کارگاه سخت افزار

CPU چیست؟

پردازنده یا واحد پردازنده مرکزی (CPU) اصلی ترین بخش کامپیوتر است . این قطعه وظایف مهمی از قبیل عملکرد های ریاضی ، منطقی ، مقایسه ای و محاسبه های مربوط به آدرس دهی در کامپیوتر را به عهده دارد . CPU مهم ترین تراشه بر روی برد اصلی هر کامپیوتر می باشد و آن مدیریت کلیه مراحل پردازش داده ها را به عهده دارد . این قطعه به صورت مستقیم و یا غیر مسقیم سایر قطعات روی برد اصلی و سایر قسمتهای کامپیوتر را نظارت و مقداردهی می کند . پردازنده ها هر چند دارای ابعاد فیزیکی بسیار کوچکی هستند ولی از ابتدایی ترین آنها که از 29000 ترانزیستور تا انواع پیشرفته آنها که 7/5 میلیون ترانزیستور می باشد ، ابعاد فیزیکی آنها بسیار محدود و در حد 2 تا 3 اینچ مربع می باشند .

مشخصه با اهمیت ریز پردازنده ها عبارتند از :
× . سرعت .
× . پهنای گذرگاه داده .
× . پهنای گذرگاه آدرس .
× . ماکزیمم حافظه .

علاوه بر این مشخصه ها تعداد ترانزیستور با کار گرفته شده ، cache داخلی ، پهنای پالس ، اندازه رجیستر های داخلی در پردازنده ها از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند .

همه پردازنده ها سه عمل اساسی را انجام می دهند :
× . انتقال اطلاعات
× . حساب و منطق
× . تصمیم گیری

مشخصات فنی پردازنده ها

پردازنده ها به عنوان یکی از اصلی ترین عناصر در یک کامپیوتر به صورت یک تراشه به شکل مربع روی برد اصلی قرار می گیرد . معمولا هر پردازنده دارای خصوصیات ویژه ای است که توسط تعدادی حروف و ارقام که بر روی هر کدام از آن ها چاپ شده ، مشخص می شوند . این اطلاعات شامل موارد زیر می باشد :
- نام شرکت سازنده .
- نسل پردازنده .
- مدل و نوع پردازنده .
- سرعت پردازنده (MHZ ) .
- ولتاژ مورد نیاز پردازنده .
- شماره سریال پردازنده .

در ادامه به توضیح برخی از این مشخصه ها می پردازیم :

نام شرکت سازنده پردازنده

پردازنده ها توسط شرکت های مختلفی ساخته و ارائه شده اند. شرکت های مشهور سازنده پردازنده عبارتند از :
- Intel
- IBM
- AMD
- Syrex
- Motorola
- IDT
- NIC
- IIT

گاهی بر روی پردازنده ها نام شرکت سازنده به صورت کامل و گاهی به صورت علائم اختصاری مخصوص شرکت مشخص می شود . مثلا برای محصولات شرکت از AMD برای مشخص کردن نام پردازنده عبارت ADVANCED شرکتهای MICRO DEVICES که کلمه AMD از آن گرفته شده چاپ می شود .

نسل پردازنده

پردازنده ها بسته به تنوع در مدل و عملکرد آن ها دارای مدل های مختلفی می باشند . معمولا هر گاه یک تغییر اساسی در ساختار یا پردازنده به وجود آمده است نسل جدیدی برای آن نام گذاری شده است . معمولا نسل های مختلف پردازنده ها را با نام ، علائم یا شماره های مختلف نشان می دهند . شرکتهای سازنده پردازنده تولیدات خود را بر اساس یک روش استاندارد نام گذاری می کنند . مثلا شرکت Intel تولیداتش را به صورت 80x86 و شرکت Motorola به صورت 68xxx نام گذاری می کنند ، که معمولا علامت x جایگزین نسل و مدل پردازنده می شود . مثلا در مورد پردازنده های Intel نسل های اول تا هفتم به صورت زیر می باشد :
همانگونه که مشاهده می کنید از نسل چهارم (80486) به بعد نامگذاری پردازنده های Intel به صورت 80x86 نمی باشد بلکه از نام پنتیوم استفاده شده است .
مدل پردازنده

