشمندان، همه آنها را با بررسی اثری که بر روی ستاره مادر خود می‌گذارند یافته‌اند. بدین ترتیب که در اثر چرخش سیاره به دور ستاره مادر خویش باعث ایجاد تغییراتی در نور دریافتی از ستاره و یا ایجاد تغییراتی در مدار حركتی آن می‌شوند. دانشمندان با ثبت بسیار دقیق اطلاعات دریافتی از ستاره مادر و بررسی داده‌ها، قادر به شناسایی چنین سیاراتی می‌شوند.

اما همانند تمامی عرصه‌های دانش بشری که حل هر مسئله‌ای، دهها پرسش جدید ایجاد می‌کند، یافتن این سیارات هم با خود سؤالات فراوانی را به همراه آورده است. بر خلاف انتظار آنچه که در اطراف ستارگان دیگر پیدا شده است کمتر تشابهی با منظومه خانگی ما دارد. نخست آنکه تمامی سیارات یافت شده از نوع گازی و مشتری‌گون هستند و تا‌کنون هیچ سیاره زمین مانندی کشف نشده است که شاید بتوان این موضوع را به ضعف ابزارهای فعلی مربوط دانست. شاید زمانی که url]تلسکوپ فضایی کپلر عازم مدار زمین شود شانس یافتن این گونه سیارات نیز بیشتر شود. اما نکته مهمتری که وجود دارد این است که اکثر این سیارات گازی کشف شده در فاصله‌ای بسیار نزدیك از سیاره مادر خود نسبت به فواصل سیارات در منظومه شمسی قرار دارند. اگر آنها را به منظومه خود منتقل کنیم شاهد خواهیم بود كه سیاره‌ای با جرم بیش از مشتری در فاصله‌ای کمتر از مدار عطارد به دور خورشید می‌چرخد و این با نظرات رایج درباره پیدایش منظومه شمسی تطابق ندارد. آیا این بدان معنی است که ما در نظریات خود در باره پیدایش منظومه دچار اشتباه شده‌ایم؟ آیا ما منظومه‌ای استثنائی داریم؟ هنوز برای پاسخ دادن به این پرسشها بسیار زود است چرا که تنها تعداد بسیار اندكی از سیارات فراخورشیدی كه امكان وجود آنها در کهکشان راه شیری می‌رود را یافته‌ایم و این نسبت اندک برای اظهار‌نظر در موارد مطرح شده کافی نیست.

اما برای ما و با امکانات اندک آماتوری و حتی حرفه‌ای موجود، مشاهده مستقیم یک سیاره دوردست تنها در حد رؤیایی شیرین باقی خواهد ماند. با وجود این می‌توان ستاره‌های مادر برخی از از این منظومه‌ها را حتی با چشمان غیر مسلح نیز رصد نمود. چشم انسان می‌تواند اجرامی تا قدر 6.5 را در شرایط ایده آل ببیند. از بین ۱۵۷ سیاره فراخورشیدی کشف شده، ۴۰ مورد از آنها به دور ستاره‌هایی می‌چرخند که قدر آنها کمتر از ۶ است و بنابراین به راحتی در آسمان دیده می‌شوند. شاید برجسته‌ترین آنها نخستین سیاره کشف شده باشد که به دور ستاره ۵۱ پگاسوس می‌گردد. ستاره‌ای با قدر ۵.۵ در صورت فلکی بزرگ فُرس اعظم. اما رکورد درخشان‌ترین ستاره دارای سیاره‌ای فراخورشیدی از آن ستاره گاما قیفاووس است. ستاره‌ای از قدر 3.22 در صورت فلکی قیفاووس که حتی در آسمان آلوده شهری ماند تهران نیز با چشم غیر مسلح قابل دیدن است. نمونه جالب دیگر ستاره 55 – خرچنگ است. ستاره‌ای از قدر 5.9 که می‌توان با کمک یک دوربین دو چشمی آن را در آسمان یافت. نکته جالب در این‌باره این است که تا کنون ۴ سیاره در اطراف این ستاره کشف شده است . وقتی به سوی این ستاره نگاه می‌کنید در واقع به منظومه‌ای ۴ سیاره‌ای می‌نگرید که در فاصله ۵ سال نوری از زمین قرار دارد.

