12 نكته طلايي براي تربيت فرزندي شاد

من طرف sharareh 8/8/2010, 11:31

تولد نوزاد موهبتی شیرین از طرف خداوند است که بی شک همه زوجین خواستار داشتن آن هستند پس از این است که پدرو مادر جوان تمام تلاش خود را وقف خوشبختی و شادی فرزندشان می کنند. اما بسیاری از ما به طور دقیق نمی دانیم که چطور می توان کودک را از همان نخستین ماه های زندگی، شاد و پرانرژی بار بیاوریم. شاید رسیدن به این ترتیب صحیح دروهله اول کمی مشکل به نظر برسد، اما باید گفت که انتخاب کلمات خوب، رفتار مناسب، توجه کافی و نگرش مثبت است که می تواند راه باشد. اگر شما هم به تازگی میزبان فرشته کوچکی شده اید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید:

۱) نگاه مهربان را از فرزندتان دریغ نکنید!

هر روز زمانی را درنظر بگیرید تا باعشق و توجه به فرزندتان نگاه کنید، زیرا او از همان نخستین ساعات تولد، احساساتش را با شما درمیان می گذارد. اگر این رویه را دنبال کنید، مطمئن باشید که تاثیرات مثبت آن را خواهید دید. رفتار بچه در واقع بازتاب دقیق چیزهایی است که دردل دارد.رفتارها، حرکات، گریه ها و به عبارت کلی همه وجودش به وضوح آرامش و راحتی، احساس امنیت، نگرانی، شادی یا ناراحتی او را نشان می دهد. درواقع، با زبان بی زبانی می گوید که چطور با او رفتار کنید، چون تنها خودش می داند که چه چیزی برایش خوب است دراین زمینه نمی توان یک راهکار عمومی و قانون از پیش تعیین شده ای را دنبال کرد؛ بلکه والدین باید ابتکار عمل داشته باشند، درهر شرایط فورا عکس العمل مناسب نشان دهند و به احساسات فرزندشان احترام بگذارند.

۲) به خصوصیات شخصیتی او احترام بگذارید

دو کودک را نمی توان پیدا کرد که کاملا شبیه هم باشند. هربچه ای شخصیت خاص خودش را دارد و تفاوت های اخلاقی آنها از همان ساعات تولد قابل تشخیص است. برخی کوچولوها خجالتی هستند، نسبت به سروصدا و نور بسیار حساس بوده، بیشتر تمایل دارند درمحیط آرام منزل باشند و از حمایت اعضای خانواده برخوردار شوند.

گروهی دیگر از بچه ها شاد و پر انرژی هستند، با شنیدن هر صدا به سمت آن توجه نشان می دهند، معمولا دوست دارند به گردش بروند، تحرک و جنب و جوش داشته باشند و غالبا نسبت به محرکها عکس العمل نشان می دهند.

عده ای از بچه ها هم از روحیه اجتماعی بالایی برخوردارند، نیاز دارند جهان پیرامون و افراد دیگر را بشناسند، همیشه با آنها صحبت شود و...

بعضی از بچه ها هنگام برقراری ارتباط آرام هستند اما برخی دیگر برای تسکین هیجانات خود، حرکاتی انجام می دهند. در برخی روش های روان شناختی از مادر خواسته می شود تا درساعات مختلف روز، قسمت های خانه را به کودک نشان دهد. اگر دوست دارد محیط بیرون از منزل را بشناسد. حتما او را با خود به گردش ببرید. هنگام خریدهای روزانه او را هم با کالسکه ببرید و عادت کنید که در برخی فعالیت های زندگی کنار شما باشد. زمانی که ظرف می شویید، آشپزی می کنید، لباس ها را اتو می زنید و... بگذارید حضور شما را احساس کند. فرزند کوچولو از تلاش و حرکات مادر احساس خوشایندی خواهد داشت. متناسب با شخصیت او می توانید نوآوری های زیادی به خرج دهید، اما باید نکته مهمی را به خاطر بسپارید؛ سعی کنید امنیت روانی او تقویت شود و کمکش کنید تا بتواند احساسات و خواسته هایش را نشان دهد.

۳) پیشرفت های او را تحسین کنید.

