کمک در مورد ماهی قرمز

سلام
می خواستم همه چیز در مورد ما هی های قرمز بدونم یعنی همه چیز ها
من یه دوست دارم که ماهی قرمز داره و بزرگ شدن حدود 7 سانت اینا میشن غذا بهشون پولکی و دونه های نیرو زا میده دمای ابش حدود 28 درجه هست حدود 2 سال که دارتشون ولی در مورد تخم ریزی و دماای اب و تشخیص نر و ماده مشکل داره چه طور میتونه بفهمیم که نر یا ماده و اینکه وقت تخم ریزیشون کی تو چه دمایی؟

راهنمای نگهداری ماهی قرمز فرومو دانلود کنید

از کجا میشه لینکشو بدین؟

دقیقا بقل این پست من

منمنون پیداش کردم

ولی من در مورد تکثیرشون می خواستم بدونم در اون مقاله در ورد تکثیرشون توضیح داده نشده!

honey عزیز از اینجا:
http://www.apbaquaterrarium.com/sitehaye%20digar.htm


اگه سوالی هم در موردش داشای بپرس من بهت می گم! تنوع غذایی روش بیتشر کن! غذای نرژی ماهیران که دانه های صورتی و سبر داره و حاوی اسپیرولینا هیت و همچنین غذای کلذفیش انرژی ماهیران هم خوبه! تشخیص جنسیت هم سخته! ولی مواردی داره! بهتره در خانه اون ها تکثیر نشن ، چون سخته! باز اگه سوالی هست ، در خدمتم! موفق باشید ، پرهام.

واالله برا من نیست گفتم برا دوستمه که اونم تهرانه از این دونه های رنگی انرژی زا میگه میدم بهشون
اون مقاله رو هم خوندم روش های تکثیرشو نداشت

honey عزیز ، روش های تکثیر:
(این اطلاعات از کتاب های مختلف و در زمان کارآموزی به عناون بخشی که فقط یک هزارم پروژه کارآموزی من در دانشگاه بود ، به صورت وب سایت اراده کرده بودمش!) امیدوارم به دردتون بخوره!


از گونة گلدفيش ، ماهياني با شكل ها و رنگ هاي مختلف وجود دارند كه آن ها را معمولاً در آكواريوم هاي پرورش ماهي در اتاق هايي با حرارت شبانه 12 تا 15 درجة سانتي گراد پرورش مي دهند. اين ماهي به يك استخر يا آكواريومي بدون سيستم گرمايي ، جايي كه آب آن خيلي گرم نشود احتياج دارد. مقاومت ماهي هاي طلايي در مقابل درجه حرارت آب زياد است ، به طوري كه در زير لفايه اي يخ زمستاني در كف استخرها به راحتي درجه حرارت پايين آب را تحمّل مي كنند. در واقع در تابستان كه درجه حرارت آب استخر حدود 30 درجة سانتي گراد است ، ماهي هاي طلايي بيشترين فعّاليّت خود را دارند و به غذا و اكسيژن خيلي زيادي احتياج دارند و به سرعت هم رشد مي كنند و از اواخر پاييز كه درجه حرارت آب پايين مي آيد ، فعّليّت آن ها خيلي كم مي شود و مصرف غذا و اكسيژن به حداقل مي رسد و در زمستان به پايين ترين حد خود مي رسد و معمولاً در زمستان از ذخيرة غذايي بدنشان استفاده مي كنند كه همين موضوع باعث كم شدن وزن آن ها مي شود. به طوري كه اگر يك ماهي 200 گرم در اوايل پاييز وزن داشته باشد در آخر زمستان حدود 160 گرم وزن خواهد داشت و حدود 40 گرم از وزن آن كاسته مي شود. نگهداري آن آسان و در شرايط مناسب عمر زيادي دارد. انواع باله دراز گلدفيش محبوب تر وگرانبهاترند. گونة دم چادري بايد در آكواريومي كه به راحتي توانايي حركت داشته باشد ، نگهداري شود.بهتر است كه 10 قطعه يا بيشتر از بچّه ماهيان اين گونه را خريد و پس از پرورش زيباترين آن ها را نگهداري كرد. آكواريوم اين ماهي ها بايد فيلتري قوي داشته باشد و هر از گاهي آب تميز به آن اضافه شود ، زيرا اين ماهي ها پرخورند و به سرعت غذاي خود را هضم مي كنند. در اين صورت هر هفته بهتر است مقداري از آب آن ها را تعويض كرد. اكسيژن مصرفي گلدفيش ها خيلي زياد است و بايد هميشه اكسيژن آب ماهي هاي طلايي تأمين شود. در آكواريوم ماهي هاي طلايي خيلي زود با هر شرايطي تطبيق مي كنند و هر نوع غذايي را به خوبي مي خورند. حتّي غذاهاي پسماندة بقية ماهي ها را در كف از لابه لاي ماسه ها مي مكند و ذرّات ريز غذا را مي خورند. همچنين بهتر است غذاي اين ماهي را به مقدار كم و در 3 تا 4 وعده در روز به آن داد. تحرّك و جنب و جوش اين ماهي ها زياد است و در مقابل بيماري ها و امراض پوستي مقاوم بوده و خيلي به ندرت بيمار مي شوند. سرسختي و مقاومت و زيبايي ابن ماهي ها باعث شده است روز به روز طرفداران بيشتري پيدا كنند. بيشترين طرفداران اين ماهي ها در ژاپن و چين هستند. تكثير اين ماهي ها نسبتاً آسان است و تخم ها از مقاومت بالايي برخوردار هستند. تخم ها روي سطح برگ ها ريخته مي شوند و طي 7 روز تفريخ مي گردند.