درسالهای آینده مبحث سیارات فرا‌خورشیدی دید ما را نسبت به آغاز و انجام منظومه شمسی و درک ما را نسبت به گیتی متحول خواهد ساخت. شاید شما هم اگر فرصت رصدی را در شبی صاف به دست آوردید و به سوی یکی از این ستاره ها نگاه کردید، احساس بی‌نظیر رصد‌گرانی را تجربه کنید که به دنیایی دوردست، غیر قابل دیدن(حداقل با ابزارهای امروزی) ولی با شکوه می‌نگرند. کسی چه می‌داند، شاید در همان هنگام از روی یکی از سیارات سنگی کشف نشده آن منظومه نیز کسی خورشید ما را رصد می‌‌كند.

من طرف الهام 8/6/2010, 03:59

واقعا رصد کردن آسمان تو شب حس فوق العاده ایه

ممنون از مطلب جالبت پیام عزیز

من طرف Sahra 8/6/2010, 04:02

مطالب آقا پیام همیشه پر بار و ارزشمنده
ممنون پیروزی

من طرف پیام 8/6/2010, 04:05

خواهش می کنم الهام عزیز

شما لطف دارید صحرا خانم

من طرف honey 8/6/2010, 12:55

شما هم شايد به تازگي اين ايميل را دريافت كرده باشيد كه در آن نويد داده باشند در حدود يك ماه ديگر آسمان ميزبان دو ماه درخشان خواهد بود و شايد اين سئوال برايتان به وجود آمده باشد كه آيا پنجم شهريور يا 27 آگوست سال جاري واقعا دو ماه در آسمان خواهيد ديد؟!

به گزارش مهر، اين ايميل كه دست به دست در گردش است اعلام مي كند در 27 آگوست 2010 سياره مريخ به اندازه اي بزرگ به نظر خواهد رسيد كه به چشم ساكنين زمين هم اندازه قرص كامل ماه خواهد بود.

ديدن دو ماه درخشان در آسمان شب بسيار شگفت انگيز خواهد بود، به اين شرط كه چنين رويدادي واقعا رخ دهد! زيرا اين ايميل بيشتر در حد يك شوخي است تا واقعيت، شوخي كه از سال 2003 تا كنون با نزديك شدن به ماه آگوست آغاز شد. در اصل هرگز نمي توان مريخ را از روي زمين به بزرگي ماه كامل ديد و ماه آگوست 2010 نيز ماهي نيست كه مريخ در درخشانترين حالت خود قرار داشته باشد.

در حقيقت در ماه آگوست سال جاري مريخ به شكل ستاره اي با درخششي ملايم در غروب آسمان غربي ديده خواهد شد. مريخ زماني كه در 27 ژانويه 2010 به نزديكترين فاصله اش از زمين رسيد در آسمان بسيار درخشان ظاهر شد كه حتي در آن زمان نيز چهره و نور مريخ به شكل ستاره اي بسيار درخشان بود و نه ماه كامل.

تنها زماني كه مريخ در سال جاري در كنار ماه كامل قرار گرفت نيز شب 29 ژانويه بود كه در آن زمان نيز قطر تصويري كه از روي زمين از مريخ ديده مي شد در برابر ماه كامل، يك - صد و چهلم بود. به بياني ديگر در آن زمان از سال بايد در حدود 140 مريخ در ابعادي كه از زمين ديده مي شد در كنار يكديگر قرار مي گرفتند تا با قطر ماه برابري كند.

مريخ، سرزميني كه منشاء روياها و تخيلات انسان شده، جهاني يك قدم بيرون تر از مدار زمين، كمي از زمين كوچكتر و كمي از قمر زمين بزرگتر است. در عين حال فاصله اين سياره نسبت به زمين بسيار بيشتر از فاصله ماه تا زمين است.

درك ناچيز بودن لكه هايي به نام سياره ها و قمرها در برابر عظمت جهان هستي بسيار دشوار است اما مي توان گفت فاصله ماه از زمين در حدود يك ثانيه نوري است و برگشت نور از ماه به زمين با سرعت 300 هزار كيلومتر بر ثانيه در حدود يك ثانيه زمان مي برد.

