عروس دریایی - Jelly Fish

عروس دریایی(Scyphozoa) ، جانوری است ابتدایی که جزء شاخه کیسه تنان و رده سیفوزوآ طبقه بندی می‌شود.

اطلاعات اولیه
عمومی‌ترین صفات جانوران که طی مراحل رشد نیز قبل از همه ظاهر می‌شود، تراز ساختمانی آنهاست. همه جانوران زندگی را از یک سلول آغاز می‌کنند و برخی از تراز بافت بالاتر نمی‌روند، اما بقیه آنها از این تراز می‌گذرند و بدن پیچیده‌تری می‌یابند. بدین ترتیب جانوران (متازوآ) را صاحب دو شعبه رده بندی در نظر می‌گیرند. در شعبه پارازوآ ، بالاترین تراز ساختمانی را بافت تشکیل می‌دهد. این شعبه فقط شاخه اسفنجها را شامل می‌شود. همه جانوران دیگر که به شعبه یومتازوآ تعلق دارند، با داشتن اندام و دستگاه مشخص می‌شوند.


دومین صفت عمومی که بعد از تراز ساختمانی در حین رشد جانوران ظاهر می‌شود، نوع تقارن آنهاست. در ابتدا جنین همه جانوران دارای تقارن شعاعی یعنی به صورت کره‌ای توپر و یا توخالی و متشکل از تعدادی سلول است. بعضی از گروههای جانوری مانند عروس دریایی این تقارن شعاعی را تا مرحله بلوغ حفظ می‌کنند، اما در بقیه پس از مدتی جنین تقارن شعاعی ثانویه (مانند ستاره دریایی) و یا تقارن دو طرفی می‌یابد و لارو و جانور بالغ حاصل از آنها نیز معمولا همین نوع تقارن را نگه می‌دارند. بر همین اساس شعبه یومتازوآ را می‌توان به دو دسته دارای تقارن شعاعی (Radiata) و دارای تقارن دو طرفی (Bilateria) تقسیم بندی می‌کنند.

وضعیت سلوم یا حفره عمومی بدن در عروس دریایی

هر گونه فضا یا حفره عمومی که کاملا توسط بافتهای مزودرمی و بویژه توسط پرده‌های صفاقی احاطه شده باشد، سلوم (Coelom) نام دارد. بنابراین جانوران دارای سلوم را متعلق به گروه سلوماتها ، می‌دانند. معنای اصطلاحات آسلومات و پزدوسلومات نیز به همین ترتیب روشن می‌شود. آسلوماتها جانوران فاقد سلوم و در واقع فاقد هر گونه حفره عمومی هستند. پزدوسلوماتها دارای پزدوسل یا سلوم کاذب یعنی حفره عمومی هستند که پوشش آن را مستقیما اکتودرم و آندودرم تشکیل می‌دهند نه صفاق. چنین حفره‌ای در ظاهر به سلوم واقعی می‌ماند. عروس دریایی جز آسلوماتها می‌باشد.

عروس دریایی دارای تقارن شعاعی[/b]

[b]جانوران دارای تقارن شعاعی را از روی تقارن آنها که در تمام عمر آنها باقی می‌ماند و همچنین از اینکه بالاترین تراز ساختمانی آنها را اندام تشکیل می‌دهد، شناسایی می‌کنیم. این دسته شامل دو شاخه کیندارین‌ها و شانه داران است. کیسه تنان بیشتر دریازی هستند، بعضی در آب شیرین به سر می‌برند. بازوهایی به صورت شعاعی به اطراف می‌فرستند که کیندوبلاستهای محتوی نماتوسیست دارند. بدن کیسه مانند است و این کیسه با مجرایی به خارج باز می‌شود که هم به منزله دهان و هم مخرج است. چند شکلی دارند و شامل مدوز یا پولیپ می‌شوند. ده هزار گونه دارند.


شاخه کینداریا یا کیسه تنان

این شاخه ، به سه رده تقسیم بندی می‌شود:


* رده هیدروزوآ که شامل هیدر ، اوبلیا و فیزالیا می‌باشد.

* رده سیفوزوآ که شامل عروس دریایی است.

* رده آنتوزوآ که شامل شقایق‌های دریایی و مرجانها است.

علت نامگذاری این شاخه به کینداریا

نام شاخه از نام سلولهای گزنده یا کیندوسیتهایی که در روی بازوها ، در اطراف دهان یا در نقاط دیگر بدن این جانوران گوشتخوار قرار دارند، گرفته شده است. هر سلول گزنده محتوی یک نماتوسیست شاخی ، یک کپسول محتوی رشته‌ای فنر مانند و توخالی در درون است. محرکهای مناسب ، سبب پرتاب شدن ناگهانی نماتوسیست می‌شوند. در این فرایند ، رشته از درون به سمت خارج می‌آید و به دور طعمه می‌پیچد. بعضی از اقسام نماتوسیستها نوعی زهر فلج کننده هم از خود ترشح می‌کنند.