تشخيص جنسيت :

ماهي هاي طلايي معمولاً بعد از يك سال به سن بلوغ مي رسند و در آن موقع قابل تشخيص جنسيت هستند. ماهي نر معمولاً زودتر بالغ مي شود. سن بلوغ در ماهي هاي طلايي براي ماده ها يك سال است و نرها معمولاً بعد از 9 ماهگي بالغ مي شوند. در فصل تكثير لبه هاي بالة آبششي در ماهي نر ضخيم تر ، به صورت دندانه دار بوده و بر روي هر برآمدگي كه به صورت دانه دانه و زبر است يك نقطة سفيد رنگ برآمده وجود دارد. ماهي هاي ماده داراي باله هاي نازك و ظريف تر و لبة باله هاي دآبششي خيلي نازك و ظريف است و هيچ گونه برآمدگي و نقطة سفيد بر روي آن وجود ندارد. بر رو ي سطح آبشش يا برانشي ماهي نر همان نقاط سفيد برآمده وجود دارد ولي بر روي سطح برانشي ماده هيچ برآمدگي و نقطة سفيدي وجود ندارد. اين برآمدگي ها يا جوش هاي كوچك را كه بر روي سر ، سرپوش هاي آبششي و بالهاي سينه اي ماهي نر وجود دارد ، به نر براي تماس با جنس ماده حالتي زبر مي دهند و ماهي نر اين برجستگي ها را براي ماليدن به بدن ماده در طي جفت گيري به كار خواهد برد. در ماهي نر زير شكم ، قسمت خروجي لوله هاي بيضة نر در انتهاي متّصل به بدن ، زوكي شكل شبيه به نوك قلم ني است. در ماهي ماده ، در زير شكم ، قسمت خروجي لولة تخمدان در انتهايي كه متّصل به بدن مي باشد گرد و شبيه به تخم كه از آن خارج مي شود است. ماهي ماده كمي چاق تر است. در فصل تخم ريزي روي سر ماهي نر لكّه هاي رنگيني به وجود مي آيد.

انواع گلدفيش ها :

انواع گلدفيش ها شامل : گلدفيش كاليكو ، بلك مور ، ردكپ ، لاين هد ، دم چادري ، چشم آسماني ، چشم بادبادكي(بابل آيز) و ... مي باشد.

خانوادة ماهيان طلايي بسيار متنوّع و از انواع زيادي تشكيل شده است. هر روزه كارشناسان پرورش ماهي با استفاده از علم ژنتيك ، نژادها و گونه اي جديدي را توليد مي كنند. تاكنون حدود 100 نوع ماهي طلايي به وجود آمده است كه فقط چند گونه از آن هاغ به ايران آورده شده اند كه تمام آن ها با موفّقيّت پرورش و تكثير يافته اند.

تكثير :

انتخاب دقيق ماهي بالقوّة والد يا ذخيره سازي با دقّت حياتي است ، زيرا اين ماهي ها بهترين و بدترين شاخص هايشان را در تخم ريزي انتقال خواهند داد. احتمالاً به يك يا شايد دو ماهي مولّد نر براي هر ماهي ماده نياز خواهد بود و البته بايد از واريته هاي مشكل در جفت گيري با هم اجتناب ورزيد. مولّدين بايد كاملاً سالم باشند. آن ها بايد حالت باله و دنگ آميزي خوبي نشان داده و به طور عادي شنا كنند. از ماهي هاي با تغيير شكل كه به طور قابل توجّهي آرام در حال شنا هستند بپرهيزيد. تمايل به تغذيه علامت خوبي از يك ماهي سالم در دوره هاي مختلف زندگي است.

جهت تكثير موفّقيّت آميز گلدفيش ها ، تغذية صحيح امري مهم است. اين بدان معني است كه چند هفته پيش از تخم ريزي ، ماهي ها نيازمند رژيم غذايي بالانس شده و متنوّعي شامل غذاهاي با كيفيت خوب آماده شده مي باشند.

روش هاي مختلفي باراي تكثير ماهي هاي طلايي وجود دارد:

1 : روش طبيعي در آكواريومي يا حوضچه :