بچه برای رشد و تربیت عالی نیاز مبرمی دارد که پدر و مادر هر نوع پیشرفت او را با ذوق و شوق زیاد ابراز کنند، حتی اگر کوچکترین مسائل باشد. به او نشان دهید که تلاش هایش را می بینید. وقتی نخستین بار می خندد، با شور و هیجان این افتخار را جشن بگیرید. با شنیدن اولین آغون واغون هایش او را بیشتر تشویق کنید. وقتی سرش را به سمت شما می چرخاند و منتظر صدای شماست به او سلام کنید. زمانی که توانست جغجغه اش را دست بگیرد یا با انگشت به سمت چیزی که می خواهد اشاره کند و... برایش کف بزنید به طور خلاصه، درهر مرحله از رشد و پیشرفت درکنارش باشید و به او تبریک بگویید که فوق العاده ترین کودک است.

شگفتی شما از دیدن حرکات و تشویق او، اعتماد به نفس کودک را تقویت خواهد کرد و ارزشی که برای شما دارد، به او القا می شود.

۴) پدر مهربان؛ تا جایی که می توانید برای فرزندتان وقت بگذارید!

کوچولوی تازه متولد شده عاشق این است که پدرش او را در آغوش بگیرد، برایش لالایی بخواند و او را ببوسد. حتما همسرتان را در رسیدگی به امور بچه دخیل کنید و از او بخواهید گاه به او شیشه دهد، لباس های بچه را عوض کند و شب ها موقعی که فرزندتان گریه می کند او را آرام کند. مطمئن باشید که پدر هم می تواند مانند شما به خوبی از پس کارها برآید! از طرف دیگر بد نیست بدانید که گرچند شکل رفتاری پدر با مادر کاملا متفاوت است اما پاسخگوی نیازهای طفل خواهد بود. مواقعی که مضطرب هستید نیز حتما نگهداری از فرزند را به همسرتان بسپارید. حضور، مهر، علاقه و همچنین جذبه پدری تاثیر بسیار مهمی در تعادل شخصیتی او دارد. در اوقاتی که پدر در منزل حضور ندارد نیز راجع به او با خوبی و مهربانی صحبت کنید؛ «آفرین کوچولوی نازنینم! حالا می توانی به تنهایی بایستی. حیف که بابا اینجا نیست، اما شب برایش تعریف می کنم، او حتما به تو افتخار می کند بابا زود برمی گرده. حالا بخواب تا من شام را آماده کنم!»

۵) اگر مشکلی پیش می آید، خود را مقصر ندانید!

همه والدین گاه دچار ناامیدی و دلسردی می شوند، احساس می کنند که همه چیز آن طور که باید و شاید مرتب نیست و از عهده مسئولیت و نگهداری فرزندشان به خوبی برنمی آیند. این حالت طبیعی است و برای همه پیش می آید پدر و مادر بی عیب و نقص وجود ندارد، همان طور که چنین کودکی نیز هنوز دیده نشده است! با قبول این مسئولیت خطیر مسلما باید از پس مشکلات کم و بیش پیچیده ای نیز برآمد. گاه بچه ساعت ها گریه می کند، خوب نمی خوابد، غذا نمی خورد و... در این صورت دلیلی ندارد که نگران شوید و خود را مقصر بدانید که نتوانسته اید همه چیز را به خوبی برنامه ریزی کنید. قبل از تولد کودک بارها خود را در وضعیت آینده تصور کرده بودید و واقعیت را مجسم می کردید اما الان می بینید همه چیز با افکار ایده آل شما زمین تا آسمان تفاوت دارد. مسلما این تغییرات با استرس همراه خواهد بود.

مطمئن باشید که اگر بعضی مسائل را تغییر دهید، خود را با شرایط سازگار کنید و ابتکار عمل نیز داشته باشید می توانید «پدر و مادر بودن را یاد بگیرید غیرممکن است که هیچ اشتباهی نکنید، فقط کافی است اشتباهات را اصلاح کنید تا به راه حل مناسب برسید.

۶) هرچه می توانید بچه را ناز و نوازش کنید.