در حالي كه نور مريخ براي رسيدن به زمين مدت زمان بسيار بيشتري نياز دارد كه متناسب با حركات زمين و مريخ به دور خورشيد اين مدت زمان از چند دقيقه تا حدودا 20 دقيقه متفاوت است. به بياني ديگر فاصله دو سياره زماني كه مريخ و زمين با هم در يك سمت از خورشيد قرار دارند نسبت به زماني كه مريخ نسبت به زمين در سمت متقابل خورشيد قرار گرفته بسيار كمتر است.

در نتيجه بزرگ ديدن ماه از زمين به دليل نزديكي اين كره به سياره سبز است و بر همين اساس مي توان گفت كه هرگز امكان يك اندازه ديدن مريخ و ماه در آسمان زمين وجود ندارد. مريخ در درخشانترين حالت و نزديكترين فاصله اش به زمين تنها ستاره اي كوچك و درخشان در ميان آسمان پهناور خواهد بود.

حال سئوال اينجاست كه چنين شايعه اي از كجا آغاز شده است؟

داستان به زماني بازمي گردد كه در 27 آگوست سال 2003 مريخ و زمين طي 60 هزار سال قبل به نزديكترين فاصله از يكديگر رسيدند. در آن زمان فاصله اين دو جهان نسبت به يكديگر كمتر از 57 ميليون كيلومتر يا سه دقيقه نوري بود. آخرين افرادي كه در چنين فاصله اي از مريخ قرار داشتند غارنشينان بوده اند و اخترشناساني كه در سال 2003 شاهد اين پديده بودند از آن به عنوان رخدادي بي نظير ياد كردند اما هرگز در جايي به ثبت نرسيد كه در آن شب، مريخ چيزي فراتر از لكه اي آتشين و درخشان در آسمان شب بوده و يا دو ماه در آسمان ديده شده است.

بر اساس گزارش earthsky، آنچه در 27 آگوست سال جاري رخ خواهد داد، رويداد چندان مهمي نيست و در آن تاريخ تنها سياره اي زيبا در نزديكي ماه قرار خواهد گرفت اما اين سياره مشتري نام دارد، نه مريخ. با اين همه شايد در آن شب نيز عده اي به آسمان و ماهش نگاه كنند و با ديدن ستاره اي درخشان در كنار ماه با خود بيانديشند كه آيا اين ستاره درخشان مريخ است؟

من طرف honey 8/8/2010, 12:32

مقدمه
بطور کلی ستارگان دارای مراحل مختلف جنینی ، کودکی و جوانی و پیری هستند. پس از اکتشاف برابری جرم و انرژی توسط انیشتین ، دانشمندان تشخیص دادند، که کلیه ستارگان باید تغییر و تحول یابند. هر ستاره هنگامی که نور (انرژی) پخش می‌کند، مقداری از ماده خویش را مصرف می‌کند. ستارگان همیشگی نیستند، روزی به دنیا آمده‌اند و روزی هم از دنیا خواهند رفت. ستارگان گویهای بزرگی از گاز بسیار گرم هستند که بواسطه نورشان می‌درخشند.

در سطح دمای آنها هزاران درجه است و در داخل دمایشان بسیار بیشتر است. در این دماها ماده نمی‌تواند به صورتهای جامد یا مایع وجود داشته باشد. گازهایی که ستارگان را تشکیل می‌دهند بسیار غلیظتر از گازهایی هستند که معمولا بر سطح زمین وجود دارند. چگالی فوق العاده زیاد آنها در نتیجه فشارهای عظیمی است که در درون آنها وجود دارد. ستارگان در فضا حرکت می‌کنند، اما حرکت آنها به آسانی مشهود نیست. در یک سال هیچ تغییری را در وضعیت نسبی آنها نمی‌توان ردیابی کرد، حتی در هزار سال نیز حرکت قابل ملاحظه‌ای در آنها مشهود نمی‌افتد.
نقش و الگوی آنها در حال حاضر کم و بیش دقیقا همان است که در هزار سال پیش بود. این ثبات ظاهری در نتیجه فاصله عظیمی است که میان ما و آنها وجود دارد. با این فواصل چندین هزار سال طول خواهد کشید تا تغییر قابل ملاحظه‌ای در نقش ستارگان پدید آید. این ثبات ظاهری مکان ستارگان موجب شده است که نام متداول (ثوابت) به آنها اطلاق شود. اختر فیزیکدانان بر این باورند که در بعضی کهکشانها ، از جمله کهکشان راه شیری ، ستارگان نوزاد بسیاری در حال تولد هستند، افزون بر آن که پژوهشگران اظهار می‌دارند تکامل ، تخریب و محصول نهایی یک ستاره ، به جرم آن بستگی دارد. در واقع سرنوشت نهایی ستاره که تا چه مرحله‌ای از پیشرفت خواهد رسید با جرم ستاره ارتباط مستقیم دارد.