راحت ترين و ساده ترين طريقة تكثير و پرورش ماهي هاي طلايي ، روش طبيعي است. همان طوري كه گفته شد ، بهتر است مولّدين ماده و نر از همديگر جدا نگهداري شوند و به بهترين شكل ممكن تغذيه شوند. آب سالم و اكسيژن كافي داشته باشند. ماهي هاي طلايي در آكواريوم يا در حوضچه مي توانند تخم ريزي كنند. محل تخم ريزي بايد از قبل آماده و محيّا باشد و درجة سختي آب هم بين 10 تا 15 درجه باشد. تعداد ماهي هاي مولّد بايد متناسب با اندازة محل تخم ريزي باشد. مثلاً اگر در يك آكواريوم 40 در 35 در 70 قرار است تخم گيري انجام شود ، بهتر است از يك ماهي ماده و دو عدد نر انتخاب و مورد استفاده قرار گيرند. چنانچه در حوضچه 1 در 1 در 4 متر قرار است تخم گيري انجام شود ، بهتر است از 10 عدد ماهي ماده و 14 عدد نر استفاده شود. در محل تخم گيري هرگز به ماهي ها غذا داده نمي شود چون غذا دادن علاوه بر اين كه آب را آلوده مي سازد ، باعث خرابي و فساد تخم ها نيز مي شود و رشد قارچ ها را همراه خواهد داشت كه خود قارچ ها هم باعث از بين رفتن تخم هاي باقيمانده خواهند شد و در نتيجه غذا دادن در مكان تخم گيري مولّدين باعث از بين رفتن تمام تخم ها خواهد شد.

1-الف : روش تكثير آكواريومي :

هرچند گلدفيش ماهي مهاجمي نيست امّا طي فصل تخم ريزي ، جنس نر مستمراً ماده را در اطاف آكواريوم تعقيب خواهد كرد. اين به دليل تحريك ماده جهت رها كردن تخم هايش مي باشد.

در حوضچه هاي بيرون خانه ، گلدفيش ها به دلخواه خودشان تخم ريزي خواهند كرد. امّا در مخازن خانگي اين قابل كنترل خواهد بود. اندازه هاي متفاوتي به عنوان سايز استاندارد مخزن تكثير ارائه شده است ، امّا روش تكثير به عنوان اصلي ترين فاكتور ، مي تواند اين اندازه ها را تغيير دهد. به هر حال آكواريومي با اندازة 40 در 30 در 50 سانتي متر ، به ترتيب براي ارتفاع در عرض در طول حداقل سايز مناسب جهت تكثير گلدفيش است.

به عنوان يك راهنمايي بايد گفت كه مخزن عميق تر به نسبت مخازن با عمق كمتر باري عمل تكثير مناسب ترند ، زيرا همسر گزيني گلدفيش ها مي تواند امري شديد باشد. البته بايد متذكّر شد كه روش هاي پيش گرفته جهت تكثير بسياري از جزئيات را تغيير خواهد داد. به طور ايده آل آكواريوم را در جايي كه در ساعات ابتدايي صبح قدري نور خورشيد دريافت مي كند قرار داده ، امّا بايد مخزن را از تابش كامل خورشيد دور نگه داريد. پوشاندن كف مخزن با سنگريزه ضروري نيست ، امّا وجود چند شاخه از گياهان داراي برگ هاي نرم الزاميست. اين گياهان را مي توان به صورت كاشته شده در گلدان هاي كوچك در آكواريوم قرار داد. همچنين گلدفيش ها در ميان "الياف تخم ريزي" (mops) ساخته شده از رشته هاي پشمي نايلني كه از قبل براي اطمينان از ثابت بودن رنگ هايشان جوشانده شده اند ، تخم ريزي خواهند كرد. جهت فيلتراسيون و هوادهي يك يا دو فيلتر اسفنجي برقرار كرده و درپوشي براي مخزن بايدفراهم كرد.

يك روش تكثير گلدفيش ، قرار دادن يك يا دو نر بالغ و رسيده و يك مادة بالغ و آماده در مخزن تكثير است. آن ها را با تكّه شيشه اي شفّاف و يا سوراخ سوراخ از هم جدا كرده. در غروب ، عمق آب را حدود 10 تا 12.5 سانتي متر كاهش داده و ديوارة جدا كنندة شيشه اي را برداشته. تخم ريزي بايد صبح روز بعد رخ دهد. در غير اين صورت ، ماهي ها را براي چند روز با همديگر رها كرده و اگر پس از آن هم تخم ريزي نكردند ، مجدّداً مخزن را پر كرده و پارتيشن را دوباره برقرار ساخته. مي توان اين پروسه را وقتي كه ممكن است ماهي ها تمايل به تخم ريزي را از خود نشان دادند ، پس از 7 تا 10 روز بعد تكرار كرد.

كاهش 2 تا 3 درجة سانتي گرادي دماي آب مي تواند اثري تحريك كننده در ماهي ها داشته باشد ، به ويژه اگر به هنگام كاهش سطح آب ، چند تكّه يخ به مخزن تكثير افزوده شود. به هر حال ، بايد از تغيير ناگهاني دما بسيار بيش از بيش اجتناب شود. پس از تخم ريزي ، تخم ها شبيه گلوله هاي كوچك ژله اي پراكنده در ميان گياهان به نظر خواهند رسيد. ماهي هاي بزرگ به طور قابل توجّه اي تمايل به خوردن تخم ها دارند و بنابراين بايستي بلافاصله به مخزن ديگري انتقال داده شوند. يك مولّد ماده مي تواند در هر بار تخم ريزي چند صد تخم توليد كند. اگر يك مولّد مادة خوب داراي يك رژيم غذايي مقوّي و متنوّع بوده و به دور از مزاحمت هاي ماهي هاي نر باشد ، مي تواند طي يك ماه چند بار تخم ريزي كند.

