سنگ متولدین ماهها

سنگ متولدين فروردين ماه
سنگ ماه / الماس
الماس (DIAMOND) يكي از گرانبهاترين سنگ هاي روي كره زمين است كه از فراوان ترين عنصر موجود - يعني كربن - ساخته شده و سخت ترين ماده را تشكيل مي دهد. بلورهاي الماس از چهل و پنج ميليون سال پيش ، در اعماق زمين بر اثر آتشفشان ها در شرايط فشار بسيار بالا و درجه حرارت زياد از كربن خالص با درجه 95/99 درصد تشكيل شده اند. الماس تراش داده شده را برليان گويند.

الماس را به دليل درخشش و تلألو بسيار زياد آن در قرون و اعصار گذشته براي تزيين مجسمه ها و بت ها استفاده مي كرده اند و درباره اين سنگ زيبا افسانه ي ، داستان ها و فيلم هاي بسياري ساخته اند. در تاريخ ، الماس را منشاء بسياري از جنگ و ستيزها مي دانند؛ و نمونه معروف آن انقلاب فرانسه است كه لويي پانزدهم سفارش يك گردنبند برليان براي معشوقه خود داد و باعث خشم مردم فقير شد. همچنين شاه شجاع افغان به خاطر الماس كوه نور از هر دو چشم نابينا و بسيار شكنجه شد. در طول تاريخ ، بسياري از معابد و آثار تاريخي ، براي يافتن الماس به دست غارتگران ويران گرديده و به مكان هاي مقدس و اجساد كشته شدگان در جنگ ها بي حرمتي شده است. در قديم به دليل نداشتن شناخت از خصوصيات واقعي الماس ، براي آن خصوصيات اغراق آميزي قائل مي شدند و آن را منشاء شجاعت و دليري و نيز طلسم خوشبختي مي دانستند. از پودر الماس هم به عنوان دارو استفاده مي كرده اند.

هندوستان تا اواخر قرن هفدهم تنها كشور توليد كننده الماس بوده است. اين سنگ گرانبها از قرن پانزدهم وارد اروپا شد و تراش هاي مختلفي طي ساليان روي آن صورت گرفت ، تا قرن بيستم كه تراش الماس به صورت امروزي ( تراش استاندارد) توسط جواهرتراشان بزرگ ابداع شد ؛ كه اندازه ها و ابعاد مشخصي دارد.

با پيدا شدن الماس - آن هم به صورت اتفاقي - در اواخر قرن نوزدهم در آفريقاي جنوبي، تجارت الماس از همين نقطه آغاز شد و به اين ترتيب سيل مهاجران اروپايي ، به خصوص انگليسي ها ، راهي آفريقاي جنوبي شد كه آن جا را در استعمار خود در آوردند. معروف ترين اين مهاجران شخصي است به نام سيسيل رُدز( (CECIL RHODEZ كه شرح ماجراجويي هايش در مورد الماس خود مي تواند کتابي باشد. به هر حال ، جز آفريقاي جنوبي ، در كشورهاي زامبيا و زيمبابوه نيز معادن متعدد الماس كشف شد و با استخراج اين سنگ ، كمپاني هاي بسياري وارد اين بازار شدند. از طرفي الماس هاي توليدي در برزيل ، استراليا و روسيه هم وارد بازار مي شد كه اين كمپاني ها را وادار كرد جهت كنترل الماس - به لحاظ توليد ، فروش و قيمت در جهان - سنديكايي تشكيل دهند.

به اين ترتيب سازماني تأسيس شد به نام C.S.O كه يك سيستم حاكم بر كنترل بازار الماس را در جهان دارد. شركت هاي بزرگي كه زير نظر اين سازمان هستند، الماس هاي استخراجي را در اختيار دارند. اين شركت ها به صورت حساب شده توسط افرادي در مراكز بورس، الماس هاي توليدي را توزيع و از آن جا به مراكز تراش دهنده پخش مي كنند. مراكز عمده فروش الماس راف (RAF) كشورهاي انگليس، سوئيس و آفريقاي جنوبي است. (واژهِ راف به كليه بلورهاي استخراجي از معادن اتلاق مي شود. در حقيقت راف سنگ تراش داده نشده است.)

مراكز عمده تراش الماس بلژيك، هلند، بمبئي، ژوهانسبورگ ، نيويورك ، بانكوك ، فلسطين اشغالي ، چين و روسيه است. در اين ميان آنتورپ (ANTWERP) بلژيك قلب و مركز تراش و مركز تجارت الماس راف محسوب مي شود.

يك برليان( الماس تراش داده شده) از قسمت هاي زير تشكيل شده است:
1. تاج (CROWN) كه قسمت بالاي برليان است.

2. لبه فارسي؛(GIRDLE) لبه جدا كننده قسمت تاج از پاويليون.

3. پاويليون؛(PAVILION) قسمت پايين برليان.

4. كيولت(CULET) قسمت انتهاي برليان كه تيز است.

امروزه با پيشرفت تكنولوژي، شبه الماس هايي ساخته شده كه افراد عادي قادر به تشخيص آن نيستند و ممكن است اشخاص سودجو آنها را به جاي الماس به مصرف كنندگان بفروشند. بدترين نوع آن الماس سوار شده روي پايه است كه عدم امكان اندازه گيري وزن مخصوص باعث عدم تشخيص درست آن مي شود.

يكي از راه هاي ساده تشخيص برليان اصل و شبه برليان ، اندازه گيري ضريب شكست نور به وسيله دستگاه است. يكي از شبه الماس ها زيركن (ZIRCON) نام دارد كه يك كاني طبيعي است به رنگ بلور الماس؛ و ديگري موسونايت (MOISSONITE) است كه در سال 1997 ميلادي ساخته شده و از نظر وزن مخصوص و ضريب شكست نور بسيار به الماس نزديك است.

الماس اگر ناخالصي نداشته باشد بي رنگ است و وجود ناخالصي ها باعث ايجاد رنگ در آن مي شود. رنگ هاي موجود الماس عبارت است از سفيد، سفيد كمي متمايل به آبي ، سفيد متمايل به زرد و زرد. اگر الماس در مجاورت مواد راديواكتيو قرار گيرد تغيير رنگ مي دهد. كمياب ترين رنگ الماس ، سبز و قرمز است. در اروپا و خاورميانه رنگ هاي مختلف الماس به كار مي رود ، در حالي كه در خاور دور فقط الماس بي رنگ طرفدار دارد و برليان هاي زرد روشن و زرد شفاف بيشتر در آمريكا به كار گرفته مي شود. تمام سنگ هاي جواهر را جِِـم استونز(GEM STONES) و كليه سنگ هاي قيمتي به جز الماس را كالراستونز(COLOUR STONES) مي نامند.

مشخصات برليان خوب

از نظر علم جواهرشناسي ،رنگ سفيد در الماس بهترين رنگ است و هر چه به طرف زردي و تيرگي پيش برود سنگ نامرغوب محسوب مي شود.

امروزه در تمام دنيا دو سيستم درجه بندي براي رنگ الماس كاربرد دارد كه بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرند و در شناسنامه الماس درج مي شود:


1. رنگ بندي در سيستم حروف كه از حرف A شروع و به Z ختم مي شود.در اين سيستم سه حرف A ، B وC رنگ هاي نادر و كمياب هستند و برليان هاي رايج ازD شروع مي شوند. بنابراين سه حرف D ، E وF رنگ كاملاً سفيد و دلخواه و بسيار مرغوب قلمداد مي شوند و سه حرف G ،H و I رنگ خوب و نزديك به سفيد؛ از حرف J به بعد نيز سنگ به طرف زردي پيش خواهد رفت. ناگفته نماند بعضي از برليان هاي رنگي كه به آنها FANCY گفته مي شود و رنگ هايي مانند زرد طلايي ، صورتي يا سبز دارند ، قيمت هاي متداول در مورد آنها صدق نمي كند و تابع قيمت هاي استثنايي است. اين سنگ ها بسيار گرانبها و طالب آن كلكسيونرها هستند.

2. سيستم رنگ بندي كه در گذشته استفاده مي شد؛در اين سيستم برليان هاي بي رنگ كه كمي آبي باشندJAGER ، برليان هاي كاملاً سفيد RIVER ، برليان هايي كه كمي رنگ زرد دارند WESSELTON ، برليان هاي زرد كمرنگ CAPE و برليان هاي زرد پررنگ PREMIER نامگذاري شده اند.