هر کدام از نسل های پردازنده دارای مدلهای مختلفی می باشد که دارای مشخصات متفاوت می باشند . مثلا در مورد پردازنده و 80386 مدلهای DX , SX و برای 80486 مدلهای SX , DX , DXII , DX4 , DX5 برای پنتیوم (نسل پنجم) مدل های پنتیوم کلاسیک و MMX ، برای نسل ششم مدل های پنتیوم پرو ، پنتیوم II و پنتیوم III پنتیوم سلرون برای نسل هفتم مدل اتیانیوم را می توان اشاره نمود .

سرعت پردازنده

یکی دیگر از پارامتر های مهم برای پردازنده که معمولا روی پردازنده چاپ می شود ، سرعت پردازنده است . سرعت پردازنده بر حسب مگاهرتز (MHZ) مشخص می شود . گاهی سرعت پردازنده ها معادل سرعت پردازنده مشابه Intel بر روی آن چاپ می شود. در این پردازنده ها که شبیه پردازنده های پنتیوم Intel هستند ، برای نشان دادن سرعت AMD-K5 که در سطر دوم آن عبارت PR100 چاپ شده است ، بدین معنی است که این پردازنده دارای سرعتی معادل سرعت پردازنده های پنتیوم اینتل با سرعت 100MHZ می باشد . هر چند ممکن است سرعت واقعی این پردازنده کمتر باشد . چنانچه بعد از PR100 علامت + هم داشته باشیم یعنی سرعت این پردازنده حتی از پردازنده اینتل با سرعت 100MHZ هم بیشتر می باشد .

حافظه کش

در بررسی سی پی یو ها به اصطلاحی دیگر احتمالا برخورد كرده این با نام Cache ( كش ). كش به حافظه ای بسیار سریع و گران قیمت گفته میشود كه همیشه مقدار كمی از ان در سی پی یو تعبیه میشود...كار كش نگهداری اطلاعاتی برای سی پی یو است كه در هنگام پردازش اطلاعات به انها نیاز سریع دارد.
حافظه ی كش در سه سطح وجود دارد و با حجم های مختلف. سطح اول یا L۱سطح دوم یا L۲و سطح جدید L۳ ...معمولا كش L۱ را بر روی خود سی پی یو قرار میدهند و به همین دلیل ان را INTERNA CACHE می نامند ولی كش L۲ بر روی بورد اصلی (Main Board) تعبیه میشود و ان را EXTERNAL CACHE میخوانند.
مهمترین كمپانی های سازنده ی CPU عبارتند از AMD و Intel كه دو رقیب اصلی و دیرینه هستند و دیگر تولید كننده ها را تقریبآ به كنار زده اند.