1-ب : روش قفس توري :

در اين روش قفس توري داخل مكان تخم گيري آكواريوم يا حوضچه قرار مي گيرد. (معمولاً قفس متناسب با مكان تخم گيري ساخته مي شود.) چشمه هاي تور بايد آن قدر درشت باشند كه تخم ها به راحتي از آن عبور كنند ولي ماهي هاي مولّد از آن چشمه ها نتوانند به بيرون از قفس توري بيايند. بهتر است ماهي هاي ماده را در ساعت 12 ظهر داخل قفس قرار داده شوند تا فرصت داشته باشند با محيط انس بگيرند و در آنجا با آرامش احساس امنيت كنند و در واقع محل را انتخاب و مورد پسند قرار دهند. بعد از 3 الي 4 ساعت نرها به داخل قفس گذاشته مي شوند. بهتر است چند شاخه گياه طبيعي بيا مصنوعي در داخل قفس قرار گيرد تا براي ماهي ها محيط طبيعي تر جلوه كند و به امنيت و آرامش ماهي ها بيشتر كمك كند. ضمناً گياهان مي توانند محرّك و راه انداز خوبي براي تخم ريزي باشند. در مكان تخم گيري هرگز نبايد غذا داده شود. محل تخم گيري آكواريوم يا حوضچه بايد داري آب با سختي مناسب بين 10 تا 15 درجة dH از قبل آماده شده باشد و در همان بعد از ظهر نرها را بايد در قفس قرار داد. ماهي هاي نر خودشان را به ماده ها معرّفي مي كنند و با حركت نزديك و چسبيده به آن ها تمايا به تخم گيري يا بي ميلي خودشان را ابراز مي كنند و بهتر است به صورت طبيعي نور كم به تاريكي شب ختم شود هرگز آن شب وسيلة روشنايي را نبايد روشن كرد تا مهاي ها بتوانند شب را در آرامش استراحت كنند تا فردا در سپيده دم صبح ابتداي روشن شدن آسمان ، ماهي هاي نر با تعقيب ماهي هاي ماده بتوانند شب را در آرامش استراحت كنند تا فردا در سپيده دم صبح ابتداي روشن شدن آسمان ماهي هاي نر با تعقيب ماهي هاي ماده به تخم ريزي بپردازند. هر ماهي ماده كه اعلام آمادگي كند با دو عدد ماهي نر و گاهي هم بيشتر عمل تخم ريزي را شروع مي كند.ماده ها و نرهاي ديگر يكي پس از ديگري به جمع آن ها مي پيوندند و طولي نمي كشد كه تمام ماهي ها تعقيب و گريز را شروع مي كنند و تخم ها به صورت انبوه پاشيده مي شوند و با آرامي به كف و ديواره ها مي چسبند.

بعضي ماهي ها تخم خورهاي حرفه اي هستند كه برمي گردند و تعدادي تخم را قبل از اين كه از طوري عبور كنند مي خورند كه اين مسئله اصلاً مهم نيست. چون آن قدر تخم زياد مي ريزند كه خوردن تعدادي از آن ها هيچ تأثيري نخواهد داشت. بلكه باعث تشويق و علاقه مندي آن ها خواهئ شد كه در نوبت بعدي ، به خوبي تخم ريزي و با تمايل بيشتري اين كار را انجام دهند. چون به صورت غريزي متوجّه مي شوند سهمي از آن تخم ها نصيب خودشان خواهد شد. در هر صورت هيچ گونه مزاحمتي يا مماتعتي از ادامة تخم ريزي نبايد صورت بگيرد. معمولاً تخم ريزي حدود 5 ساعت طول خواهد داشت و در پايان سطح آب كف مي زند و آب كدر و شيري رنگ مي شود. ديده شده است بعضي ماهي هاي ضعيف تر بر اثر فشار زياد تلف شده اند و گاهي آن قدر صدمه مي بينند كه بيمار مي شوند و هرگز در آينده براي تكثير مناسب نخواهند بود كه در اين صورت بهتر است اين گونه ماهي ها از دور خارج شوند.

با مشاهدة تخم ها و با ساكت و آرام شدن ماهي ها ، بايد با حوصله آن ها را از آن جا خارج كرده و با حوصله و آرامش كارهاي لازم در كمال خون سردي و با دقّت تمام انجام شود.

1 : ماهي هاي ماده را از ماهي هاي نر جدا كرده و هر گروه را به محل خودشان انتقال داده.(مكان مولّدين بايد از قبل آماده باشد.)

2 : در صورتي كه آب خيلي شيري و ابري رنگ شده باشد بهتر است مقداري آب را با آب مناسب مه همان شرايط را دارد تعويض كرد. مي توان از يك فيلتر برقي كمك گرفت و چند ساعت فيلتر داخل آب كار كند تا آب را شفّاف و زلال كند.

3 : مقداري داردي متيلن بلو(متيلن آبي) به آكواريوم تخم ها بايد اضافه كرد.(0.1% در قسمت) معمولاً رنگ آب بايد آبي آسماني شود. بنابراين بهتر است دارو قطره قطره اضافه شود و رنگ آبي زياد آبي پر رنگ نشود. دارو باعث جلوگيري از رشد و حملة قارچ ها به تخم ها خواهد شد.