نحوه تشکیل ستاره
گوی آتشین مورد نظر در نظریه انفجار بزرگ ، حاوی هیدروژن و هلیوم بود، که در اثر انفجار بصورت گازها و گرد و غباری در فضا بصورت پلاسمای فضایی متشکل از ذرات بسیاری از جمله الکترونها ، پروتونها ، نوترونها و نیز مقداری یونهای هلیوم به بیرون تراوش می‌کند. با گذشت زمان و تراکم ماده دربرخی سحابیها شکل می‌گیرند. این مواد متراکم رشد کرده و توده‌های عظیم گازی را بوجود می‌آورند که تحت عنوان پیش ستاره‌ها معروفند و با گذشت زمان به ستاره مبدل می‌شوند. بسیاری از این توده‌ها در اثر نیروی گرانش و گریز از مرکز بزرگ و کوچک می‌شوند، که اگر نیروی گرانش غالب باشد، رمبش و فرو ریزش ستاره مطرح می‌شود و اگر نیروی گریز از مرکز غالب شود، احتمال تلاشی ستاره و شکل گیری اقمار و سیارات می‌رود.

مقیاس قدری
همه ستارگان به شش طبقه روشنایی که قدر نامیده می‌شود، تقسیم شده‌اند. روشنترین ستارگان دارای قدر اول و کم نورترین ستارگان که توسط چشم غیر مسلح قابل روءیت بودند به عنوان ستارگان قدر ششم و بقیه ستارگان داراب قدرهای بین 16 - 1 هستند. قدر یک ستاره عبارت است از: سنجش لگاریتمی از روشنایی ستارگان ، اگر قدر یک ستاره را با m نمایش دهیم، داریم:

(قدر ظاهری) 2.5logL + Cte = m-
که مقدار ثابت Cte همان صفر مقیاس قدری است.

روشنایی ستاره
مقدار انرژی تابیده شده از ستاره به واحد سطح زمین را روشنایی یک ستاره می‌نامند. مقدار ثابت (صفر مقدار قدری) را طوری انتخاب می‌کنند که قدر ستاره α چنگ رومی (Vega) برابر صفر شود. علامت منفی در فرمول نشان می‌دهد که قدر روشنایی ستاره بالا باشد، دارای قدر پایین خواهد بود.

رنگ ستارگان
هر وسیله‌ای که برای آشکارسازی نور بکار می‌رود دارای حساسیت طیفی است. مثل چشم انسان که اولین وسیله‌ای است برای آشکارسازی نور و حساسیت چشم برای نورهای مختلف یکسان نیست. هر وسیله دیگری هم که برای اندازه گیری نور بکار می‌رود مثل فیلمهای عکاسی برای نورهای با طول موجهای متفاوت ، دارای حساسیت یکسان نیست. پس روشنایی یک جسم بستگی به نوع وسیله اندازه گیری شده دارد. بر این اساس قدرهای مختلفی داریم، که یکی از آنها قدر دیدگانی و دیگری قدر عکسبرداری می‌باشد.