خمیر CPU چیست ؟ چرا باید هر چند وقت یه بار عوضش کنیم؟

کار خمیر مزایای زیادی برای سیستم شما دارد از مهمترین و اصلی ترین کار آن انتقال حرارت سطح CPU به هيت سينك ميباشد در واقع مانع انتقال حرارت اضافی میشه و باعث میشه CPU شما خنک باقی بمونه تو کشور ما عده خیلی کمی از خمیر سی پی یو و عوض کردن آن باخبر هستن من که خودم خیلی کم دیدم ولی یکی از کارهای اصلی که برای کارایی بهتر سیستم خود باید انجام بدیم تعویض کردن خمیر سی پی یو میباشد هر چی بهتر خمیر رو به سطح بمالیم پردازنده خنک تری خواهیم داشت خمیر باعث میشه حرارت سی پی یو 10 الی 15 درجه پایین بیاد اگه خمیرتون از جنس خوبی باشه و زود خشک نشه هر 5 ماه یه بار عوض کنید بدک نیست ولی اگه از خمیر جنس معمولی استفاده میکنید بهتره هر 2 یا سه ماه یه نگاهی بندازید ببینید خشک نشده باشه دوستانی که دمای سی پی یو آن ها بالا میره و نمیدونن که مشکل از چیه مشکل همین خمیره که خشک شده و کارایی خودشو از دست داده گاهی اوقات حتی باعث صدای زیاد از سی پی یو میشه باعث کندی سیستم میشه باعث سوختن خازن های مادر بورد میشه باعث سوختن فن سی پی یو میشه و خیلی موارد دیگه اگه مرتی خمیر رو عوض کنید یک سیستم عالی و حرفه ای و بدون مشکل خواهید داشت قیمت خمیر هم خیلی ارزونه و تو بازار به راحتی پیدا میشه فقط هنگام عوض کردن مراقب باشید که دست شما به وسط سی پی یو تماس پیدا نکنه یک کاربر ساده هم میتونه این کار رو انجام بده خیلی کم پیدا میشه کسی که حوصله این کارها رو داشته باشه در بالا تر هم گفتم تو کشور ما به ندرت افرادی پیدا میشن که این کار رو انجام بدن طرف 10 ساله سیستم داره یه بارم خمیر عوض نکرده حتما الان میگه سیستمم چیزیش هم نشده بله از 100 تا 30 تا چیزیشون نمیشه ولی درجه گرمای سی پی یو به حدی بالا میره که باعث سوختن یکی از قطعات سخت افزار میشه خلاصه اگه کسی میخواد یه سیستم حرفه ای داشته باشه و حالشو ببره هر چند وقت یه بار خمیر رو چک کنید که خشک نشده باشه و به محض خشک شدن خمیر رو تعویض کنید .


انواع خمیر CPU:

اولین خمیر : خمير سيليكون artic silver 5

دومین خمیر : آرتيك سراميك

سومین خمیر : Arctic Alumina

چهارمین خمیر : ZM-STG1

RAM چیست؟

RAMيكي از انواع حافظه ها و البته پر كاربردترين آنهاست. RAM مخفف اصطلاح Random Access Memory يا حافظه با دستيابي تصادفي بوده و حافظه‌اي قابل خواندن و نوشتن مي‌باشد. توجه داشته باشید که وقتي ما از حافظهءاصلي كامپيوتر حرف‌مي‌زنيم، منظور همان RAM است. اين حافظه به ‌صورت غيرمستقيم در اختيار كاربر یا User قرار می گیرد .
اصولاً اطلاعات و داده‌هاي مربوط به هر برنامه‌اي كه مي‌خواهد اجرا شود، روي RAM قرار مي‌گيرد. دليل انجام اين عمل ايجاد تعادل بين سرعت CPU و ديسك سخت مي‌باشد. از آنجايي كه سرعت CPUها بسيار زياد است و سرعت ديسكهاي سخت نسبت به آنها پايين مي‌باشد، RAM مي‌تواند با قرارگيري بين اين دو يك تعادل سرعت ايجاد نمايد. بنابراين مقدار RAM در مواقعي كه كاربر نياز به اجراي چندين برنامه به طور همزمان را دارد و يا از برنامه‌هاي پر حجم استفاده مي‌كند تأثير به سزايي در سرعت كامپيوتر خواهد داشت.


حافظه RAM به دو دسته تقسيم مي‌شود كه عبارتند از حافظة RAM پويا و حافظة RAM ايستا.

در حافظه RAM پويا یا Dynamic RAM اطلاعات پس از مدت كوتاهي از بين مي‌روند و لذا در هر ثانيه در حدود 250 الي 500 بار بايد اطلاعات موجود در آن تازه یا Refresh گردند. به همين دليل بسيار كند عمل مي‌كنند.