سنگ متولدين ارديبهشت
زمرد(EMERALD) مترادف رنگ سبز است. اين گوهر زيبا كه همرنگ طبيعت و رنگ زندگي است براي ما ايرانيان شكوه و جلوه اي خاص دارد و رنگ آن گنبدهاي سبز و مقدس ائمه را تداعي مي كند. به همين دليل بسياري از خانواده ها ترجيح مي دهند به عروس سرويس زمرد هديه بدهند.

در فرهنگ هاي مختلف، اعتقادات متفاوتي درباره ي زمرد وجود دارد و انسان ها خواص جادويي حيرت آوري براي آن متصور بوده اند؛ براي مثال مصريان باستان در دهان مرده زمرد قرار مي دادند تا در آن دنيا بهتر تكلم كند و نيز معتقد بودند اين سنگ باعث باروري مي شود. همچنين براي درمان چشم از آن استفاده مي كردند. در بعضي جوامع به عنوان پادزهر و براي درمان بيماري صرع يا بيماري هاي معده استفاده مي شده است و معتقد بوده اند كه زمرد باعث تقويت حافظه و دور كردن ارواح خبيث و نيز تقويت عشق مي شود.

در يونان باستان زيورآلات نقش بزرگي به عنوان سمبل قدرت، سلامتي و ثروت داشت و معتقد بودند كه اگر شخصي قطعه اي زمرد زير زبان خود داشته باشد از ديد مخفي مي ماند؛ به علاوه، دارندهِ زمرد را صاحب ثروت، رفاه و قدرت هاي مافوق طبيعي مي دانستند.آن چه مسلم است اين كه زمرد واژه اي يوناني نيست، چون تا امروز اين سنگ در يونان مشاهده نشده ؛ بلكه در قديم زمرد تركمنستان (اوزوم رود)از راه جاده ابريشم به اروپا برده شده است؛ چون در چشم بسياري مجسمه هاي خدايان اساطيري زمرد به كار مي رفته است.

زمرد و آكوامارين AQUAMARINE جزو گروه بريل BERYL هستند و گرانبهاترين سنگ اين گروه زمرد است.

رنگ سبز زمرد در مقابل نور طبيعي يا نور مصنوعي و يا حرارت تغيير ناپذير است.البته حرارت هاي بسيار بالا آن را دگرگون مي كند.بلورهاي زمرد ناخالصي هاي متعددي از قبيل گاز، مايعات و حباب دارند كه هر چه اين ناخالصي ها بيشتر باشد، زمرد مات و كـِدرتر خواهد بود.البته اكثر زمردها ناخالصي دارند كه جواهر فروشان اصطلاحاً به آن «يخ» مي گويند. يكي از راه هاي تشخيص زمرد اصل از زمرد بدلي و ساختگي ،همين ناخالصي هاست.

اولين معادن زمرد در عصر باستان و در جنوب مصر كشف شده كه در مقايسه با زمردهاي امروزي كيفيت پايين تري داشته است. امروزه مهم ترين معدن زمرد جهان در كشور كلمبيا قرار دارد كه از قرن شانزدهم به بعد، از آن استخراج مي شود. پيش از آن نيز به وسيله مردم بومي آن يعني قوم «اينكا» بهره برداري مي شده است. يكي از معادني كه زمرد مرغوب با كيفيت عالي از آن استخراج مي شود معدن موزو(MUZO) است كه زمرد شفاف با رنگ سبز سير دارد. ديگر معدن معروف زمرد در كلمبيا، شيور(CHIVOR) است كه استخراج از آن چند قرن است ادامه دارد. ديگر معادن مهم زمرد در برزيل، پاكستان، افغانستان، روسيه، زامبيا، استراليا، ماداگاسكار، تانزانيا، هندوستان و اتريش قرار دارند.

امروزه بهترين زمرد با كيفيت خوب كه در ساخت جواهرات از آن استفاده مي شود زمرد كلمبياست كه بسيار طرفدار و خواهان دارد. همين ويژگي باعث شده كه زمردهايي مصنوعي با كيفيت مشابه توليد شوند و به جاي زمرد اصل به فروش برسند.

براي آشنايي خوانندگان، چند نوع زمرد معروف ساختگي را معرفي مي كنيم:

الف) زمرد چتم ؛(CHATAM)
اين زمرد به وسيله كارخانه اي به همين نام به روش گرمايي و نيز جوش كردن زمرد ساخته مي شود.

ب) زمرد ژيلسون (GILSON)
كه به روش گرمايي و آزمايشگاهي توليد مي شود.

ج) زمرد لش لايتنر(LECHLEITNER)
كه در اين روش لايه اي از زمرد روي يك بريل كشيده مي شود. بهترين كلكسيون زمرد دنيا از نظر تعداد، رنگ، اندازه و تراش در بانك مركزي كشور كلمبيا قرار دارد. در موزه هاي علوم طبيعي لندن و نيويورك، در بانك مركزي روسيه و نيز در كشور اتريش زمردهاي معروف و مشهوري وجود دارد. به علاوه ، يكي از بزرگ ترين مجموعه هاي زمرد تراش داده شدهِ دنيا در بانك مركزي ايران نگهداري مي شود كه جزو جواهرات ملي كشور ماست؛ و علاقه مندان را به ديدن آن توصيه مي كنيم.

زمرد با آن كه سختي بالايي دارد، گوهري بسيار ترد و شكننده است و مراقبت ويژه مي خواهد. در مقابل اسيدها مقاوم است و در برابر مواد شوينده مثل آب گرم و صابون مشكلي ندارد. اما در مقابل حرارت امكان ترك خوردن آن هست. بنابراين بايد هنگام حرارت دادن و يا سوار كردن نگين بسيار دقت كرد. جواهر فروشان بسياري از زمردها را براي اصلاح رنگ يا پـُر كردن شيارها روغني مي كنند. اين روغن به مرور زمان و يا با حرارت خشك مي شود و ممكن است بعضي نقاط زمرد بر اثر شست و شو حالت سفيدي (سفيدك) پيدا كند كه مي توان آن را دوباره با روغن زيتون (به وسيله يك قلم و كمي پنبه آغشته) اصلاح و شفاف كرد. همان طور كه اشاره شد، زمرد گوهري شكننده است. بنابراين هنگام جا به جا كردن آن بايد نهايت دقت را داشت؛ زيرا اگر روي سنگ بيفتد ممكن است خرد شود.

توصيه مي شود براي تميز و تعمير كردن جواهرات ساخته شده با زمرد، به متخصص مورد اعتماد مراجعه كنيد.

زمرد(EMERALD) مترادف رنگ سبز است.

زمرد سبزو از نزدیک دیدم. خیلی خوشکله. من قبلا سنگ ماه خودمو دیده بودم!

به به عالیه پریسا جون باید منتظر ماه تولدم بمونم.

پس سنگ من الماسه بیخود نیست انقدر از بلژیک خوشم میاد پس

مرسی پریسا خانوم

سنگ تولد من آمتیست و فیروزه است
چندتای دیگه هم بود یادم نیست!

خواهش میکنم دوستان حالا ادامه
سنگ متولدين خرداد
سنگ ماه / مرواريد

مرواريد جزو سنگ ها نيست، اما در گروه گوهرها قرار دارد. اين گوهر زيبا را مظهر پاكي ، زيبايي و ظرافت مي دانند و بشر از چندين هزار سال پيش آن را مي شناخته است.مرواريد به رنگ هاي كرم ، طلايي ، نقره اي ، نقره اي مايل به سفيد ، سفيد متمايل به صورتي ، و نيز به رنگ هاي طوسي و مشكي وجود دارد.

يك دانه مرواريد يا يك رشته مرواريد وقتي ارزش و قيمت دارد كه گوهر ، صافي و درخشش طبيعي داشته باشد. با مرواريد جواهراتي چون انگشتر، گردنبند ، سنجاق سينه و دستبند ساخته مي شود.

اعراب و هندوها از گذشته هاي دور شيفته مرواريد بوده اند و بر طبق روايات اعتقاد داشتند كه اين گوهر از قطرات شبنم - كه شب هنگام از آسمان به دريا فرو مي ريزد و در دل صدف ها جاي مي گيرد - به وجود مي آيد. هندوها بر اين باور بوده اند كه همراه مرواريد بخت بلند هم به آدمي روي مي آورد، به همين دليل به نوعروسان مرواريد هديه مي دهند.