بچه ای که احساس امنیت و اطمینان می کند خوشحال است و همیشه می خندد. اگر او آرامش داشته باشد، قطعاً همه اعضای خانواده می توانند شب ها به راحتی استراحت کنند. ازدست کوچولوی بداخلاق ناراحت نشوید و نگذارید تا به حال خودش گریه کند، بلکه او را در آغوش بگیرید و غرق بوسه و نوازش کنید، مطمئن باشید که لوس نمی شود! در واقع نوع رفتار امروز شما زمینه ساز آینده و شیوه یادگیری مسائل مختلف زندگی خواهد بود. طفلی که همیشه از محبت و آرامش برخوردار باشد، در آینده نیز اعتماد به نفس دارد و نگرانی و استرس کمتر روی او تأثیر می گذارد.

۷) در سه ماه نخست زندگی کودک، او را بسیار بغل کنید.

نوزاد از اولین ساعات تولد و طی چند ماه بعد بسیار گریه می کند. جیغ و گریه های او به نوعی درخواست کمک است، زیرا پس از شوک تولد، تنها در سایه حمایت والدین است که توان ادامه زندگی راپیدا می کند. نوزاد به حضور و توجه، گرمی و محبت، بو، رفتارهای مهربانانه، بوسه و نوازش های مادر نیازدارد تا به طور کامل احساس امنیت کند. وقتی نوزاد را در آغوش می گیرید، دست های شما احساس امنیت و حمایت را به او می دهد و درواقع از این طریق حدود اندازه جسمانی خود را درک می کند و کم کم هویتش شکل می گیرد. بهتر است او را در حالات راحتی بغل کنید، به شکم روی دست یا پا بگذارید و یا به حالتی که سرش روی شانه هایتان باشد. فراموش نکنید که سر جنین در ماه های آخر به سمت پایین است و به همین خاطر وقتی او را به حالت ایستاده نگه می دارید خیلی راحت نیست. فرزند تازه متولد شده را مرتب ماساژ بدهید، البته زمانی که می دانید او از این کار خوشش می آید و نه صرفاً پس از هر حمام.

۸) پس از ۴ماهگی؛ بگذارید کمی گریه کند.

توجه وگوش دادن به صدای نوزاد به این معنا نیست که هربار کمترین گریه ای کرد، با عجله بدوید و او را بغل کنید. بدانید که او به خاطر یک اتفاق عجیب (البته به جز موارد استثنا) گریه نمی کند بلکه این تنها روشی است که می تواند ناراحتی خود را از چیزی نشان دهد. گریه های بچه به او می آموزد که چطور اولین محرومیت ها و استرس های زندگی را مدیریت کند. وقتی ناراحتی اش را ابراز می کند، یاد می گیرد بدون اینکه کسی به دادش برسد چند دقیقه تحمل داشته باشد. به عنوان مثال می توانید به او بگویید: «من می روم حمام، تو هم به خاطر اینکه تنها هستی ناراحت می شوی، تو را توی گهواره می گذارم، در حمام باز است و تو منو می بینی و صدامو می شنوی، بیخودی گریه نکن، چون باید کارم تمام شود. اگر بخواهی برایم داستان درست کنی، دیگه کلاهمون می ره تو هم اگر در این مدت آرام باشد و گریه نکند، باید به خاطر این موفقیتش جایزه داد چون توانسته در زمان ناراحتی، خشمش را کنترل کرده و این مسئله مهمی در رشد شخصیت اوست!

۹) اگر کارمند هستید، به خاطر حضور ناکافی در منزل خود را سزاوار سرزنش ندانید.

«دخترم وقتی اولین کلمات را به زبان آورد، پیش پرستارش بود، پسرم به کمک مربی مهد کودک راه رفتن را یاد گرفت» و... این ها دلتنگی های بسیاری از مادران کارمند است. آنها احساس می کنند که لحظات مهم و شیرینی از زندگی فرزندشان را از دست داده اند و گاه حتی حس ناتوانی و ضعف به سراغشان می آید. این مادران از اینکه فرزندشان را پیش پرستار یا مهد می گذارند ناراحت هستند چون دوست دارند در تمام مراحل رشد کودک همراهش باشند. اگر شما هم جزو این گروه هستید، با آرامش و اطمینان به زندگی و کارتان ادامه دهید. موقعیت های زیادی پیش خواهد آمد که می توان زمان های از دست رفته را جبران کرد و اوقات خوشی را با او گذراند. شرایط را بحرانی فرض نکنید، زیرا فرزندتان تمام ناراحتی ها و دلتنگی ها را درک می کند و نسبت به وضعیت روحی شما بسیار حساس است. او نیاز دارد احساس کند که مادرش به او اعتماد دارد و باید در غیاب او نیز آرامش داشته باشد.