حافظة های ايستا یا Static RAM كه از فليپ فلاپ‌ها تشكيل شده‌اند با مصرف برق كم به مدت طولاني اطلاعات را نگهداري مي‌كنند و اطلاعات اين حافظه‌ها نياز به تازه شدن ندارد ، لذا سرعت آنها بيشتر از Ram های پویا است . لازم به ذكر است که پس‌از قطع جريان برق اطلاعات اين RAMها پاك مي‌شود. در كامپيوترهايي كه امروزه در بازار یافت می شوند RAMها از نوع Static RAM هستند. همچنين گفتني است RAMهاي قديمي‌تر كه اندازة كوچكتري داشتند با نام SIMM و RAMهاي كنوني كه بزرگتر هستند را با نام DIMM مي‌شناسند.
در حال حاضر دو نوع RAM در بازارهاي كامپيوتر يافت مي‌شود. يك نوع SDR و ديگري DDR
RAMهاي SDR داراي خطوط انتقال یا BUS ضعيف‌تري هستند و در نتيجه سرعت كمتري دارند، مقدار ظرفيت اين RAMها تا چند سال گذشته 16، 32و 64 مگابايت بود و در حال حاضر بيشتر ظرفيت‌هاي موجود ، در رِنجِ 128، 256 و 512 مگابايت هستند. گفتني است BUS اين نوع RAM در محدودة 66، 100و 133مگاهرتز است.
RAMهاي DDR داراي 266، 1300، 1066، 800، 333 و 400 مگاهرتز بوده و به همين دليل سرعت بيشتري نسبت به RAMهاي SDR دارند، مقدار ظرفيت اين نوع RAMها، 256 و 512 مگابايت،یک، دو و چهار گيگابايت است.
تفاوت ظاهري اين دو نوع RAM در برشهايي است كه روي پايه‌هاي آنها مشاهده مي‌شود، SDRAMها داراي 2 برش روي پايه‌هايشان هستند در حاليكه RAMهاي DDR تنها يك برش بر روي پايه دارند.
هنگامي‌که مي‌خواهيد يک RAM بخريد، قبل از انتخاب RAM ، بايد Main Board انتخاب شده‌باشد . سپس براساس نوع پشتيباني RAM توسط Main Board ، نوع RAM را که DDR يا SDR مي باشد مشخص مي نماييم . در مرحله بعد بايستي با توجه به مقدار Bus پشتیبانی شده از طرف مادربرد ، RAM را انتخاب نمود. بهترين حالت، انتخاب مقداري برابر براي RAM است. انتخاب مقدار بيشتر براي RAM ، تفاوتي در ميزان کارايي سيستم ندارد و انتخاب مقدار کمتر علاوه بر پايين آوردن کارايي کامپيوتر، گاهي ممکن است مشکلاتي را نيز از قبيل اشکال در عملکرد صحيح سيستم، به وجود مي‌آورد.


ماژول هاي SDRAM داراي 168 پايه و ماژول هاي DDR SDRAM داراي 184 پايه مي باشند و هر دو 64 بيتي هستند.
ولتاژ مصرفي DDR برابر 5/2 ولت و SDRAM برابر 5/3 ولت مي باشد. سرعت انتقال اطلاعات رم هاي DDR با فرض برابر بودن فرکانس پايه ( به عنوان مثال 133 مگاهرتز) برابر رم هاي SDRAM مي باشد.
از نظر ظاهري رم هاي SDRAM داراي دو شکاف و DDR SDRAM يک شکاف مي باشند.
حداکثر فرکانس رم هاي SDRAM برابر با 133 مگاهرتز و سرعت انتقال اطلاعاتي معادل 1 گيگا بايت مي باشد، اما آخرين مدل رم هاي DDR داراي 533 مگاهرتز و حداکثر سرعت انتقال اطلاعات آنها برابر با 4 گيگابايت مي باشد.
شايان ذکر است که رم هاي 168 پايه اي به طور کامل از رده خارج شده اند.


. DDR2 و DDR3 دارای همان تکنولوژی Double Data Rate می باشند .

حال تفاوت DDR3 و DDR2 و DDR در چیست ؟
این حافظه ها در فرکانس کاری ، ولتاژ کاری ، توان مصرفی و توان تلفاتی با یکدیگر تفاوت دارند . به ترتیب پیشرفت ، توان مصرفی و تلفاتی و ولتاژ کاری کم می شوند و فرکانس کاری افزایش می یابد . برای مثال ولتاژ های کاری نامی برای DDR ، DDR2 و DDR3 به ترتیب 2.5 ، 1.8 و 1.5 ولت می باشند .