در ايران نيز در گذشته و عصر حاضر رسم بر اين بوده كه در مراسم عقد يا عروسي ، مادرشوهر يك رشته مرواريد به عروس خود هديه مي كرده است.بسياري افراد همراه داشتن مرواريد را براي خود لازم مي دانند و آن را سرچشمه شانس و نيكبختي خويش به حساب مي آورند. علت اين اعتقاد به محل توليد و پيدايش اين گوهر، يعني آب ، برمي گردد.

نكته مهم در مورد مرواريد، نگهداري و مراقبت از آن است. اين گوهر زيبا و دوست داشتني لطافت خاصي دارد، بنابراين نگهداري از آن دقت فراوان مي طلبد. براي با طراوت نگهداشتن مرواريد، بهتر است آن را با آب خنك و بدون مواد شيميايي شست و شو داد. به علاوه ، لازم است از همجواري با مواد شيميايي و نيز قرار گرفتن آن در مكان هاي گرم پرهيز شود.

در سال هاي اخير، بعضي خانم ها مرواريدهاي خود را با مهره هاي طلا بند مي كنند؛ اما بايد توجه داشت كه اين عمل به علت تماس مرواريد با طلا باعث ساييدگي كناره هاي اين گوهر مي شود و از قيمت و ارزش آن مي كاهد. بنابراين توصيه مي شود از مرواريد طوري استفاده كنند كه با فلز يا جواهرات ديگر تماس نداشته باشد. نكته ديگر اين كه مرواريدهاي رشته اي بايد هر يك سال مجدداً نخ شوند؛ به علاوه، اگر به طور مرتب از آنها استفاده مي شود، بايد بين هر دو دانه مرواريد يك گره زده شود تا به اين وسيله از ساييدگي آنها جلوگيري شود. مزيت ديگر اين گره زدن آن است كه اگر گردنبند پاره شود، يك باره همه مرواريدها به زمين نخواهد ريخت.

مايعات اسيدي، لوازم آرايش، عطر و اسپري مو چون حاوي مواد اسيدي و الكل هستند، براي دوام و شفافيت مرواريد زيانبارند.عمر مرواريد 100 تا 150 سال است. در گذشته فقط در سواحل درياهاي آب گرم مرواريد يافت مي شد كه بدون شك مهمترين آن خليج فارس بوده است. بحرين نيز يكي از مراكز خريد و فروش مرواريد بوده است. هم اکنون به دليل پرورش انبوه در ديگر مناطق دنيا در اين مناطق، توليد، صيد و پرورش مرواريد رونق كمتري دارد. امروزه بيشتر مرواريدها از سواحل ژاپن ، چين ، هندوستان و مرواريدهاي درشت - كه به صورت گلابي يا گِـرد با طيف رنگي بسيار وجود دارند - از سواحل استراليا و هائيتي وارد بازارها مي شوند.

اشاره مي شود، از اواخر قرن نوزدهم، صنعت پرورش مرواريد در ژاپن پايه گذاري شد و از سال 1920 مرواريدهاي پرورشي به صورت انبوه وارد بازارهاي بين المللي شد. براي تهيه اين نوع مرواريد روي صدف جراحي انجام مي شود و عضو تشكيل دهنده مرواريد را جايگزين مي كنند. سپس طي يك تا دو سال مرواريد در درون صدف تشكيل مي شود.

مرواريد را براساس شش معيار ارزيابي مي كنند:

لايه صدفي؛ گوهر؛ رنگ؛ شكل؛ اندازه؛ بي نقص بودن.

لايه صدفي بستگي به زمان وجود مرواريد در درون صدف دارد و هر چه اين لايه ضخيم تر باشد ، ارزش مرواريد بيشتر خواهد بود. اين لايه در اصطلاح عاميانه و بعضي از جواهر فروشان به چند پوست بودن مشهور است ؛ براي مثال مي گويند سه پوست، يا يك پوست، كه منظور ضخامت لايه است. منظور از گوهر مرواريد درخشش آن است كه بايد مات و كدر نباشد.مرغوب ترين رنگ مرواريد، سفيد و سفيد مايل به صورتي است، چون با رنگ پوست اكثر انسان ها متناسب است. بهترين شكل آن نيز كروي است و هر چه مرواريد گردتر و درشت تر باشد گرانبهاتر است.

بسياري افراد همراه داشتن مرواريد را براي خود لازم مي دانند و آن را سرچشمه شانس و نيكبختي خويش به حساب مي آورند. علت اين اعتقاد به محل توليد و پيدايش اين گوهر، يعني آب ، برمي گردد.اشاره مي شود، كيفيت مرواريد راگوهر مي گويند و به مرواريدهاي نامنظم باروك (BAROQUE) گفته مي شود.

گفتني است از پودر مرواريد در طب و در تهيه انواع لوازم آرايش استفاده مي شود

سنگ متولدين تير ماه
سنگ متولدين تيرماه ، ياقوت قرمز(RUBY) است. رنگ قرمز ياقوت سمبل عشق، ميهن پرستي و خشم ، و رنگ مورد علاقه كودكانِ پرخاشگر است. اين سنگ در اروپا در اواخر قرون وسطي ، سنگ مورد علاقه كشيشان بود؛ آن را روي انگشتر مي گذاشتند و مي گفتند از بهشت آمده است. «ياقوت» بين سنگ هاي قرمز بيشترين خواهان را دارد و با ارزش ترين است. پس از الماس، ياقوت قرمز سخت ترين كاني محسوب مي شود و در سايزهاي بالاتر از پنج قيراط ، از الماس با ارزش تر است. در ميان جواهرات به «سلطان سنگ ها» شهرت دارد.

ياقوت قرمز، خواص درماني آن براي جسم و روان است. از اين سنگ براي بيماري هاي قلبي ، تنظيم جريان خون و تقويت غده فوق كليه استفاده مي شود.« ياقوت» فشارخون ِ پايين را افزايش مي دهد و حالت ضعف و ناتواني را از بين مي برد. بينايي را تقويت مي كند و جريان خون را در ناحيه چشم ها به گردش مي اندازد.اين سنگ توانايي، نيرو، زندگي، شهامت، شجاعت و تفكرات مثبت را تقويت مي كند.

يونانيان اعتقاد داشتند كه اين سنگ به صاحبش نيروهاي خاصي از جمله سلامتي ، دانش ، ثروت و موفقيت در عشق مي دهد. همچنين آنها معتقد بودند اگر در سمت چپ لباس روي سينه با سنجاق سنگ ياقوتي بگذارند ، زندگي آنها همراه با صلح و صميميت مي شبود و اگر سربازي آن را با خود داشته باشد شكست ناپذير مي شود.

فلز رنگساز ياقوت قرمز« كروم» است. امروزه ذخاير ياقوت در برمه، تايلند ، سريلانكا و تانزانيا و معدن جديدي در ماداگاسكار وجود دارد. به علاوه ، ياقوت هاي قرمز را در كشور توليد كننده تراش مي دهند. در بازار، انواع ياقوت قرمز بدلي مخصوصاً به شكل شيشه و دوبلت (DOBLET) يافت مي شود. سنگ هاي مشابهي نيز وجود دارد كه رنگ آن مثل ياقوت قرمز است، اما در حقيقت آنها سنگ هاي گرانبهاي ديگري هستند؛ از جمله اسپينل (SPINEL)، گارنت (GARNET) و نوعي تورمالين قرمز (RED TOURMALINE).

به تازگي ياقوت هاي قرمز مصنوعي با خواص فيزيكي و اُپتيكي شبيه ياقوت نيز ساخته شده است؛ يكي از نشانه ها براي تشخيص ياقوت اصل از بدل آن است كه سنگ ِاصل، اشعه فرابنفش را از خود عبور مي دهد و انواع مصنوعي اين ويژگي را ندارند.