4 : اكسيژن آب تهم ها بايد كافي باشد. معمولاً 2 روز طول خواهد كشيد تا تخم ها باز شود و روز سوّم لارها به ديواره و وسايل داخل آب مي چسبند. در اين مرحاه بهتر است قفس توري از آن جا خارج شود. بايد مواظب بود كه لاروهاي چسبيده به قفس توري با تكان هاي آرام رها شونهد. معمولاً تا روز ششم(يعني 3 روز بعد از چسبيده شدن) لاروها هيچ گونه غذايي نمي خورند. در اين 3 روز لاروها از كيسة زردة زير شكمشان تغذيه كرده و احتاج به هيچ غذايي ندارند.

صبح روز چهارم(يعني صبح روز هفتم بعد از تخم ريزي) كه لاروها 4 روز عمر دارند ، كاملاً شناي آزاد پيدا كرده اند و كيسة زردة آن ها هم كامل جذب بدنشان شده است. از اين جا به بعد لاروها احتياج به غذا دارند كه اهميّت بسيار زيادي دارد. بايد روزانه 4 نوبت به لاروها غذا داد. بهترين غذاي زنده در اين مرحله نوزادان ميگوي نمكي هستند كه از قبل بايد تدارك آن ها را ديد. لاروها خيلي پرخور و با اشتها هستند و خيلي سريع رشد مي كنند. به طوري كه رشد روزانة آن ها را با چشم مي توان مشاهده كرد. بعد از چند روز لارووها بايد به مكان جديد و بزرگتر كه از قبل آماده شده است انتقال داده شوند. به طور متوسّط براي هر متر مربّع از سطح آب بايد 500 عدد لارو ماهي در نظر گرفت. ارتفاع آب بايد 30 سانتي متر باشد. ولي چنانچه در حوضچة پرورش ماهي رها شده اند در مدّت يك ماه ارتفاع به تدريج بالاتر مي آيد و در آخر يك ماه به يك متر خواهد رسيد. اكسيژن ، فيلتر ، نور و تغذية مناسب بايد همواره مورد توجّه باشد. بسيار ديده شده است بر اثر آلودگي آب و كمبود اكسيژن محلول در آب ، تعداد زيادي از لاروها در روزهاي اوّل تلف شده اند.

در پرورش ماهي طلايي يك مشكل بزرگ كه تعداد بچّه ماهي ها را كم مي كند ، هم جنس خواري بچّه گلدفيش هاي بزگتر است. بين آن ها خيلي زود اختلاف اندازه به وجود مي آيد و آن هايي كه بزرگترلند بچّه ماهي هاي كوچكتر را خيلي راحت مي خورند. به همين منظور هر 15 روز 1 نوبت بچّه ماهي ها را رقم بندي كرده و آن هايي كه هم اندازه هستند با هم نگهداري مي شوند.

بعضي مواقع 500 عدد لارو ماهي طلايي در مدّت 15 روز آنچنان تفاوت اندازه پيدا مي كنند كه به 3 اندازه رشد مي كنند. يعني حدوداً هر 170 عدد به يك اندازه رشد مي كنند كه معمولاً بزرگ ، متوسّط و ريز هستند. آن هايي كه بزرگ و درشت تر شده اند(به آن ها شاه تخم يا شاه ماهي گفته مي شود) در صورتي كه مخلوط با بقيه باشند و رقم بندي نشوند ، شروع به خوردن كوچكترها و ريزها خواهند كرد و همين رويه ادامه پيدا مي كند تا اين كه حداكثر 100 عدد خيلي بزرگترها باقي خواهند ماند و معمولاً 3 ماه كه بگذرد ديگر اندازه ها بزرگ شده و همديگر را ديگر كاري نخمواهند داشت. عمل رقم بندي و اندازه كردن بچّه ماهي هاي طلايي معمولاً بايد تا 6 ماهگي ادامه يابد. در موقع رقم بندي اكثر پرورش دهندگان ، ماهي ها را از نظر رنگ ، نژاد ، گونه از نظر باله ها و چشم طبقه بندي و جدا مي كنند. مثلاً بچّه ماهي هايي را كه داراي دم خراب و فقط يك دم دارند و اصطلاحاً به آن ها تك دم گفته مي شود در همان ابتداي كار از رديف پرورش خارج مي كنند ، چون ارزش اقتصادي ندارند و بعد از چند ماه زحمت ، بچّه ماهي هاي زشت و بي قواره اي پرورش يافته است. اغلب كارگاه هاي پرورش ماهي دقّت لازم در مورد اين مسائل را دارند.

1-پ : روش استتار گياهي :

در روش استتار گياهي محلي كه قرار است تخم گيري در آن جا صورت گيرد(داخل آكواريوم يا حوضچه) را با انبوه گياهان طبيعي يا مصنوعي كف و بالا را به طور كامل پوشش مي دهند تا تخم ها در لابه لاي آن استتار شوند. در مدّتي كه مولّدين سرگرم تخم ريزي هستند تعداد كمي از تخم ها خورده مي شود. پس از اتمام كار تخم ريزي ، مولّدين شروع به خوردن تخم ها مي كنند. بنابراين بايد مراقبت لازم انجام شود تا در پايان تخم ريزي مولّدين از آن جا خارج شوند و همانند روش قبل بقية مسائل را انجام داد.

