آرتمیا - Artema
آرتمیا - Artema
تاریخچه
نخستین بار در سال 1755 دانشمندی به نام Schlosser این سخت پوستان را در آبگیر های شور لمینگتون انگلستان یافت . وی همچنین اعلام نمود که برخی قبایل آفریقایی از آن به عنوان غذا سود می برند. در سال 1758 آقای لینه این سخت پوست را Canser salinus یا خرچنگ نمکی نامگذاری کرد . در سال 1816 دانشمندی به نام Leach ، آن را Artemia salina نام نهاد . برای سالها این موجود را فقط به عنوان یک جانور سخت پوست و در محدوده کتابهای جانور شناسی می شناختند . در سال 1930 یا 1933 دانشمندی به نام Alvin sealo کاربرد آن را برای پرورش ماهی پیشنهاد کرد . در 1939 ارزش آرتمیا به عنوان یک غذای اساسی در پرورش نوزاد آبزیان شناخته شده بود . در اواخر دهه 1940 ، با افزایش علاقه به ماهیان زینتی گرمسیری ؛ ارزش تجاری آرتمیا دو چندان شد . از دیگر سو ، در سال 1899 دانشمندی به نام Gunther دریاچه رضاییه ( ارومیه ) را بررسی کرد و آرتمیای موجود در آن را همان آرتمیا سالینا نامید . سپس در سال 1976 دانشمندانی با نام های Bowen و Clarck آرتمیای دریاچه رضاییه را دوباره از نظر سیستماتیک مورد بررسی قرار دادند و آن را به عنوان گونه ای جدید ؛ Artemia urmiana نام نهادند ؛ یعنی آرتمیای ارومیه ای !
اسامی عمومی
آرتمیا را به اسامی گوناگونی چون Brine shrimp (میگوی نمکی ) ، Brine worm یا Salt worm ( کرم نمکی ) ، Water boatman ( قایق ران آبی ) ، Dood ( معنی این کلمه در جایی یافت نشد ولی شاید اشاره به شیوه حرکت این موجود داشته باشد ؟ ) ،Sea monkey ( میمون دریا ) و ... می نامند .
اسم علمی
خود واژه آرتمیا که اسم جنس این سخت پوست را می سازد از واژه Artema گرفته شده که به معنی گوشواره است. زیرا این حیوان ظاهری شبیه گوشواره دارد . به همین علت بنا به نظر برخی دانشمندان ، نام گوشواره آبی نام مناسبی به عنوان جایگزین فارسی آرتمیاست .
آرتمیا در زمان نابسامانی محیطی و استرس اقدام به تولید تخم هایی می کند که شامل جنینی خفته اند که با پوسته های سخت و مقاوم پوشیده شده است . س از اینکه تخم ها در شرایط خوب قرار گرفتند موجودی از آنها خارج می شود که ناپلیوس نام دارد . این موجود پوست اندازی کرده و چند بار دگرگون می شود تا آرتمیای کامل را تولید می کند . به این تخم ها Cyst یا کیست می گویند و این واژه سیست تلفظ می شود . برای وادار کردن کیست ها به شکفتن یا تخمه گشایی ( Hatch ) ، نخست احتیاج به یک انکوباتور است .
روش درست کردن انکوباتور در منزل
به غیر از آب نمک و کیست و شرایط فیزیکی و شیمیایی مناسب آب ، برای ساخت یک انکوباتور به مواد زیر نیاز است :
مواد لازم برای ساختن انکوباتور کیست آرتمیا در منزل
1 – بطری پلاستیکی خالی نوشابه یا آب معدنی در دار ( که شفاف باشد تا نور از آن عبور کند . )
2 – لوله یا شلنگ مخصوص آکوآریوم ( Tygon )
3 – چسب آکوآریوم
4 – گیره (مانند گیره لباس ) یا هر چیزی که بتوان با آن شلنگ آکوآریوم را به دلخواه باز یا بسته کرد .