شکل ساختمانی کیسه تنان

کیسه تنان به دو شکل ساختمانی اساسی پولیپ و مدوز دیده می‌شوند. در شکل پولیپ محور اصلی بدن ، نسبت به قطر بدن درازتر است و در مدوزهای چتری یا زنگ مانند ، محور اصلی کوتاه است. پولیپها ساکن هستند، اما مدوزها آزادانه شنا می‌کنند و سلولهای جنسی تولید می‌کنند. هر دو شکل مدوز و پولیپ یا تنها یکی از آنها را می‌توان در چرخه زندگی یک کیسه تن مشاهده کرد.

رده سیفوزآ

این رده از کیسه تنان ، جانورانی را شامل است که به نام ژله ماهی ، نامیده می‌شوند و شکل ظاهری همگی آنها ، حالت مدوز را نشان می‌دهد که آزاد و شناگر هستند. این رده شامل 200 گونه از کیسه تنان است که در مناطق دریاهای قطبی تا استوا و تا عمق 3000 متر هم دیده می‌شوند. اندازه‌های متغیر داشته و معمولا در حدود چندین سانتیمتر هستند، اما نمونه‌های غول پیکر هم از اینها وجود دارد که قطرشان تا 2 متر هم می‌رسد. نماتوسیست‌های خطرناکی داشته و نیش انواعی از آنها موجب مرگ انسان می‌شود. نمونه معروف این رده عروس دریایی است که نام علمی آن Arelia ourita می‌باشد.

ساختار عروس دریایی

این موجودات دارای ساختار زیبایی هستند، به همین جهت عروس دریایی نامیده می‌شوند. عروس دریایی ، در اعماق متوسط دریا زندگی می‌کند و بین 10 تا 20 سانتیمتر قطر دارد و بدنی چتر مانند و شفاف ژلاتینی دارد. قطر بدن در مرکز چتر و در حاشیه لبه‌ها ، نازک است و تعدادی تانتاکول در لبه دارد.

دهان چهار گوش در قسمت وسط بدن قرار دارد که به یک حلق لوله‌ای با مقطع 4 گوش وصل می‌شود و انتهای حلق به معده ختم می‌گردد که دارای 4 جیب شعاع است. معده چهار قسمتی است و از این قسمتها ، لوله‌های گوارشی یا معدی منشا گرفته و به صورت مجرای شعاعی حلقوی قرار گرفته و مواد غذایی را به قسمتهای مختلف می‌رسانند. در اطراف دهان 4 بازوی دهانی وجود دارد. در لبه چتر عروس دریایی ، تعداد 8 عدد برآمدگی به فواصل مناسب با هم قرار دارند که این برآمدگی‌ها دارای ساختار حسی هستند و حاوی ذرات شعاعی یا استاتولیتها بوده و نیز 2 چشم ساده در جدار عضو تعادلی خود دارند.

حداقل دو شبکه عصبی وجود دارد که یکی از آنها تمامی سطح روی و زیر چتر و تانتاکولها را عصب‌دار کرده و جریانات عصبی را به آرامی منتقل می‌کند و در تنظیم حرکات موضعی و متمرکزی نظیر تغذیه دخالت می‌کند. دومین شبکه عصبی ، به نواحی زیر چتر محدود شده و جریانات عصبی را به سرعت منتقل می‌کند و باعث تنظیم انقباضات چتر هنگام شنا می‌شود.


سیستم تناسلی و تولید مثلی در عروس دریایی

* چرخه زندگی در اورلیا شامل دو مرحله جنسی و غیر جنسی است. در ضمن جنسها جدا از هم هستند. در مرحله جنسی ، غدد جنسی نعل اسبی شکل ، به تعداد 4 عدد در قسمت زیر چتر در کنار کیسه‌های معدی قرار دارند و از قسمت بیرون اورلیا می‌توان آن را دید. در مدوز نر یا اورلیای نر ، اسپرمها از غدد تناسلی آزاد شده، وارد حفره گوارشی شده و از راه دهان در آب دریا آزاد می‌شوند و در جستجوی مدوز ماده خواهند بود.

* اسپرمها از طریق دهان اورلیای ماده ، وارد حفره گوارشی شده و در آنجا با تخمکهای آزاد شده از غدد جنسی ماده ترکیب می‌شوند. لقاح که صورت گرفت، تخمهای حاصل از لقاح ، حفره گوارشی را ترک کرده و در کیسه‌های پرورشی مخصوصی که در شیار بازوها بوجود می‌آید، جای می‌گیرند.

* تخمها بعد از طی مراحل رشد و نمو ، هر کدام به صورت لاروی مژک‌دار درمی‌آیند و سپس این قسمت را ترک کرده و به صورت وارونه روی سطح سخت دیگر متصل می‌شوند. در این حالت لارو ، مژکها را از دست داده و ساکن می‌شود و حدود 12 سانتیمتر اندازه دارد و در این حالت به صورت پولیپ است.

* لارو بدون مژک ممکن است برای ماهها یا سالها به این شکل باقی بماند. در اواخر پاییز و با شروع سرما ، پولیپ رشد کرده و بطور عرضی تقسیم می‌شود، قطعه قطعه شده و قطعات عمیق‌تر می‌گردند و پولیپ به صورت مجموعه‌ای از قطعات نعلبکی شکل درمی‌آید که لبه آنها دندانه‌دار است و این قطعات بوسیله لوله مرکزی با هم ارتباط دارند.