طیف ستارگان
هنگام مطالعه طیف ستارگان (یا همان بررسی کیفی ستارگان) مشاهده می‌شود که اختلاف فاحشی بین ستارگان وجود دارد. از آنجایی که وجود هر خط سیاه در طیف ستاره بیانگر وجود یک عنصر شیمیایی ویژه در اتمسفر آن ستاره است، شاید به نظر می‌رسد که علت اختلاف در طیف ستارگان بخاطر اختلاف در مواد شیمیایی سازنده ستارگان باشد. ولی در نهایت چنین نیست، بلکه علت اختلاف طیف ستارگان دمای ستارگان می‌باشد. چون ستارگان دارای دماهای متفاوتی هستند، طیف آنها نیز متفاوت است.

اندازه گیری دمای ستارگان
در مورد ستارگان امکان اندازه گیری دمای جنبشی (دمایی که توسط دماسنج اندازه گیری می‌شود) وجود ندارد. زیرا نمی‌توانیم ترمومتر را در قسمتهای مختلف ستاره قرار داده و این دما را اندازه گیری کنیم. از طرفی لایه‌های مختلف ستاره دارای دماهای مساوی هستند و هر چه از لایه‌های خارجی به طرف لایه‌های داخلی حرکت کنیم دما افزایش می‌یابد. بنابراین تعریف دمای منحصر به فردی که مربوط به هر لایه از ستاره باشد غیر ممکن است.

اندازه گیری فراوانی عناصر در ستارگان
در حالت کلی مشاهده خطوط طیفی مربوط به یک عنصر در طیف یک ستاره دلیل بر وجود آن عنصر در اتمسفر این ستاره است و برعکس این ممکن نیست. یعنی عدم حضور خطوط طیفی یک عنصر در طیف یک ستاره دلالت بر عدم وجود آن عنصر در اتمسفر ستاره را ندارد، زیرا علاوه بر حضور یک عنصر لازم است، شرایط فیزیکی (دما و فشار) برای تشکیل خطوط طیفی آن عنصر برقرار باشد، تا بتوانیم خطوط طیفی آن عنصر را مشاهده کنیم. با توجه به اینکه شدت خطوط جذبی بستگی به فراوانی آن عنصر دارد، بنابراین می‌توانیم از روی شدت خطوط طیفی ، فراوانی عناصر را در ستارگان تعیین کنیم.

جرم ستارگان
اطلاعات مربوط به جرم ستارگان از مسائل بسیار مهم به شمار می‌رود. تنها راهی که برای تخمین جرم یک ستاره در دست داریم آن است که حرکت جسم دیگری را که بر گرد آن دوران می‌کند مورد مطالعه قرار دهیم. ولی فاصله عظیمی که ما را از ستارگان جدا می‌کند، مانع آن است که بتوانیم سیارات متعلق به همه آنها را ببینیم و حرکت آنها را مورد مطالعه قرار دهیم. عده زیادی ستاره موجود است که جفت جفت زندگی می‌کنند و آنها را منظومه‌های مزدوج یا دو ستاره‌ای می‌نامند. در چنین حالات بایستی حرکت نسبی هر یک از دو ستاره مزدوج مستقیما مطالعه شود، تا از روی دوره گردش آنها جرم نسبی هر یک بدست آید. در حضور ارتباط میان جرم و نورانیت ستارگان ، نخستین بار بوسیله سرآرتورادینگتون اظهار شد که نورانیت ستاره‌ها تابع معینی از جرم آنها است، و این نورانیت با زیاد شدن جرم به سرعت ترقی می‌کند.
منابع انرژی ستارگان
برای هر ستاره‌ای سه منبع انرژی را می‌توان نام برد که عبارتند از:

انرژی پتانسیل گرانشی
می‌توان فرض کرد که خورشید یا ستارگان در حال تراکم تدریجی هستند و بدین وسیله انرژی پتانسیل گرانشی خود را بصورت انرژی الکترومغناطیسی به محیط اطراف تابش می‌کنند.
انرژی حرارتی
می‌توان فرض کرد که ستارگان و خورشید اجرام بسیار داغ آفریده شده‌اند و با تابش خود به محیط اطراف در حال سرد شدن هستند.
انرژی هسته‌ای
می توان فرض کرد که در ستارگان هسته‌های سبکتر همجوشی کرده و انرژی آزاد شده در این همجوشی منبع انرژی ستارگان را تأمین می‌کند، یا می‌توان فرض کرد که در ستارگان هسته‌های سنگینتر از طریق واپاشی به هسته‌های سبکتر تبدیل شده و انرژی آزاد شده از این واپاشیها انرژی ستارگان را تأمین می‌کند.