5 – پمپ هوا
6 – لامپ مهتابی
روش ساخت
ابتدا بطری خالی را بر داشته و کمی از ته آن ( ته یعنی سمتی که در ندارد ) را بریده و جدا می کنید. یطری آب معدنی این خوبی را دارد که گنجایش آن 5/1 لیتر بوده و با بریدن مقداری از آن و محاسبه فضایی که بعدا در بالای آب خالی می ماند میتوان یک لیتر آب در آن داشت و کار محاسبه ساده تر می شود . خوب ، حالا یک یطری پلاستیکی دارید که اندکی ( مثلا سه بند انگشت ) از ته آن را بریده اید. حالا در بطری را بردارید و در آن دو عدد سوراخ به اندازه ای که لوله یا شلنگ آکوآریومی بتواند به سختی از آن عبور کند درست کنید .
برای درست کردن سوراخ بدون شک راه های گوناگونی وجود دارد . ولی یکی از راه ها این است که ابتدا سر لوله ها را روی در بطری بگذارید و با خودکار ( یا مداد ) دور لوله را علامت گذاری کنید تا محل و اندازه سوراخ ها مشخص شوند . پس از مشخص کردن محل و اندازه سوراخ ها می توام محل آنها را با یک میله فلزی یا پیچ بزرگ یا میخ بزرگ داغ شده ، سوراخ نمود . به جای میله می توان از نوک قیچی یا پیچگوشتی باریک یا دستگاه دریل یا مته و ... هم استفاده نمود و خلاصه بستگی به امکانات شما دارد . پس تا حالا یک بطری بدون ته داریم که در سر آن دو سوراخ به اندازه عبور لوله آکوآریوم ایجاد کرده ایم.
حالا لوله های آکوآریومی را با فشار از طرف بیرونی سر بطری وارد سوراخ هایی که ایجاد کرده اید بکنید . در این مرحله باید از چسب آکوآریوم برای فیکس کردن لوله ها و پر کردن درز احتمالی اطراف آنها استفاده نمود . می توان از چسب دو قلو هم استفاده نمود . پس از چسب زدن باید در بطری را که لوله ها را به آن چسبانده اید در جایی بی حرکت قرار دهید تا خشک شود . این کار ممکن است ساعت ها و یا حتی یک روز طول بکشد . فراموش نکنید که لوله ها نباید در انکوباتور دراز باشند و ته انکوباتور نباید دارای پستی بلندی باشد زیرا ممکن است کیستها در لا بلای این پستی و بلندی ها یا اطراف لوله ها گیر کرده و فاسد شوند و به رشد قارچها و باکتریهای فرصت طلب کمک کنند !
پس از اطمینان از خشک شدن چسب و محکم شدن لوله ها ، در بطری را روی آن ببندید. حالا یک بطری خالی دارید که کمی از کف آن را بریده اید و دو رشته لوله از سر آن وارد کرده اید. حالا بطری را برعکس کنید به شکلی که سر بطری در پایین قرار بگیرد. همانطور که می بینید لوله های آکوآریوم از ته بطری برعکس شده آویزان هستند . یکی از این شلنگ ها که بلند تر است به پمپ هوا وصل می شود .
اگر گفتید لوله دیگر برای چیست ؟ لوله دوم که کوتاه تر است برای تخلیه ظرف ( و در نتیجه خالی کردن ناپلیوسهای آرتمیا )در نظر گرفته شده تا پس از پایان انکوباسیون تخم ها ، از آن استفاده شود . فراموش نکنید که این لوله باید به وسیله گیره ای که گفتم بسته شود زیرا در غیر این صورت آبی که در انکوباتور می ریزید از راه لوله خارج می شود !