ياقوت سرخ يكي از گرانبهاترين سنگ هاي جواهر محسوب مي شود. درشت ترين ياقوت سرخ قابل تراش كه يافت شده 400 قيراط وزن دارد و در كشور برمه كشف شده است. يكي از درشت ترين ياقوت هاي سرخ مشهور جهان «ياقوت سرخ ادوارد» است با وزن 167 قيراط كه در حال حاضر در موزه علوم طبيعي لندن قرار دارد. ياقوت سرخ ريوز(REVEES) با وزن 138 قيراط در ايالات متحده آمريکا و ياقوت سرخ لانگ استار(LONG STAR) با وزن 100 قيراط در موزه علوم طبيعي نيويورك نيز از معروف ترين ياقوت ها هستند. جالب ترين ياقوت سرخ ، ياقوتي با نام «صلح» به وزن 43 قيراط است كه چون تاريخ كشف آن در سال 1919 ميلادي همزمان با پايان يافتن جنگ جهاني اول بوده ، آن را به اين نام خوانده اند.

نكته جالب در مورد ياقوت قرمز، خواص درماني آن براي جسم و روان است. از اين سنگ براي بيماري هاي قلبي ، تنظيم جريان خون و تقويت غده فوق كليه استفاده مي شود.« ياقوت» فشارخون ِ پايين را افزايش مي دهد و حالت ضعف و ناتواني را از بين مي برد. بينايي را تقويت مي كند و جريان خون را در ناحيه چشم ها به گردش مي اندازد.

يكي از نشانه ها براي تشخيص ياقوت اصل از بدل آن است كه سنگ ِاصل، اشعه فرابنفش را از خود عبور مي دهد و انواع مصنوعي اين ويژگي را ندارند.اين سنگ توانايي، نيرو، زندگي، شهامت، شجاعت و تفكرات مثبت را تقويت مي كند. ياقوت را به صورت مدال با زنجير به طوري كه بالاي قلب قرار گيرد استفاده مي كنن

سنگ متولدين ماه مرداد
سنگ ماه / پريدوت

پريدوت (PERIDOT) گوهر زيبايي است كه هم جواهر فروشان و هم مردم عادي كمتر درباره ي آن اطلاعات دارند. اين گوهر زيبا كه نام آن از زبان يوناني سرچشمه گرفته و معني و مفهوم خاصي ندارد به رنگ سبز زيتوني و شفاف است و درخششي روغني و شيشه اي دارد.

پريدوت تحت تأثير اسيد سولفوريك تجزيه مي شود و بيشتر از معادن جزيرهِ سنت جان (SAINT JOHN) در درياي سرخ و نيز در برمه، استراليا، برزيل و آفريقاي جنوبي همراه با الماس استخراج مي گردد.

باور عمومي اين است كه همراه داشتن اين سنگ به قلب نيرو مي بخشد ، گردش خون را منظم مي كند و باعث تقويت استخوان ها مي شود.

به علاوه، وجود گردنبند پريدوت بر گردن خانم ها وقار و جلوه خاصي به آنها مي دهد و نيز باعث روشن بيني و بصيرت و غلبه بر اندوه و ناراحتي هاي روزانه خواهد شد. بلورهاي زيباي پريدوت در دوران هاي مختلف از معادن درياي سرخ توسط جنگجويان به اروپا آورده شده و بيشتر براي كليساها مورد استفاده قرار مي گرفته است.

اين نگين به علت نداشتن سختي لازم ، كمتر در جواهرات به كار مي رود. به خانم هاي متولد مرداد توصيه مي شود يك نگين پريدوت را به صورت مدال با زنجير به صورتي به گردن بياويزند كه قسمت زير آن با بدن تماس داشته باشد. در ضمن يادآوري مي شود چون نگين پريدوت را به شكل زمرد تراش مي دهند، بيشتر به صورت مدال و انگشتر مي توان از آن استفاده كرد.

بزرگترين نگين پريدوت به وزن 310 قيراط است كه از معدن جزيره «سنت جان» استخراج شده و در موزه اي در واشنگتن نگهداري مي شود.در قرن هجدهم، در روسيه از يك شهاب سنگ مقدار زيادي بلورهاي سنگ پريدوت به دست آمد كه تماماً تراش داده شده و در آن كشور نگهداري مي شود.

پريدوت از معادن جزيرهِ سنت جان (SAINT JOHN) در درياي سرخ و نيز در برمه، استراليا، برزيل و آفريقاي جنوبي همراه با الماس استخراج مي گردد.از جمله باورهاي رايج گذشته در مورد پريدوت اين است كه دريانوردان اعتقاد داشتند اگر اين سنگ را به همراه داشته باشند در دريا راه خود را گم نمي كنند و سالم به مقصد خواهند رسيد.

به هرحال گوهرها بيش از آن كه سمبل ماه هاي تولد، كشورها و يا سمبل ستارگان باشند، حكم پشتوانه مالي و سرمايه گذاري درازمدت را دارند. در حقيقت جواهرات سرمايه هايي هستند كه ضمن اشغال كمترين جا، بيش از ديگر انواع سرمايه گذاري، از تورم و كاهش ارزش در امان هستند.

سنگ متولدين ماه شهريور
گوهري به رنگ آبي روشن تا تيره ؛ و سمبل صلح و رنگ تسكين دهنده و نوازشگر چشم.ياقوت كبود يا سفير (SAPPHIRE) سمبل واقعيت، وفاداري، عقل و تفكر است چنانكه گاه آن را «سنگ خردمندان» نيز مي نامند.

در قرن نوزدهم جواهر شناسان متوجه شدند كه ياقوت كبود از خانواده كروندوم و عنصر رنگ در آن آهن و تيتانيوم است.سفير به رنگ هاي قرمز- قرمز روشن ، صورتي ، زرد و سبز وجود دارد كه همگي فرمول شيميايي يكسان دارند و عناصر رنگ موجود در آنها باعث تنوع رنگ مي شود.

ياقوت كبود و ياقوت قرمز سختي يكسان دارند و به همين دليل براي دستگاه هاي برش دهنده و ليزر استفاده مي شوند. موارد ديگر كاربرد آنها در ساخت نوك خودكار و صنعت ساعت سازي (براي پايه هاي چرخ دنده) است.

معادن مهم اين سنگ در كشورهاي استراليا ، سري لانكا ، تايلند ، برمه ، كامبوج ، كشمير ، كنيا ، تانزانيا ، افغانستان و ماداگاسكار است. دو معدن مهم در تايلند كه شهرت جهاني دارند عبارت اند از معدن چانتابوري (CHANTABURI) و كان جان بوري ؛ كه چانتابوري محل عمده معاملات سنگ ياقوت است. اصولاً تايلنداز مشهورترين مراكز مهم تراش سنگ ياقوت و ديگر انواع سنگ هاي جواهر است. تايلند در حال حاضر يكي از كشورهاي عمدهِ صادر كننده در اين زمينه محسوب مي شود.

به علاوه از قديم معادن ياقوت كبود كشمير در دنيا شهره بوده است، زيرا انواع سفير استخراجي از اين منطقه رنگ و جلاي بسيار زيبا و مرغوبيت خاصي دارند.

سفيرهاي درشت و مرغوب بسيار كميابند و بعضي از انواع آن شهرت جهاني دارند؛ از جمله «ستاره هند» با وزن 536 قيراط در موزه علوم طبيعي نيويورك، «ستاره آسيا» به وزن 330 قيراط و «ستاره نيمه شب» به وزن 116 قيراط كه در آمريكا در موزه نگهداري مي شوند. همچنين دو نگين ياقوت كبود به نام هاي «ادوارد» و «استوارت» در تاج پادشاهي انگلستان وجود دارد كه از ياقوت هاي معروف هستند.

امروزه ياقوت هاي كبود مصنوعي با خواص مشابه بلورهاي طبيعي توليد شده است. از سوي ديگر، به تازگي با رواج طلاي سفيد، استفاده از ياقوت كبود در ساخت انواع زيورآلات - به خصوص گردن آويز - متداول شده است. به علاوه، ساخت انواع حلقه نامزدي با ياقوت كبود در اوايل قرن بيستم باب شده كه هنوز- مخصوصاً در اروپا - مورد علاقه خانم ها به ويژه دختر خانم هاست.

ياقوت كبود خواص مهمي دارد: از جمله اين كه براي آرام كردن عصبانيت و تسكين اعصاب مؤثر است. اگر مدالي از ياقوت مرغوب ساخته شود به دارنده آن آرامش و ذهني فعال خواهد داد. اين سنگ اثرات درماني بسيار دارد. اصولاً انواع گوهرهاي طبيعي جزو پاك ترين و خالص ترين بلورها هستند و به طبع داراي انرژي ذخيره شدهِ فراوان كه هر كدام در شرايط خاص از طريق اين انرژي ها اثرات درماني فراوان دارند.