* به تدریج قطعات از هم جدا شده و یکی پس از دیگری ، پولیپ را ترک کرده و مدوزهای تقریبا 8 لبی شناور را بوجود می‌آورند که این مدوزها رشد کرده و مدوز بالغ را ایجاد می‌کنند و هر کدام زندگی مستقل خود را به صورت یک عروس دریایی ، ادامه می‌دهند.







منبع:
http://www.roshd.ir/

نحوه حرکت عروس دریایی

عروس دریایی جانوری است که هیچگونه ستون فقراتی ندارد ( استخوان بندی )

اگرچه این جانور در آب زندگی می کند اما به دلیل اینکه هیچ گونه باله یا بازویی ندارند نمی توانند شنا کنند. در حقیقت عروس دریایی در آب شناور است و حرکت آن وابسته به جریان آب و باد می باشد.

گونه ای از عروس دریایی وجود دارد که می تواند شنا کند. نام این گونه sea waspاست که می تواند سرعتی حدود ۳.۳۵ مایل بر ساعت داشته باشد.

در واقع بهتر است به جای واژه شنا کردن از حرکت کردن در آب استفاده کرد.

حرکت این گونه عروس دریایی به وسیله خروج آب از پشت آن و در نتیجه آن حرکت کششی به طرف جلو است.

این جانوران برای حرکت خود می توانند عضوی به نام bell را باز و بسته کنند.

bell قسمت مرکزی و گنبدی شکل این جانور است.جایی که شاخک ها نیز به آن متصل شده اند.
در این قسمت یک حلقه ای از ماهیچه وجود دارد

وقتی که عروس دریایی تصمیم به حرکت

می کند بدن خود را با استفاده از شبکه

های عصبی موجود که بسیاری از

ماهیچه های بدن را کنترل می کنند این ماهیچه ها را منقبض کرده و بدن را جمع می کند.

این حرکت باعث می شود که آب محبوس شده در بدن این

جانور با فشار از آن خارج شود و باعث حرکت آن می گردد.

سپس مجددا عضله ها به حالت اولیه خود باز می گردند

و آب در درون آن قرار می گیرد و جانور آماده

برای حرکت بعدی می شود.

از طرف دیگر رشته های موجود در انتهای عروس دریایی که شبیه به مو

هستند که عروس دریایی از این رشته ها برای کنترل جهت حرکت در آب به

جای جریان آب و باد از آن استفاده می کند.

بر خلاف باور های موجود و شکل آن شاخک های عروس دریایی( رشته ها)

در ایجاد حرکت این جانور نقشی ندارند و فقط تا حدودی مسیر حرکت را

تعیین می کندد.

همچنین عروس دریایی از این شاخک ها برای جمع آوری غذا و مقابله با

دشمن استفاده می کنند.


به طور کلی این نوع جانور به آرامی در آب حرکت می کند.


منبع :

www.jellyfishfacts.net



sea wasp

ممنون مریم خانم
می دونید تنها جانوری که هیچ وقت نمی میره چیه؟!

مگه میشه ندونم اقا محمد،عروس دریایی.اگه اشتباه نکرده باشم

از توجهتون ممنون

من یه موقعی بندرعباس بودم.
اونجا وقتی آب دریا خیلی عقب می رفت این عروس دریایی ها تو ساحل پیدا میشدن.البته فقط یه سطحی از بالاشون معلوم بود و بقیش کامل داخل گل و لای ساحل بود.بیرون هم نمیتونستی بیاریش.خیلی محکم چسبیده بود.مگه اینکه با یه جسم سفت و سختی بخوای بهش آسیب برسونی که البته من هیچوقت این کاررو نکردم.

مریم خانم
تنها جانداری که هیچ وقت نمی میره:
نوعی ژله ماهی با اسم علمی (turritopsis nutricula) تعجب دانشمندان زیست شناسی را به خود جلب کرده است.

این ژله ماهی می تواند از مرحله ی بلوغ به مرحله ی پیش از بلوغ بازگشت داشته باشد که این همان چیزی است که انسان سالهاست به دنبال آن می گردد. همان کیمیای معروف و راز جوانی.


دانشمندان معتقدند که این گونه از هیدروزوآ ها می تواند به زمان پلیپی خود که اولین مرحله از حیات این موجود است برگشت داشته باشد. این پدیده طی یک فرایند تغییر ساختار سلولی که درآن یک سلول طی فرایند ترانسفرمینگ به شکل دیگری در می آید، صورت می گیرد که در کل به آن transdifferentiation می گویند. این همان پدیده ای است که می توان نوعی از آن را در مارمولک در نگام قطع شدن دم و رشد مجدد آن شاهد بود.

اطلاعات بیشتر را در لینک زیر جستجو کنید:

http://green.yahoo.com/blog/guest_bloggers/26/the-world-s-only-immortal-animal.html

---

پس اشتباه گفتم

ممنون از اطلاعاتتون

نه اشتبه نگفتید
درست گفتید