تا اینجا ساختار اصلی انکوباتور شما آماده است ولی یک مشکل دارد . مشکلش این است که انکوباتور شما اکنون دارای یک ته تیز است که دو لوله از آن آویزان است . چگونه می توان چنین ظرفی را روی یک سطح صاف ( مثل میز ) قرار داد ؟ یک راه چاره این است که ظرف پلاستیکی مشابه دیگری را از نیمه ببرید و انکوباتور خود را در آن قرار دهید ، البته باید در نیمه ظرف بریده شده که اکنون پایه انکوباتور شماست یک حفره درست کرد تا شلنگهای تخلیه و هوا از آن خارج شود که کار چندان ساده ای نیست .
یکی از راه های خوبی که برای رفع مشکل نداشتن اتکا انکوباتور وجود دارد آویزان کردن انکوباتور است ! در دو سوی استوانه ای که اکنون سر انکوباتور شما محسوب میشود ( و قبلا در اصل نزدیک کف بطری بوده که بخشی از آن بریده شده ) ؛ دو سوراخ درست کنید . حالا با عبور یک طناب باریک یا نخ ماهیگیری یا هر رشته مناسب دیگر و گره زدن آن ، یک دسته برای انکوباتور خود ساخته اید . از این به بعد می توان با کمک این بند انکوباتور را از هر قلابی آویزان نمود ؛ مثل سرمی که به انسان می زنند ! حالا دیگر انکوباتور شما آماده است . در این مرحله می توانید انکوباسیون کیست ها را آغاز کنید .
چگونه تخمه گشایی کیست ها را موفق تر کنیم ؟
برای اینکه انکوباسیون ما موفق باشد چند عامل مهم است که عبارتند از :
1 – غلظت محلول آب نمک
2 – اکسیژن
3 – دما
4 – روشنایی یا Illumination
5- پی هاش p.H یا اسیدیته آب
6 – مقدار کیست در حجم آب
1 - شوری مناسب برای تفریخ کیستهای آرتمیا سالینا ( و البته بیشتر گونه های آرتمیا ) برابر با 15 تا 20 ppt است . برای درست کردن چنین آب نمکی باید 15 تا 20 گرم نمک را در یک لیتر آب حل نمود . یعنی با یک ترازوی مناسب 20 گرم نمک وزن می کنید و سپس در یک ظرف ، یک لیتر آب می ریزید و نمک وزن شده را در آن حل می کنید ؛ به همین سادگی ! گزارشهایی مبنی بر نامناسب بودن استفاده از نمک ید دار برای انکوباسیون کیست های آرتمیا وجود دارد . هر چند که در گزارشهای در دسترس من نکته اثبات شده ای بر این مبنا موجود نبود ، اما برای موفقیت کامل بهتر است از نمک بدون ید مثلا سنگ نمک یا نمک های بلوری یا نمک های ویژه آکوآریوم آب شور استفاده نمود . از این گذشته شرکت معروف مرک ( Merck ) آلمان نمک بسیار خالصی دارد که کیفیتش بسیار خوب است و کیلویی حدود 12000 تومان است . از این نمک نیز می توان استفاده کرد.
2 – مقدار مناسب اکسیژن نیز از فاکتور های مهم دیگر در انجام موفق این کار است . صرف نظر از تاثیر اکسیژن ، تحرک و جریانی که در نتیجه ورود هوا به آب ایجاد می شود عامل دیگری در سریع تر و بهتر شدن تخمه گشایی کیستهاست . فقط باید دقت نمود که جریان شدید آب باعث ایجاد حبابهای بزرگ سطحی و در نتیجه به خارج ریختن کیستها نشود، برای این کار می توان مقدار هوا دهی پمپ را تنظیم نمود . ( یادتان باشد که از سنگ هوا استفاده نکنید . )
3 – عامل مهم دیگر دماست . دمای آب نمک موجود در انکوباتور باید بین 25 تا 28 درجه سانتی گراد باشد . در دمای زیر 25 درجه سانتی گراد تخمه گشایی کیست ها طولانی خواهد شد ( بیش از 24 ساعت ) و در دمای بالای 33 در جه سانتی گراد متابولیسم کیست ها متوقف می گردد .