۱۰) فرزند را از کودکی عادت دهید که تنها بخوابد

بچه می تواند راحت در اتاق خودش بخوابد و بهترین زمان برای این استقلال از هشت نه ماهگی است. تا پیش از یک سالگی ترس از تاریکی در کودکان وجود ندارد و برعکس هراس از شب که نگرانی مرتبط با تاریکی است مختص بزرگسالان است که به بچه ها انتقال می دهند. درواقع معمولا والدین از اینکه بدون فرزندشان بخوابند ناراحت هستند اگر بچه کوچولو تنها خوابید و نیمه های شب شروع به گریه کرد، اصلا او را از تختش بیرون نیاورید. کنارش بنشینید، دستش را بگیرید، نوازشش کنید، ببوسیدش و لالایی بخوانید. اگر بغلش کنید، دیگر به سختی می توانید او را سر جایش بخوابانید. حتی به خاطر خستگی زیاد هم گذاشتن رختخواب یا تخت دیگری در اتاق بچه نیز اصلا توصیه نمی شود و بهتر اینکه هرگز او را در تخت خود نخوابانید!

۱۱) مادر عزیز؛ برای خود وقت بگذارید

بعضی از مادران آن قدر خود را درگیر کارهای بچه می کنند که حتی فرصت دوش گرفتن را هم پیدا نمی کنند. در حالی که کسی که می خواهد فرزند سالمی را پرورش دهد باید برای خودش هم برنامه ریزی داشته باشد، درست است که هر زمان کودک به او نیاز دارد در کنارش است اما زمانی را هم باید صرف فعالیت های خودش کند. به عبارت دقیق تر مادر بودن این نیست که تمام وقت فقط در این نقش باشد، بلکه نقش خانمی نیز باید در نظر گرفته شود.

اگر دوست دارید به خرید، آرایشگاه یا مهمانی بروید، این تصمیم را بگیرید و راجع به آن با فرزندتان صحبت کنید: «عزیزم، خیلی دوست دارم و همیشه کنارت هستم. الان باید بروم، تو پیش بابا هستی و منم زود برمی گردم.»

اگر جدایی از فرزند برایتان سخت است و یا نمی توانید به دیگران اعتماد کنید و بچه را چند ساعت به او بسپارید، در این صورت او نیز به دیگران اعتماد پیدا نمی کند و در آینده رفتار اجتماعی نخواهد داشت... سعی کنید تا حدی که ممکن است او را تشویق کنید که با دیگران برخورد داشته باشد و نگرانی هایتان را کنار بگذارید.

۱۲) به ۹ ماهگی؛ سن حساس کودک توجه کنید!

از حدود ۹ ماهگی است که کودک، مردم و رفتار و حرکات مختلف را می شناسد و با کسانی که نمی شناسد، غریبی می کند. از این به بعد است که وقتی از او می خواهید به آغوشتان بیاید، با خنده و ذوق فراوان به شما پناه می آورد، احساس استقلال نیز کم کم در او شکل می گیرد، با آواهای مختلف سعی می کند تا زیاد صحبت کند و می تواند به تنهایی بایستد. با این حال حتی اگر می خواهید احساس بزرگ شدن را درک کند، همه جا را ببیند و با افراد مختلف آشنا شود باید قدم قدم پیش رفت. توجه داشته باشید که دیدن ناگهانی جمع او را کلافه می کند. اگر برایتان مقدور است او را به مهد کودک نسپارید و پرستارش را عوض نکنید؛ چون بچه در این سن حساس است. بهتر است دو یا سه ماه صبر کنید تا کم کم توانایی رویارویی با شرایط جدید را کسب کند.