سنگ متولدين ماه مهر
سنگ ماه / اوپال

اوپال (OPAL) را در مشرق زمين سمبل وفاداري و اميد مي شناسند و استفاده از آن به فرد حالتي از تقدس مي دهد. عرب ها اعتقاد دارند اين سنگ از بهشت روي زمين افتاده ؛ و ظاهراً حالت نوراني آن باعث به وجود آمدن اين باور شده است.

يوناني ها معتقدند اوپال باعث دورانديشي مي شود و از امراض جلوگيري مي كند؛ و شكسپير آن را ملكه گوهرها مي داند. اما غربي ها اوپال را بدشگون مي دانستند چون والتراسكات WALTER SCOTT نويسنده نامدار اسكاتلندي (1832-1771) به طور غيرعمد در يكي از داستان هايش اوپال را سنگي منفي و بديمن معرفي كرده؛ درست برعكس شرقي ها كه هرچه صفات و درجات نيكوست براي اين سنگ زيبا در نظر دارند.

واژه «اوپال » از كلمه هندي به معناي «سنگ» مشتق شده و در فرهنگ سانسكريت به معناي «سنگ قيمتي» است.

اوپال به طلسم خوشبختي معروف است و به خاطر هفت رنگ بودن آن اكثر هنرمندان به خصوص نقاشان، موسيقي دان ها و هنرپيشگان از آن استفاده مي كنند. اين سنگ تأثير مثبتي در روح و روان دارد، زيرا همان طور كه ذكر شد به سنگ اميد و خوشبختي معروف است و همراه داشتن آن در انسان ايجاد شادي مي كند و مانع نگراني، افسردگي ، سستي و رخوت مي شود.

سنگ اوپال را براي تسكين دردهاي روده و ورم معده، به جريان انداختن خون و افزايش گلبول هاي قرمز به كار مي برند. نگاه كردن به اين سنگ زيبا، چشم ها را به روي زندگي باز مي كند و باعث ايجاد شعف و اميد، و تقويت صفات نيكو خواهد شد.

اوپال از جمله سنگ هاي قيمتي و داراي طيف وسيعي از رنگ هاست. اين سنگ تلألو و بازي نور دارد. نوع زرد و قرمز آتشي آن جزو گرانبهاترين هاست. ديگر رنگ هاي اوپال سفيد، خاكستري، نارنجي، آبي، سبز، خاكستري سير و سياه مايل به خاكستري و يا تركيبي از اين رنگ هاست.

سنگ اوپال در برابر فشار و ضربه حساس است. همچنين اسيدها و محلول هاي قليايي و حتي عطر و لوازم آرايشي به آن آسيب مي رساند. به علت شكنندگي و آسيب پذيري، لازم است هنگام سوار كردن آن روي پايه انگشتري يا ديگر جواهرات، دقت فراوان صورت گيرد. فرمول شيميايي اوپال NH2OSIO2 است.

توصيه مي شود براي نگهداري و جلوگيري از آسيب ديدن اوپال، آن را كنار ديگر سنگ ها قرار ندهيد و نيز مرتب در آب سرد بدون مواد، شست وشو دهيد تا آب موجود در آن تبخير نشود و درخشش رنگي خود را از دست ندهد.

از انواع اوپال مي توان به اوپال آتشين (FIRE OPAL) ، اوپال معمولي (COMMON OPAL) و اوپال آبي مكزيكي (MEXICAN WATER OPAL) اشاره كرد.

معادن اصلي اين سنگ در نيو ساوث ويلز (NEW SOUTH WALES ، ايالتي در جنوب شرقي استراليا) و كوه هاي سفيد در جنوب استرالياست. عمده اوپال استخراجي در دنيا امروزه از اين مناطق است.

ذخاير ديگر اوپال در كشورهاي برزيل، گواتمالا، هندوراس، ايالات متحد آمريكا و ژاپن وجود دارد. تا پيش از قرن اخير، بهترين معادن اوپال در كشور چک واسلواكي بوده است. اوپال از جمله جواهرات زيبايي است كه داشتن آن نشانهِ سليقه و درك خاص از سنگ هاي قيمتي است؛ زيرا دارنده آن بايد حتماً به خواص و اهميت اين سنگ پي برده باشد

فيروزه ، سنگ متولدين آذر
تاريخچه كشف معادن فيروزه (TURQUOISE) در ايران به حدود هفت هزار سال پيش مي رسد. اصولاً در قديم از سنگ هايي كه يافت مي شد به عنوان طلسم و بيشتر در مراسم مذهبي استفاده مي كردند. در عهد باستان، دو سنگ فيروزه و لاجورد بسيار قيمتي و مهم به شمار مي رفتند؛ چنان كه هنگام تقسيم غنايم نسبت به طلا در اولويت قرار مي گرفتند؛ و همواره جزو ذخاير با ارزش و مهم پادشاهان بوده اند.

فيروزهِ ايران كه معادن اصلي آن در شمال شرقي كشور واقع شده، بهترين و زيباترين نوع اين سنگ در دنيا قلمداد مي شود و هر نوع فيروزهِ مرغوب را فيروزهِ ايران (PERSIAN TURQUOISE) مي گويند. اصولاً فيروزه را در دنيا به نام ايران مي شناسند و در نمايشگاه هاي جواهر نيز، اين سنگ را سمبل كشور ما مي دانند.

فيروزه به صورت توده هاي فشرده و يا قلوه سنگ از معادن استخراج مي شود و مهمترين معادن آن در افغانستان، شرق استراليا، ايالات متحد آمريكا، مصر، آمريكاي جنوبي، بعضي مناطق آسياي مركزي و حتي چين يافت مي شود.

فيروزهِ ايران بهترين و زيباترين نوع اين سنگ در دنيا قلمداد مي شود و هر نوع فيروزهِ مرغوب را فيروزهِ ايران (PERSIAN TURQUOISE) مي گويند. اصولاً فيروزه را در دنيا به نام ايران مي شناسند و در نمايشگاه هاي جواهر نيز، اين سنگ را سمبل كشور ما مي دانند.

در معدن فيروزه مصر كه از ساليان بسيار دور مورد استفاده بوده، رگه هاي سياهرنگي در فيروزه ها وجود دارد كه اصطلاحاً به اين سنگ ها فيروزه شجري گفته مي شود؛ و به علت استخراج بيش از حد در گذشته، امروزه سنگ هاي استخراج شده از اين معدن از نظر رنگ و صافي كيفيت پايين تري دارند. به همين علت با تزريق روغن، پارافين يا مواد پلاستيكي آن ها را اصلاح و وارد بازار مي كنند.

رنگ خالص آبي در فيروزه بسيار كمياب، و به همين دليل نوع صاف و صيقلي آن بسيار با ارزش و گران است. اشاره مي شود، نگين هاي شبه فيروزه در بازار بسيار زيادند؛ بنابراين هنگام خريد بايد دقت فراوان داشت.

اين كاني كه به رنگ آبي - از روشن تا تيره - است، در اثر حرارت تغيير رنگ مي دهد و به رنگ سبز مات درمي آيد. نگين فيروزه در نتيجهِ تابش نور خورشيد تبخير مي شود و تغيير رنگ مي دهد. رنگ فيروزه در تماس با مواد شيميايي و حتي آرايشي نيز تغيير مي كند و جلاي آن از بين مي رود. بنابراين توصيه مي شود هنگام استفاده از مواد آرايشي و يا استحمام و شست وشو، جواهرات داراي فيروزه در معرض اين مواد قرار نگيرند.

در بازار ايران دو نوع فيروزه پرطرفدار است؛فيروزه نيشابور كه بهترين نوع و گران ترين است؛ وفيروزه دامغان كه كيفيت پايين تري دارد.يكي از معروف ترين معادن فيروزه در دنيا درخراسان قرار گرفته و به همين علت، اين استان، به خصوص شهر مشهد، مركز تراش و معاملات عمده فيروزه در جهان است؛ به طوري كه مقدار زيادي فيروزه استخراجي از معادن ديگر كشورها را در مشهد تراش مي دهند و از آن جا به ديگر بازارهاي جهاني وارد مي كنند.فيروزه هايي كه در مشهد تراش داده مي شوند به نام فيروزه خراساني مشهورند.