روش سنّتي كه در ايران رايج است و بيشتر براي ماهي قرمز سفرة هفت سين شب عيد انجام مي دادن به اين صورت است! در استخرهاي پرورش ماهي قرمز ابتدا كف استخر را با انواع جاروهاي كوهي يا خارهاي كوهي به صورت بسته بندي درست مي كنند و در سرتاسر كف استخر چيده مي شود و براي يك استخر 200 متر مربّعي 10 عدد ماهي ماده و 14 عدد ماهي نر قرار مي دهند و معمولاً در اوايل بهار اين كار انجام مي شود و در طي سال فقط روزانه مقداري نان خشك روي آب ما اندازند تا ماهي ها را به سطح آب بياورد و نور آفتاب آن ها را قرمز كند و در پايان سال اوايل اسفند تمام استخر را خالي مي كنند و مجدّداً براي سال بعد اين كار را ادامه مي دهند كه در اين روش نتيجة تكثير و پرورش در پايين ترين حد ممكن خواهد بود. البته اين روش سنّتي اصلاً قابل قبول نيست و هيچ كدام از اصول تكثير و پرورش در آن رعايت نمي شود و به نسبت تخم ريزي كه انجام مي شود ، تعداد لاروها در پايان سال بسيار پايين است و در پايين ترين حد ممكن توليد خواهد شد. چنانچه از روش قفس توري استفاده شود ، درصد بيشتري توليد خواهد شد.

2 : Hand Stripping :

گلدفيش بالغ سالم بايد به طور عادي كاملاً به سهولت تخم ريزي كنند. به هر حال ، گلدفيش ها نيز مي توانند همانند ماهي آزاد ، قزل آلا و كپور در مزارع پرورش ماهي با دست و به طور مصنوعي تكثير يابند. اين ممكن است به ويژه در صورت داشتن برنامة تكثيري كنترل شده ، در مواقعي كه تخم ريزي طبيعي منتج به تخم هاي با درصد لقاح پايين شده و يا خوردن تخم ها توسّط والدين يا ديگر ماهي ها مسئله اي باشد ، مي تواند بسيار مفيد واقع گردد. در اين ميان ممكن است برخي واريته هاي بسيار زينتي كه به نظر مي رسند تخم ريزي بسيار مشكلي داشته باشند به عنوان روشي معمول نيازمند Hand Stripping باشند.

پيش از Hand Stripping بايد نخست والدين جداگانه نگهداري شده را به روش معمول آماده كرد. توجّه به اين امر ضروريست كه فقط ماهي هايي كه حتماً در اوج تخم ريزي طبيعي هستند ، مورد استفاده قرار بگيرند. ماهي آمادة تخم ريزي ، تخم ها را رها كرده و به آساني نيز بارور خواهند شد.. آزمايش و اجبار ماهي غير آماده به تخم ريزي به وسيلة دست ممكن است منتج به آسيب جدّي يا مرگ مولّد گردد.

ماهي نر و ماده را در سطل هاي جدا و تا نيمه پر از آي آكواريوم قرار داده.

همچنين به يك مخزن كوچك تا نيمه از همان آب پر شده نياز خواهد بود. به آن مقداري خوشه هاي متراكم گياهام آبزي يا الياف تخم ريزي افزوده مي شود.

در ابتدا براي تمرين مي توان جنس نر را Strip كرد. براي اين كار نر را با يك تور نرم صيد كرده و با دست هاي مرطوب در زير سطح آب در مخزن كوچك نگهخ داشته و با استفاده از انگشتان شست و سبابه(اشاره) فشار آرامي به طرفين بدن واهي وارد كرده ، امّا فشار مختصر محكم تري را به ناحية وسط شكم وارد آورده و در همين حال به آرامي انگشتان را به طرف انتهاي شكم حركت داده. مقدار كمي اسپرم سفيد بايد به داخل آب بيرون بزند. البته اين اسپرم بيشتر به حالت موج گرماي ديده شده بر روي آسفالت خيابان ها در روزهاي گرم تابستان رؤيت خواهد شد. به طور مشخّص تر ، حركت اسپرم در آب به صورت حركت دود سيگار مي باشد. پس از آن ، جنس نر را به مخزن بازگردانده و به آرامي آب حاوي اسپرم را جهت توزيع مساوي تكان دهيد. اسپرم ها فقط براي يك تا دو دقيقه زنده خواهند ماند ، پس از تمرين كردن براي Strip هر چه سريع تر و در عين حال ايمن جنس ماده بسيار حياتي است.


با جنس ماده به همان روش رفتار كرده و تخم هاي حاصله را در اطراف مخزن پاشيده. اين كه تخم ها در نقطه اي روي هم انبار نشوند امري مهم است كه به افزايش درصد تخم هاي لقاح يافته منجر خواهد شد.

ممكن است به علّت جثّة بزرگ مولّدين و يا اوج آمادگي آن ها ، پروسه 2 يا 3 بار قابل تكرار باشد.