چگونه یک هارد دیسک خوب انتخاب کنیم؟

در این مقاله به بحث پیرامون مطالب زیر می پردازیم:
ظرفیت هارد دیسک
دوهارد به جای یک هارد؟
سرعت هارد دیسک :
SERIAL ATA و IDE
تفاوت هارد دیسکهای SATA و IDE
SEEK TIME
اینترفیس
حافظه موقت (بافر)
تراکم ناحیه ای یا AREA DENSITY
صدا ومیزان گرما هارد دیسک
قیمت هارد دیسک ها


بهترین ظرفیت هارد دیسک ها ظرفیت بالای ۶۰ یا ۸۰ گیگابایت می باشد و بهترین سرعت هم ۷۲۰۰ دور دقیه (RPM) می باشد.هارد دیسک هایی که حداقل هشت مگا بایت حافظه نهان (CACH) دارند از کیفیت مطلوبی برخوردارند.هارد دیسک هایی که مدتی است وارد بازار شده اند و بر اساس استاندارد Serial ATA ساخته شده اند مدیریت راحت تری دارند و غالبا در سیستم های جدید نصب می شوند.
در کنار سایر ویژگی های هارد دیسک دو مشخصه بسیار مهم است که می توانید با در نظر گرفتن این مشخصات هارد مناسبی را انتخاب کنید .
این دو مشخصه عبارتند از :
۱٫ ظرفیت
۲٫ سرعت

ظرفیت هارد دیسک :
امروزه ظرفیت هارد دیسک ها بر اساس گیگابایت سنجیده می شود هر چه این عدد بیشتر باشد شما فضای بیشتری برای استفاده دارید و با اطمینان خاطر بیشتری به ذخیره سازی داده های خود می پپردازید البته پس از فر مت کردن (low level format و high level format )هارد دیسک
کمی ظرفیت کمتر نشان داده می شود. کسانی که در انجام امور گرافیکی و تهیه و تدوین فیلم هستند دغدغه بیشتری برای داشتن فضای زیاد دارند .

دوهارد به جای یک هارد؟
یک نکته پیرامون ظرفیت هارد دیسک ها وجود دارد و آن این که شما برای کارایی بهتر می توانید از دو هارد دیسک به جای یک هارد دیسک استفاده کنید مثلا به جای استفاده از یک هارد دسیک ۲۰۰ گیگابایتی می توانید از یک هارد ۸۰ گیگابایتی با یک هارد ۱۲۰ گیگا بایتی دیگر استفاده کنید .مزایای این کار به شرح زیر است:
۱٫ شما می توانید حافظه مجازی خود را روی هارد دیسکی که ویندوز بر روی آن نصب نشده تنظیم کنید .این باعث افزایش کارایی عمل پردازش در عملیات های سنگین می شود.
۲٫ شما می توانید با استفاده از اطلاعات یک هارد دیسک به راحتی به اطلاعات هارد دیسک های دیگر دست پیدا کنید .
شاید این یکی از دلایلی باشد که در سیستم های حرفه ای مثل DELL از دو یا چند هارد دیسک مجزا در کنار هم استفاده می شود.

سرعت هارد دیسک :
اغلب هارد هایی که امروزه در بازار عرضه می شوند سرعتی به میزان ۵۴۰۰ یا ۷۲۰۰ دور در دقیقه هستند که استاندارد می باشند و کیفیت خوبی دارند اما هارد دیسک هایی با سرعت کمتر از ۵۴۰۰ از سرعت و کارایی کمتری بر خوردارند.

SERIAL ATA و IDE

IDE استانداردی است که امروزه بیشتر از آن استفاده می شود و عمری حدود بیشتر از ۱۰ سال دارد اما serial ATA بسیار جوان است .در زیر به بیان خصوصیات SERIAL ATA و IDE می پردازیم.