رنگ فيروزه در تماس با مواد شيميايي و حتي آرايشي نيز تغيير مي كند و جلاي آن از بين مي رود. بنابراين توصيه مي شود هنگام استفاده از مواد آرايشي و يا استحمام و شست وشو، جواهرات داراي فيروزه در معرض اين مواد قرار نگيرند.

گفتني است، يكي از ديدني ترين مراكز فيروزهِ دنيا آستان قدس رضوي است و در مكان هاي مختلف آن فيروزه هاي نادر به چشم مي خورد.در موزه جواهرات ملي ايران در بانك مركزي، انواع جواهرات ساخته شده از فيروزه با قدمت هاي متفاوت و در اندازه هاي نادر وجود دارد كه در دنيا كم نظير است.

در فرهنگ ديني ما در احاديث و روايات مختلف، داشتن انگشتري با نگين فيروزه به خصوص براي آقايان توصيه شده است. اين سنگ به دليل رنگ و درخشش آن شادي آور است و خواص بسيار دارد. به همين دليل استفاده از آن بين عموم مردم رواج دارد.

جالب است بدانيد در گذشته اعتقاد بر اين بود كه هر كه با خود فيروزه داشته باشد بر ديگران پيروز خواهد شد؛ بر اين اساس نام اصلي اين سنگ پيروزه بوده و بعدها به فيروزه تبديل شده است.

سنگ متولدين آبان ماه
تا پيش از رنسانس، در اروپا هر سنگ زرد رنگي را توپاز مي ناميدند (سنگ پريدوت را هم يك نوع توپاز مي دانستند). توپاز ( TOPAZ ) از واژه توپازيوس كه نام جزيره اي در درياي سرخ است گرفته شده و در زبان يوناني معناي جست و جو كردن مي دهد.

اين سنگ سمبل وقار و ابهت، و نشانه شادي و موفقيت است. مصري ها سنگ توپاز را سمبل خورشيد مي دانند. يوناني ها نيز معتقدند اين سنگ به انسان نيرويي خاص مي دهد و طلسم و جادو را باطل مي كند. حتي در گذشته بر اين باور بودند كه اگر كسي اين سنگ را همراه داشته باشد از نظرها دور مي ماند. رومي ها اعتقاد داشتند كه توپاز هوش و وفاداري را افزايش مي دهد. به علاوه، آنان پودر اين سنگ را در شربت حل مي کردند و براي درمان خونريزي و آسم از آن استفاده مي كرده اند. از پودر آن براي درمان و التيام سوختگي و زخم هاي شديد نيز بهره مي برده اند. حتي در مواردي به عنوان پادزهر استفاده مي شده است. توپاز در برزيل نشانه و سمبل دندان پزشكان است.

اسكار وايلد(1) در يكي از كتاب هاي خود مي گويد: من توپازهايي دارم به رنگ زرد، همسان چشم ببر؛ به صورتي چشم كبوتران و سبزي چشم گربه ها.توپاز به رنگ هاي زرد، قرمز مايل به قهوه اي، آبي روشن، صورتي متمايل به قرمز، و سبز روشن يافت مي شود.

مرغوب ترين رنگ توپاز صورتي است؛ اما در بين جواهر فروشان و مصرف كنندگان توپاز، رنگ هاي زرد و قهوه اي معروف تر و متداول تراست.

اسيد سولفوريك دشمن شماره يك توپاز است و آن را تخريب مي كند. بنابراين توصيه مي شود براي حفظ اين سنگ - و اصولاً تمام سنگ هاي قيمتي و نيز جواهرات - از نگه داشتن آنها در كنار مواد شيميايي به خصوص اسيدها پرهيز شود.

معادن مهمي كه امروزه سنگ توپاز از آنها استخراج مي شود، در كشورهاي سري لانكا، برزيل، مكزيك، آمريكا، برمه، استراليا، ژاپن، روسيه و ايرلند شمالي قرار دارند. توپازهايي كه از معادن ايرلند استخراج مي شود اكثراً به رنگ آبي روشن است.

از معادن توپاز بلورهايي به وزن چندين كيلوگرم استخراج مي شود. براي مثال، در سال 1965 كريستالي از توپاز آبي به وزن 100 كيلوگرم در اوكراين كشف شد كه در نوع خود بي نظير است. در موزه هاي مختلف از جمله موزه اي در واشنگتن، نگين هاي تراشيده شده اي از توپاز وجود دارد كه در رنگ ها و وزن هاي مختلف چشم بيننده را خيره مي كنند و او را به تحسين وا مي دارند. گفتني است يكي از جالب ترين و ديدني ترين نقاط دنيا كه انواع سنگ هاي رنگي نيمه قيمتي را مي توان در آن تماشا كرد ايستگاه هاي مترو در شهر مسكو است. در اين مراكز، ديوار ايستگاه ها به وسيله تابلوهايي بسيار زيبا از سنگ هاي استخراج شده از معادن روسيه تزيين شده اند.

توپازهاي بي رنگ استخراجي را مي توانند از طريق حرارت و با استفاده از مواد شيميايي به رنگ هاي مختلف درآورند. يكي از جالب ترين توپازهاي بي رنگ كه مدت ها تصور مي شد يك برليان بسيار درشت است توپاز براگانزا(BRAGANZA) به وزن 1640 قيراط است كه جزو جواهرات سلطنتي محسوب مي شود و در تاج پادشاهي كشور پرتغال قرار دارد.

نگين هاي تراشيده از توپاز معمولاً به شكل تراش زمرد است. بلورهاي ناپاك توپاز را به صورت كاپوشن (تراش بيضي بدون وجه) و توپاز بي رنگ را به صورت بريل تراش مي دهند.

در طبيعت كاني هاي ديگري وجود دارند كه تراش داده شدهِ آنها در ظاهر به شكل توپاز است؛ از جمله سيترين، كريستوبريل، اكومارين، بريل طلايي و تورمالين.

سنگ توپاز امروزه در صنعت جواهرات با مدل هاي گوناگون ارائه مي شود و طرفداران بسياري دارد. معمولاً براي سنين بالا به شكل انگشتري و براي جوان ترها به صورت مدال با زنجير ساخته مي شود. توپاز را كمتر به صورت ست (سري) كامل عرضه مي كنند. توپاز در اروپا بيشتر به شكل سنجاق سينه، در كشورهاي شرقي به صورت انگشتري، و به طور كلي در دنيا بيشتر به شكل مدال با زنجير استفاده مي شود.

فيروزه ، سنگ متولدين آذر
تاريخچه كشف معادن فيروزه (TURQUOISE) در ايران به حدود هفت هزار سال پيش مي رسد. اصولاً در قديم از سنگ هايي كه يافت مي شد به عنوان طلسم و بيشتر در مراسم مذهبي استفاده مي كردند. در عهد باستان، دو سنگ فيروزه و لاجورد بسيار قيمتي و مهم به شمار مي رفتند؛ چنان كه هنگام تقسيم غنايم نسبت به طلا در اولويت قرار مي گرفتند؛ و همواره جزو ذخاير با ارزش و مهم پادشاهان بوده اند.

فيروزهِ ايران كه معادن اصلي آن در شمال شرقي كشور واقع شده، بهترين و زيباترين نوع اين سنگ در دنيا قلمداد مي شود و هر نوع فيروزهِ مرغوب را فيروزهِ ايران (PERSIAN TURQUOISE) مي گويند. اصولاً فيروزه را در دنيا به نام ايران مي شناسند و در نمايشگاه هاي جواهر نيز، اين سنگ را سمبل كشور ما مي دانند.

فيروزه به صورت توده هاي فشرده و يا قلوه سنگ از معادن استخراج مي شود و مهمترين معادن آن در افغانستان، شرق استراليا، ايالات متحد آمريكا، مصر، آمريكاي جنوبي، بعضي مناطق آسياي مركزي و حتي چين يافت مي شود.

فيروزهِ ايران بهترين و زيباترين نوع اين سنگ در دنيا قلمداد مي شود و هر نوع فيروزهِ مرغوب را فيروزهِ ايران (PERSIAN TURQUOISE) مي گويند. اصولاً فيروزه را در دنيا به نام ايران مي شناسند و در نمايشگاه هاي جواهر نيز، اين سنگ را سمبل كشور ما مي دانند.