اگر اين كار در كارگاه هاي تكثير و با هدف تجاري انجام مي شود ، مسلّماً تعداد مولّدين بالا خواهد بود. در اين حالت ، براي هر 2 نر و يك ماده ، يك مخزن كوچك اختصاص داده مي شود. ضمن آن كه حتماً عمل Strip هر گروه از مولّدين را بايد به نوبت انجام داد. به عبارتي هيچ گاه نبايد همة نرها را اسپرم گيري كرده و پس از آ؛ن به تخم كشي ماده ها پرداخت. زيرا پس از چند مولّد نر كه اسپرم گيري شدند ، مدّت زمان دوام و زنده ماندن اسپرم هاي مولّدهاي اوّل به اتمام رسيده و تا اقدام به تخم كشي شود ، مسلّماً هيچ اسپرمي زنده نخواهد ماند تا تخم هاي حاصله را بارور سازد.

هامن طور كه اشاره شد در چنين مواقعي نخست دو نر را اسپرم گيري كرده و سپس از يك ماده تخم كشي مي شود. سپس به سراغ گروه بعدي در يك مخزن ديگر رفته و اين عمليّات تكرار مي شود.

آنچه در اينجا قابل توجّه است اين نكته مي باشد كه شايد اغلب افراد نخست از ماده تخم كشي مي كنند و سپس اقدام به اسپرم زدن مي كنند. در اين روش ، احتمال بارور نشدن تخم ها بسيار بيشتر از روشي است كه شما ابتدا اسپرم گيري را انجام داده و تا انجام تخم كشي ، اسپرم ها در تمام آب مخزن مربوطه انتشار يابند.

به هر حال ، پس از تكميل پروسه ، مولّدين نيازمند شرايط ايده آلي از لحاظ اكسيژن و تغذة مناسب براي بهبود و تجديد قوا هستند.

اگر در مخزن كوچك تخم ريزي از گياه يا الياف تخم ريزي استفاده شده ، بعد از 10 تا 15 دقيقه آب را به آرامي دور ريخته و آن ها به مخازن ويژه انتقال داده مي شوند.

البته اگر از اين وسايل استفاده نشده ، مي توان با قرار دادن سنگ هوا و هوادهي بالا به پرورش تخم ها اقدام كرد. تخم هاي بارور شده به سرعت رشد خواهند كرد و حال آن كه تخم هاي لقاح نيافته به مرور سفيد شده و كم كم رشد قارچي را نمايان خواهند ساخت. بارور نشدن تخم ها غير محتمل نخواهد بود امّا درصد بالاي تخم هاي بارور شده در روش Hand Stripping به نسبت روش معمول تكثير به طور نماياني مشهود خواهد بود.

3 : روش مصنوعي :

در روش مصنوعي بايد حوضچه هاي مخصوصي را براي مولّدين آماده ساخت كه داراي سيستم فيلتر و اكسيژن دهي و ورودي و خروجي آب مرتّب باشد و به خوبي قابل كنترل و از قبل آمادهع و مجهّز باشد.

در حوضچه هاي مخصوص ماهي هاي نر از ماده به طور جداگانه نگهداري مي شوند. از قبل كلّية وسايل و آكواريوم ها و ابزار كار آماده و مهيّا مي شود. در روش مصنوعي طريقة تخم گيري كاملاً به صورت مصنوعي انجام مي شود. يعني ماهي ها هرگز همديگر را نمي بينند و يا با هم تماسي ندارند. ابتدا ماهي هاي مولّد بايد وزن شوند و به ازاي وزن ماهي ها مقدار لازم هورمون هيپوفيز يا هورمون HCG طبق دستور به صورت محلول درآيد و با سرنگ مقدار لازم به هر ماهي تزريق شود. براي ماهي هاي ماده 24 ساعت قبل از تخم گيري فقط در يك نوبت ميزان هورمون تزريق مي شود ولي براي ماهي هاي نر بهتر است مقدار محاسبه شدة هورمون در 2 نوبت و به فاصلة 12 ساعت تزريق شود. بعد از 24 ساعت ماهي هاي مولّد آماده هستند ابتدا ماهي آماده را آزماغيش مي كنيم. اگرتخم ها رسيدگي كامل پيدا كرده باشد ، براي تخم گيري با احتياط و به آرامي از 2 طرف با فشار ملايم به پهلوي ماده تخم ها به بيرون هدايت مي شوند و داخل يك ظرف قرار مي گيرند. سپس از 2 عدد ماهي نر استفاده مي كنيم و اسپرم گيري مي شوند. اين عمل را گشن گيري يا تخم گيري به روش مصنوعي گويند.حالا با ملايمت تخم ها را با اسپرم ها مخلوط مي كنيم كه بهتر است از يك پر استفاده شود تا تخم ها صدمه نبينند. سپس تخم هاي داخل ظرف را با محلول آب نمك 0.7% شست و شو مي دهيم كه معمولاً حدود 5 دقيقه بايد شست و شو انجام دهيم و همان طور با ملايمت تخم ها را با اسپرم نرها مخلوط كنيم تا تخم ها به خوبي بارور شوند. بعد از آن چون تخم ها چسبندگي دارند و تا زماني كه با آب نمك شست و شو مي دهيم اين چسبندگي كم است. حالا بايد تخم هاي بارور شده را به آكواريومي كه از قبل آماده كرده ايم منتقل كنيم. در هر آكواريوم تعداد مشخّصي به طور تقريبي تخم رها مي سازيم. بعد داخل هر آكواريوم يك شعلة اكسيژن قرار داده مي شود و مقداري داردي متيلن آبي با غلظت 0.1% اظافه مي شود تا از خرابي تخم ها و شيوع و حملة قارچ ها جلوگيري به عمل آيد. ماهي هاي مولّد را بعد از پايان كار به حوضچه ها بر مي گردانند و براي نوبت بعدي به خوبي تغذيه و نگهداري مي شوند.