تفاوت هارد دیسکهای SATA و IDE چیست؟
به نقل از میکرو رایانه :تکنولوژی دیسک سخت ( HARD DRIVE ) بر پایه پروسس موازی اطلاعات عمل می کنند و بدین معناست که اطلاعات به صورت بسته هایی به روشهاهی مختلف ( رندوم ) به باس اطلاعاتی فرستاده می شوند. اطلاعات از دیسک سخت در فاصله های زمانی کاملاً تصادفی می آیند و وارد باس اطلاعاتی شده و در نهایت به سمت مقصد نهایی می رود. IDE مخفف Integrated Drive Electronics می باشد همینطور که می دانید رابط IDE گاهی با عنوان ATAشناخته می شود که مخفف AT Attachment است.
این تکنولوژی از سال ۱۹۹۰ به عنوان استاندارد کامپیوترهای شخصی ( PC ) برای هارد دیسک ها بوده است و این زمانی بود که تکنولوژی مذکور جای درایوهای ESDI و MFM را گرفت یعنی زمانی که هارد دیسک ها به طور متوسط حجمی معادل ۲۰۰ مگا بایت داشتند. در سال ۱۹۹۰ اولین هارد دیسک یک گیگا بایتی وارد بازار شد و قیمتی برابر ۲۰۰ دلار در بازار آمریکا داشت. از آن پس تا کنون IDE تکنولوژی مورد استفاده بوده زیرا هارددیسکها را با قیمت پایین در اختیار مصرف کننده قرار می داد، جای کمتری می گرفت و سرعت مناسبی داشت.
همتای IDE در آن زمان SCSI ) که مخفف Small Computer System Interface است) بود. SCSI کمی از IDE سریعتر است اما بسیار گرانتر است. به علاوه احتیاج به خرید یک آداپتر است SCSI که ارزان هم نیست. به عبارت دیگر IDE بازار هارد دیسکهای کامپیوتر های شخصی را در انحصار خود گرفت. آنطر که به نظر می رسد کارخانه های معتبر حداقل یک تا دو سال دیگر به تولید هارد دیسکهای با تکنولوژی IDE ادامه دهند.
هارد دیسکهای IDE از کابلهای ریبون پهنی استفاده می کنند که در داخل کامپیوتر بسیار به چشم می آیند و مرتب کردن این کابلها در داخل کامپیوتر خود هنری است.
تکنولوژی هارد دیسک های ساتا ( SATA ) بر اساس پردازش اطلاعات متوالی)( سریال ) است. یعنی انتقال اطلاعات از هارد دیسک به باس دیتا و در جهت عکس به طور منظم و در دور ه های زمانی مشخص انجام می گیرد.
هارد دیسکهای ساتا از کابلهای ریبون با پهنای کمتر استفاده می کنند که برای کسانی که آن را اسمبل می کنند راحت است. این کابلهای نازک دارای کانکتورهای بستداری هستند که کار کردن با آنها را ساده تر می کند.
هارد دیسکهای ساتا اطلاعات را با سرعت متوسط ۱۵۰Mb بر ثانیه انتقال می دهند. اما مقاله های زیادی روی اینترنت در مورد هارد دیسکهای با سرعت ۳Gb در ثانیه خواهید یافت.( میکرو رایانه )

SEEK TIME
یکی دیگر از عناصری که در انتخاب هارد دیسک اهمیت فراوانی دارد زمان جستجو (SEEK TIME ) می باشد
این زمان بر حسب میلی ثانیه اندازه شده و معمولا به صورت میانگین بیان می شود..این زمان به این معناست که برای ما مشخص می کند که چقدر طول می کشد تاهد خواندن درایو بر روی صفحات عقب و جلو رفته و و اطلاعات را از آن بخواند یا ذخیره کند.در هارد هایی که سرعت ۷۲۰۰ دور بر دقیقه دارند اغلب این زمان یکسان و چیری حدود ۹ میلی ثانیه است.