در معدن فيروزه مصر كه از ساليان بسيار دور مورد استفاده بوده، رگه هاي سياهرنگي در فيروزه ها وجود دارد كه اصطلاحاً به اين سنگ ها فيروزه شجري گفته مي شود؛ و به علت استخراج بيش از حد در گذشته، امروزه سنگ هاي استخراج شده از اين معدن از نظر رنگ و صافي كيفيت پايين تري دارند. به همين علت با تزريق روغن، پارافين يا مواد پلاستيكي آن ها را اصلاح و وارد بازار مي كنند.

رنگ خالص آبي در فيروزه بسيار كمياب، و به همين دليل نوع صاف و صيقلي آن بسيار با ارزش و گران است. اشاره مي شود، نگين هاي شبه فيروزه در بازار بسيار زيادند؛ بنابراين هنگام خريد بايد دقت فراوان داشت.

اين كاني كه به رنگ آبي - از روشن تا تيره - است، در اثر حرارت تغيير رنگ مي دهد و به رنگ سبز مات درمي آيد. نگين فيروزه در نتيجهِ تابش نور خورشيد تبخير مي شود و تغيير رنگ مي دهد. رنگ فيروزه در تماس با مواد شيميايي و حتي آرايشي نيز تغيير مي كند و جلاي آن از بين مي رود. بنابراين توصيه مي شود هنگام استفاده از مواد آرايشي و يا استحمام و شست وشو، جواهرات داراي فيروزه در معرض اين مواد قرار نگيرند.

در بازار ايران دو نوع فيروزه پرطرفدار است؛فيروزه نيشابور كه بهترين نوع و گران ترين است؛ وفيروزه دامغان كه كيفيت پايين تري دارد.يكي از معروف ترين معادن فيروزه در دنيا درخراسان قرار گرفته و به همين علت، اين استان، به خصوص شهر مشهد، مركز تراش و معاملات عمده فيروزه در جهان است؛ به طوري كه مقدار زيادي فيروزه استخراجي از معادن ديگر كشورها را در مشهد تراش مي دهند و از آن جا به ديگر بازارهاي جهاني وارد مي كنند.فيروزه هايي كه در مشهد تراش داده مي شوند به نام فيروزه خراساني مشهورند.

رنگ فيروزه در تماس با مواد شيميايي و حتي آرايشي نيز تغيير مي كند و جلاي آن از بين مي رود. بنابراين توصيه مي شود هنگام استفاده از مواد آرايشي و يا استحمام و شست وشو، جواهرات داراي فيروزه در معرض اين مواد قرار نگيرند.

گفتني است، يكي از ديدني ترين مراكز فيروزهِ دنيا آستان قدس رضوي است و در مكان هاي مختلف آن فيروزه هاي نادر به چشم مي خورد.در موزه جواهرات ملي ايران در بانك مركزي، انواع جواهرات ساخته شده از فيروزه با قدمت هاي متفاوت و در اندازه هاي نادر وجود دارد كه در دنيا كم نظير است.

در فرهنگ ديني ما در احاديث و روايات مختلف، داشتن انگشتري با نگين فيروزه به خصوص براي آقايان توصيه شده است. اين سنگ به دليل رنگ و درخشش آن شادي آور است و خواص بسيار دارد. به همين دليل استفاده از آن بين عموم مردم رواج دارد.

جالب است بدانيد در گذشته اعتقاد بر اين بود كه هر كه با خود فيروزه داشته باشد بر ديگران پيروز خواهد شد؛ بر اين اساس نام اصلي اين سنگ پيروزه بوده و بعدها به فيروزه تبديل شده است.

سنگ متولدين ماه دي
گارنت در رنگ هاي مختلف وجود دارد و متداول ترين رنگ آن قرمز تيره است. نام ديگر گارنت لعل است. البته در حرفه جواهرسازي به سنگ اسپينل هم چون رنگ قرمز دارد، گاهي لعل گفته مي شود.

گارنت كلمه اي لاتين و به معناي دانه هاي مُدوّر است. گارنت شفاف در جواهرسازي مورد استفاده قرار مي گيرد و چند : نوع معروف و قابل استفاده آن در جواهرسازي عبارت اند از:

الف) پيروپ ؛ (pyrope)با رنگ قرمز و كمي متمايل به قهوه اي كه معادن آن بيشتر در آفريقاي جنوبي، سريلانكا، برزيل، استراليا، چك واسلواكي و تانزانياست. اين سنگ در سده هاي قبل بسيار مورد توجه جواهرسازان اروپا بود. علت اين توجه نيز رنگ آتشين آن بوده است.

ب) آلماندين ؛(almandine)اين گارنت بيشتر به رنگ قرمز متمايل به بنفش است و گاهي قرمز آن با ياقوت قرمز و اسپينل اشتباه مي شود. اين گوهر بيشتر در كشورهاي هندوستان، برزيل و افغانستان توليد مي شود.

ج) گروسولار؛ (grossular)رنگ تيره متمايل به سبز و قهوه اي روشن دارد و در كشورهاي كانادا، افريقاي جنوبي، روسيه، پاكستان و سريلانكا استخراج مي شود.

د) انواع ديگر گارنت عبارت اند از : اسپسارتيت (spessartite)، هسونيت (hessonite)و آندراديت (andradite) .

رنگ هاي گارنت جلوه و زيبايي خاصي دارند. اين گوهر به دليل تنوع رنگ و وجود معادن پراكنده در تمام دنيا به خصوص در كشورهاي پرجمعيت (از جمله هندوستان، پاكستان و برزيل) و انواع خاصي از آن در كشورهاي اروپايي در ساخت جواهرات بومي جايگاه خاصي دارد و به دليل ارزاني براي تمام طبقات مردم قابل استفاده است. ناگفته نماند در بسياري از همين كشورها در مورد اين گوهر اعتقادات و باورهاي خاصي وجود دارد. گفتني است اين گونه اعتقادات در مورد سنگ ها، به طور كلي جنبه نمادين دارد. امروزه با پيشرفت علم و كشف خواص فيزيكي اين عناصر، در مورد هر سنگ مواردي مشخص شده كه در شماره هاي قبل به نمونه هايي اشاره كرده ايم.

اصولاً گوهرها به خاطر رنگ، درخشش، شفافيت، سختي زياد، كميابي و يا پديده هاي نوري مورد توجه انسان ها بوده اند. همين انگيزه ها باعث شده كه امروزه در لابراتوارها گوهرهايي با تركيبات شيميايي برابر و خواص فيزيكي مشابه با گونه هاي طبيعي ساخته شود؛ و البته مصنوعي بودن اين سنگ ها بايد ذكر شود تا استفاده كننده گمراه نشود؛ براي مثال گفته شود ياقوت مصنوعي، زمرد مصنوعي و...؛ اين شيوه ساخت راsynthetic gemstone گويند. به علاوه، گوهرهايي هم به نام بدلي ساخته مي شوند كه معمولاً موادي مثل شيشه و پلاستيك در آنها به كار رفته است. اين بدل ها فقط رنگ، جلا و شفافيت جواهرات اصل را دارند و فاقد خواص فيزيكي و شيميايي نوع اصل هستند. به اين شيوه ساخت imitationگويند.

ديگر سنگ متولدين دي ماه كوارتز صورتي ( (rose quartzاست. اين سنگ زيبا در برزيل استخراج مي شود و قيمت زيادي ندارد. از آن مهره هاي ريز و درشت تراش مي دهند كه معمولاً به صورت گردن آويز استفاده مي شود. بعضي از انواع كوارتز را هم در آزمايشگاه ها به صورت مصنوعي توليد مي كنند كه براي مصارف زينتي و صنعتي مورد استفاده قرار مي گيرد. در گروه كوارتز، سنگ هاي ديگري وجود دارد كه هر كدام رنگ و تراش خاصي دارند.

سنگ متولدين بهمن
سنگ ماه / آماتيس

آماتيس

اَمتيست (AMETHYST) نوعي كريستال كوارتز به رنگ بنفش است؛ و در گروه كوارتز گرانبهاترين سنگ محسوب مي شود. كوارتز در گروه اكسيد سيليس قرار دارد. خود سنگ كوارتز در طبيعت به رنگ هاي گوناگون يافت مي شود كه هر كدام به نامي معروف است؛

مثلاً دُر كوهي (ROCK CRYSTAL) كه بي رنگ است و در تمام نقاط جهان معادن متعددي از آن وجود دارد؛ از جمله در ايران كه اين نام (دُر) هميشه مترادف با جواهر به كار برده مي شود و جايگاه خاصي دارد.