تخم ها در داخل آكواريوم بعد از 48 ساعت باز مي شوند و به تدريج لاروها به ديوارة آكواريوم مي چسبند. لاروها همراه خودشان كيسة زرده دارند كه تا 3 روز از آن تغذيه مي كنند و در اين مدّت به هيچ غذايي نياز ندارند. معمولاً از صبح روز چهارم لاروها اشتهاي زيادي براي خوردن غذا دارند. نوزادان ميگوي نمكي بهترين غذا براي آن ها به حساب مي آيند. لاوها هرچقدر بزرگتر مي شوند بايد مقدار غذا و محل نگهداري متناسب با آن ها باشد و تميزي آب لاروها و رقم بندي بچّه ماهي هاي طلايي در هر 15 روز يك نوبت بايد انجام شود. در روش مصنوعي نكات بسيار مهمي وجود دارد كه حتماً بايد مورد توجّه قرار گيرد:

1 : محل تزريق هورمون بايد بين برانشي و بالة پشتي و در وسط بدن ماهي به صورت عضلاني زده شود و حداكثر نيم سانتي متر سوزن سرنگ به داخل بدن ماهي وارد شود.

2 : فاصلة زماني تزريق براي نرها و ماده ها رعايت شود.

3 : مقدار محلول هورمون بايد دقيق محاسبه شود و براي هر ماهي به اندازة تعيين شده تزريق شود.

4 : كلّة لوازم بايد كاملاً تميز ، استريل و ضدعفوني شده باشند.

5 : قبل از انجام تخم گيري(گرفتن تخم و اسپرم) ، حتماً از باروري و رسيدگي كامل تخم ها و اسپرم ها بايد مطمئن بود.

6 : اشخاص مبتدي از اين روش ها استفاده نكنند.

7 : حتماً از افراد آگاه ، متخصّص و كارشناس پرورش ماهي كمك بگيريد. به دليل حسّاسيّت و دقّت لازم در موقع انجام و تشخيص باروري تخم ها و اسپرم ها ، به تنهايي عمليّات را انجام ندهيد.

4 : روش نيمه مصنوعي :

در اين روش مانند روش مصنوعي تمام كارهاي لازم به تزريق هورمون هيپوفيز يا HCG به مولّدين انجام مي شود. به جاي اين كه با روش مصنوعي تخم ها و اسپرم ها گرفته شود ، از اين جا به بعد به صورت طبيعي ماهي ها در كنار يكديگر قرار مي گيرند و به صورت طبيعي با تعقيب و گريز همديگر و با فشارهايي كه ماهي هاي نر از دو طرف به پهلوي ماده وارد مي آورند ماهي ماده تخم هايش را رها سازد و هم زمان نرها به صورت طبيعي و با ميل خودشان اسپرم رها مي سازند و در چندين نوبت تعقيب و گريز ، هر نوبت تعداد زيادي تخم رها مي شود و معمولاً چند ساعت طول مي كشد تا تخم گيري تمام شود. در اين روش بهتر است ماهي هاي ماده و نر به صورت گروهي و به نسبت 5 به 7 در كنار هم قرار گيرند چون نتيجة تخم گيري بهتر است.

چنانچه در آكواريوم تخك گيري صورت مي گيرد ، بهتر است تعداد ماده 1 عدد و تعداد نرها 2 عدد باشد. در روش نيمه مصنوعي چون نيمي از كارها توسّط ماهي ها بايد انجام شود و چون ماهي ها هم علاقة زيادي به خوردت تخم هايشان دارند ، بنابراين بايد چاره اي انديشيد تا تخم ها از دسترس مولّدين دور و يا پنهان شوند كه مي توان ماهي هاي مولّد را در داخل قفي توري قرار داد و يا با انبوه گياهان طبيعي يا مصنوعي ، آكواريوم را پوشانيد كه تخم ها بعد از تخم ريزي در لابه لاي گياهان استتار شوند و يا از چشمه هاي تور عبور كنند.

بعد از پايان تخم ريزي كه معمولاً ماهي ها ديگر ميلي به تعقيب همديگر نشان نمي دهند ، بايد از آكواريوم خارج شوند و به محل نگهداري انتقال يابند. در اين روش معمولاً هر 15 روز 1 بار از ماهي ها مي توان تخم گيري كرد. در مدّت 15 روز بهتر است ماهي هاي ماده از نر جداگانه نگهداري شوند و با بهترين روش ممكن آن ها را تغذيه نمود.


(این اطلاعات از کتاب های مختلف و در زمان کارآموزی به عناون بخشی که فقط یک هزارم پروژه کارآموزی من در دانشگاه بود ، به صورت وب سایت اراده کرده بودمش!) امیدوارم به دردتون بخوره!

موفق باشید ، پرهام.

ممنون