اینترفیس
اینترفیس عامل دیگری در انتخاب هارد دیسک است:
تمامی کامپیوتر های دسک تاپ از اینترفیس موازی ATA استفاده می کنند. سرعت انتقال موازی در این نوع حدود ۱۰۰ و یا ۱۳۳ مگابایت در ثانیه است.که این سرعت انتقال افزایش کارایی در انتقال اطلاعات ندارند و به جای این از سریال ATA استفاده می شود هرچند در SATA ( سریال ATA ) داده ها به صورت بیت به بیت وارد می شوند اما سرعت خوبی را فراهم می کنند چرا که این نوع هارد ها قابلیت انتقال ۱۵۰ مگابایت در ثانیه را دارند . و این سرعت به زودی به مرز ۶۰۰ مگابایت هم خواهد رسید.

حافظه موقت (بافر) :
زمانی که سیستم در خواست اطلاعاتی را دارد هارد علاوه بر اینکه این اطلاعات را بازیابی می کند مشئولیت LOAD این اطلاعات برای بافر خود نیز دارد به این صورت که اگر دوباره از هارد اطلاعاتی خواسته شد .این اطلاعات که قبلا توسط هارد در حافظه پنهان LOAD شده است از طریق بافر قابل دستیابی است که این کار بر سرعت کار می افزاید .برای افرادی که کارهای گرافیکی مثل فوتوشاپ انجام می دهند بافری با ظرفیت ۸ مگابایت بسیار عملکرد خوبی را داراست اما برای کاربران عادی بافری با ظرفیت ۲ مگابایت ، نیاز کاربران را پاسخگو خواهد بود.ظرفیت این بافر با توجه به نوع هارد دیسک متغییر است.
این حافظه بافر در هارد دیسک های ATA به میزان دو یا شت مگابایت است ولی در هاردهای SATA بر اساس تغییر ظرفیت هارد این حافظه نهان تغییر میکند . در هارد های SATA با حجم های ۸۰ و۱۲۰ و ۲۰۰ گیگابایت این حافظه نهان ظرفیتی معادل ۸ مگابایت را داراست اما در صورت افزایش حجم هارد دیسک تا حدود ۲۵۰ گیگابایت این ظریت بافری به میزان ۱۶ مگابایت هم خواهد رسید.
این افزایش ظرفیت حافظه نهان باعث افزایش کارایی در حجم های بالا برای هارد دیسک ها می باشد.

تراکم ناحیه ای یا AREA DENSITY

تراکم ناحیه ای مقدار داده قابل ذخیره روی یک اینچ مربع از سطح مغناطیسی را نشان ی دهد.هرچه داده ها نزدیکتر و فشرده تر به هم قرار گیرند تراکم ناحیه ای بیشترخواهد بود . این اندازه بر اساس گیکابایت بر اینچ مربع سنجیده می شود.تراکم بالا نشانگر درایو های پر سرعت تر است به این صورت که اگر تراکم ناحیه ای را دوبرابر کنیم هد درایو برای خواندن یا نوشتن میزان داده یکسان بر روی صفحه نسبت به قبل از دوبرابر کردن تراکم ، تنها به حرکت در نصف صفحه را خاهد داشت که این عملا کارایی را زیادتر کرده و البته افزایش تراکم باعث کوچکتر شدن حجم هارد نیز می شود.

صدا ومیزان گرما در هارد دیسک
این دوفاکتور به ندرت مورد نظر خریداران است و کمتر کسانی حتی حرفه ای ها به این مهم توجه ندارند.بد نیست بدانیم گرمای زیاد هارد دیسک از کارایی مناسب هارد دیسک می کاهد و افراد عادی متوجه علت این مشکل نمی شوند

قیمت هارد دیسک ها:
یک نکته مهم که مد نظر بیش از ۶۰ در صد خریداران است قیمت هارد دیسک است. فروشندگان اغلب افراد را به ترغیب برای خریدن هارد های با حجم بالاتر می کنند اما این تفاوت قیمت ها بین تفاوت های ناچیز ظرفیتی بسیار کم است.با این حال همیشه آخرین ظرفیتی که توسط شرکت ها ساخته می شود دارای قیمت بالاتری در بازار هستند که به مرور زمان کاهش پیدا می کنند توصیه این است همیشه به دنبال هارد دیسکی با حجم بالا باشید اما نه آخرین ظرفیت اعلام شده زیرا قیمت های هاردهای جدید بسیار زیاد است.