يكي ديگر از انواع كوارتز، سيترين (CITRINE) است كه به رنگ زرد روشن تا زرد طلايي و زرد مايل به قهوه اي يافت مي شود و بسيار مورد توجه جواهر سازان قرار دارد. اين سنگ زيبا كه بسيار شفاف است و درخشش بي نظيري دارد، گاهي با توپاز اشتباه گرفته مي شود. البته بلورهاي سيترين بسيار كمياب است؛ و سيترين هاي موجود در بازار از انواع ديگر كوارتز به خصوص كوارتز دودي است كه به وسيله حرارت آن را به رنگ زرد در مي آورند؛ و با تورمالين زرد، بريل زرد و نيز توپاز زرد شباهت دارد.

آماتيس در گروه سنگ هاي رنگي در جواهر سازي بسيار مورد توجه است و بيشترين طرفدار را دارد؛ زيرا رنگ آن منحصر به فرد است و در گوهرها كمتر ديده مي شود.

بلور آماتيس در لابه لاي سنگ ها و مواد رسوبي يافت مي شود و معادن اصلي و مهم آن در برزيل، ماداگاسكار، اروگوئه، ناميبيا، ژاپن، ايران، آلمان، فرانسه، اتريش و كوه هاي اورال است. نام اين سنگ از زبان يوناني گرفته شده است. در مورد اين گوهر افسانه هاي فراوان و كاربردهاي مختلف ذكر كرده اند.

امروزه اسقف هاي كاتوليك در بعضي مراسم مذهبي، انگشتري و جام هاي آماتيس به كار مي برند. در گذشته از اين سنگ به خاطر رنگ زيباي آن در ساخت جواهر براي ملكه ها و نيز تاج پادشاهان و جام هاي گوناگون استفاده مي شده و براي آن ارزش و اعتبار خاصي قائل بوده اند. نمونه هاي اين شاهكارها را در موزه ها و كليساهاي كشورهاي اروپايي مي توان مشاهده كرد. از آماتيس براي تسكين سردردهاي ميگرني، كم كردن فشارهاي عصبي، درمان كم خوابي و كاهش اضطراب استفاده مي شود.

فرمول شيميايي آماتيس 2SIO و درجه سختي آن در مقياس مُو(MOE) هفت است. اين سنگ در مقابل حرارت حساس است و به همين دليل بايستي بعد از پايان كار جواهر سازي و آبكاري، نگين را سوار كرد.براي تميز كردن جواهرات ساخته شده با اين گوهر، مي توان از آب سرد استفاده كرد. اسيدها و مواد قليايي اثر مخرب روي آن دارد و مانند ديگر جواهرات بايد در نگهداري آن دقت فراوان شود.

توجه داشته باشيد كه هدف از معرفي سنگ ها و انواع جواهر در اين صفحه افزايش اطلاعات عمومي و آگاهي دادن به علاقه مندان براي انتخاب بهتر و نگهداري صحيح آنهاست. يادآوري مي شود در شرع مقدس اسلام زينت براي بانوان با رعايت آداب شرعي توصيه شده و حتي براي استفاده درست از آن ثواب منظور مي شود؛ به علاوه، هزينه بسيار زياد زينت آلات ايجاب مي كند كه در حفظ اين سرمايه خانوادگي و به عبارتي سرمايه ملي دقت شود.

سنگ متولدين اسفند
سنگ ماه / آكوامارين

متولدين اسفند خصوصياتي دارند كه با متولدين ديگر ماه هاي سال كاملاً متفاوت است؛ از بارزترين اين موارد آرام بودن را مي توان نام برد. سنگ اين ماه آبي روشن است؛ رنگي كه به انسان آرامشي همراه با نشاط مي دهد.

اين سنگ آكوامارين (AQUAMARINE) نام دارد و مخصوص جنس مؤنث است. سيستم ايمني و اعصاب را تقويت مي كند و باعث آرامش غدد مي شود.

واژه آكوامارين مشتق از كلمه اي لاتين به معناي آب درياست و براساس رنگ آبي آن به اين نام خوانده مي شود. در ايام قديم دريانوردان در سفرها يا جنگ هاي دريايي به عنوان طلسم براي غلبه بر حوادث يا دشمن از آن استفاده مي كردند.

آكوامارين در گروه سنگ هاي بريل قرار دارد كه در اين گروه يكي از شاخص ترين گوهرها، زمرد است.

ديگر گوهرهاي بريل عبارت اند از بريل طلايي، بريل بيكسبيت (BIXBITE) به رنگ قرمز، بريل مورگانيت (MORGANITE) به رنگ صورتي و بريل گوشنيت (GOSHENITE) كه بيرنگ است.

آكوامارين جزو آن دسته از جواهرات است كه براي جواهرسازان و بسياري از خانم ها جاذبه فراوان دارد و كمتر ويترين جواهر فروشي هست كه براي جلوه و زيبايي، قطعه اي جواهر ساخته شده با اين سنگ در آن نباشد.

آكوامارين بيشتر به صورت سِت (مجموعه) درست مي شود و به شكل انگشتري بيشتر رايج است. اين سنگ را اغلب به صورت زمردگونه تراش مي دهند و ديگر فرم هاي تراش را كمتر براي آن به كار مي برند.

بايد توجه داشت كه اين گوهر ترد و شكننده و در برابر حرارت حساس است و مواد شيميايي ضعيف اثر چنداني بر آن ندارند، اما در مقابل اسيدها واكنش نشان مي دهد و در آن نقطه هاي ريز و درشت به وجود مي آيد. جواهر سازان بايستي دقت داشته باشند كه اين سنگ را بعد از پوليش و آبكاري سوار كنند. به علاوه، آكوامارين چون بيشتر به صورت قطعات بزرگ روي جواهرات است، خانم ها بايد در نگهداري آن داخل جعبه دقت كنند؛ زيرا در تماس با ديگر جواهرات ممكن است آسيب ببيند.

معادن آكوامارين مانند ساير كاني ها در تمام نقاط دنيا به صورت پراكنده يافت مي شود، اما عمده معادن آن در برزيل، روسيه، استراليا، مالاگاشي، برمه، هندوستان، ايالات متحده آمريکا و چند كشور آفريقايي قرار دارد.

كاني هاي ديگري هم وجود دارد كه ممكن است با آكوامارين اشتباه شود، از جمله تورمالين آبي، زيركن (ZIRCON) ، توپاز آبي و كيانيت KIANITE)). امروزه آكوامارين هاي مصنوعي نيز در لابراتوارها توليد مي شود، اما با اين سيستم مقرون به صرفه نيست و آكوامارين هاي مصنوعي موجود در بازار در حقيقت اسپينل مصنوعي است كه به رنگ آكوامارين عرضه مي شود.

در بسياري از جواهرات قديمي كه در موزه ها و يا به صورت جواهرات سلطنتي كشورها وجود دارند، سنگ هاي درشتي به كار رفته كه آبي بسيار كم رنگي دارند و به دليل شفافيت روغني مانند بعضي از آنها، تصور بر اين بوده كه الماسند؛ اما با پيشرفت علم جواهرشناسي مشخص شده كه آكوامارين هستند.

در سال هاي اخير كه ساخت جواهرات از نظر فرم دگرگون شده، انواع جواهر با سنگ هاي رنگي رواج پيدا كرده و بيشترين سنگ هايي كه طرفداران زيادي دارند عبارت اند از آكوامارين، آماتيس و توپاز آبي. گفتني است اين سنگ ها به دليل فراواني در طبيعت و توليد مصنوعي آنها، مانند ديگر سنگ هاي قيمتي افزايش قيمت ندارند. تفاوت در خريد و فروش آنها با درصدهاي بيشتري انجام مي شود و استفاده از اين جواهرات بيشتر براساس ذوق و سليقه و زيبايي است.

مرسی پریسا جون

خیلی ممنون رونیا خانم عالی بودن!
من که عاشق آمتیست هستم!

قابلی نداشت
منم عاشق الماس و اوپال (diamond & opal)

ممنون رونیا جون بخشم کامل شد