مرگ ستارگان
سه طریق برای مرگ ستارگان وجود دارد. ستارگانی که جرم آنها کمتر از 1.4 برابر جرم خورشید است. این ستارگان در نهایت به کوتوله‌های سفید تبدیل می‌شوند. ستارگانی که جرم آنها بیشتر از 1.4 برابر جرم خورشید است، در نهایت به ستارگان نوترونی و به سیاه چاله‌ها تبدیل خواهند شد. دیر یا زود سوخت هسته ای ستارگان به پایان رسیده و در این صورت ستاره با تراکم خود انرژی گرانشی غالب آمده و این تراکم (رمبش) تا تبدیل شدن الکترونهای آزاد ستاره به الکترونهای دژنره ادامه پیدا می‌کند، که در این صورت ستاره به یک ستاره کوتوله سفید تبدیل شده است. برخی از ستارگان از طریق انفجارهای ابرنواختری به ستارگان نوترونی تبدیل می‌شوند. ستارگانی که بیشتر از 1.4 و کمتر از سه برابر جرم خورشید دارند، به ستاره نوترونی تبدیل شده و آنهایی بیشتر از سه برابر جرم خورشید دارند، عاقبت به سیاه چاله تبدیل می‌شوند. سیاه چاله آخرین مرحله مرگ ستاره می‌باشد.

منبع:http://daneshnameh.roshd.ir

من طرف honey 8/8/2010, 12:33

تشخیص ستارگان کم نور
ستارگان کم نور فقط هنگامی قابل تشخیص‌اند که آسمان واقعا تاریک باشد. جو زمین با دریافت و بخش نورهایی که به آن می‌رسد سبب می‌شود که زمینه آسمان شب ضعیفی بدست آورد. به سبب روشنایی خیابانها و خانه‌ها ، در شهر یا حومه آن ، آسمان هیچ وقت بطور کامل تاریک نمی‌شود. از این تشخیص عده‌ای از صور فلکی روشنتر امکان پذیر است. با طلوع ماه ، بویژه هنگام بدر ، آسمان شب چنان روشن می‌شود که عده ستارگان قابل روئیت از عده انگشتان دست تجاوز نمی‌کند.

نحوه استفاده از نقشه ستارگان
از روی نقشه‌ها و اطلسهای ستارگان چاپ شده می‌توان برخی از صورتهای فلکی نیمکره شمالی را یافت. آن صورتهای فلکی ستارگان کم نوری دارند، حذف شده‌اند تا استفاده از نقشه‌ها آسانتر شود. برای کار ، مجموعه‌ای از چند نقشه لازم است. چرا که منظره آسمان ساعت به ساعت و نیز در طی تمام سال تغییر می‌کند. این نقشه‌ها از دو نیم دایره تشکیل شده‌اند. که یکی شمال و دیگری جنوب را نشان می‌دهد. نخست آن نقشه را انتخاب کنید. تاریخهای زیر آن به تاریخ مشاهده شما نزدیکتر باشد. حال اگر رو به شمال بایستید، نقشه شمالی روشنترین ستارگان رو در روی شما را نشان خواهد داد و اگر رو به جنوب کنید، نقشه دیگر ستارگان قابل مشاهده را مشخص خواهد کرد.

شکل نقشه ستارگان
با استفاده از این نقشه‌ها مشکل بتوان ستارگانی را یافت که مستقیما در بالای سر هستند. ولی اگر در وهله اول صورتهای فلکی آسانتر را یاد بگیرد، بعدا می‌توانید از نقشه‌ها بسیار دقیق استفاده کنید و ستارگان کم نورتر را بیابید. روش بهتر این است که به مطالعه صورتهای فلکی می‌پردازید. اول آنهایی را بیابید که از قبل می‌شناختید. سپس صورتهای جدید را جستجو کنید. با این روش می‌توانید به زودی در شناخت آسمان و یافتن ستارگان و صورتهای فلکی مهارت کسب کنید.

[ندعوك للتسجيل في المنتدى أو التعريف بنفسك لمعاينة هذه الصورة]