4 – به درستی معلوم نیست که نور چگونه بر تخمه گشایی کیست ها اثر می گذارد . اما وجود نور با قدرت دست کم 2000 لوکس ( که بهتر است لامپ مهتابی باشد ) بازده کار را حتی تا 50 % بالا می برد. گزارش شده که نور حتی در ساعت های نخستین جذب آب توسط کیست ، باعث سریع تر شدن روند تکامل جنینی می شود . بهتر است که این نور دهی در تمام مدتی که دوره انکوباسیون طول می کشد ، وجود داشته باشد .
5 – p.H یا اسیدیته آب مناسب برای تفریخ کیست گوشواره آبی ( آرتمیا ) 8 تا 5/8 است.
6 – گزارش شده که مناسب ترین مقدار کیستی که بیشترین درصد تخمه گشایی را حاصل میکند 3 تا 4 گرم کیست آرتمیا در لیتر است ( ولی می توان این مقدار را تا 8 گرم در لیتر نیز افزایش داد . )
شروع کار
ابتدا انکوباتور را آویزان کرده و لوله هوای آن را به پمپ هوا وصل میکنیم. یادتان باشد که یا باید پیش از ریختن آب به انکوباتور پمپ را روشن کرد و یا اینکه پمپ هوا را در جایی بالا تر از سطح آب انکوباتور قرار داد ، در غیر این صورت آب وارد پمپ میشود . سپس یک لیتر آب داخل انکوباتور ریخته و مقدار نمک گفته شده را در آب موجود در انکوباتور ریخته و یک ساعت زمان می دهیم تا پمپ هوا کار کند و هم نمک ها در آب حل شود و هم آب هوادهی شود . دما و نور و p.H آب را هم که کنترل کردیم و مطمئن شدیم که لوله تخلیه ناپلیوس ها بسته است ؛ کیست آرتمیا را به مقدار گفته شده به محیط انکوباتور اضافه می کنیم .
پس از 16 تا 20 ساعت ( بر حسب دما و گونه ) نخستین ناپلیوسهای آرتمیا از تخم در خواهند آمد . در طی این مدت نور نباید قطع شود و دما نیز نباید تغییرات زیادی داشته باشد . برای جدا کردن ناپلیوس ها ابتدا پمپ هوا را قطع می کنید . پس از چند دقیقه ( 5 دقیقه ) پوسته ها و کیستهای هچ نشده به سطح خواهند رفت و ناپلیوس ها به کف انکوباتور رسوب می کنند . در این زمان می توان با باز کردن لوله ای که به منظور تخلیه ناپلیوس ها تعبیه شده ( لوله کوتاه تر ) این نوزادان آرتمیا را از انکوباتور خارج و به ظرف دیگری منتقل نمود .
روش دیگر استفاده از چراغ قوه است . ناپلیوسها گرایش مثبت به سمت نور داشته و همگی به سمت نور چراغ قوه جذب می شوند . در این زمان می توان آنها را با یک پیمانه یا تور با چشمه بسیار ریز صید نمود. حالا می توانید ناپلیوس ها را به ماهی ها بدهید . نکته مهمی که وجود دارد این است که بیشترین ارزش تغذیه ای به ناپلیوس تازه از کیست در آمده مربوط می شود و بیشترین میزان اسید های چرب غیر اشباع در ناپلیوس های تازه موجود است .
ناپلیوس
همچنین اگر قصد استفاده از ناپلیوس ها را برای تغذیه لارو یا نوزاد ماهی دارید باید از ناپلیوس های تازه استفاده کنید و اگر 30 ساعت از تخمه گشایی ناپلیوس ها بگذرد دیگر سایزشان مناسب استفاده برای بیشتر لارو ماهی ها نیست .
منبع
Foad- حامی حیوانات لاک پشتی
- تشکر : 243
رد: آرتمیا - Artema
در آنجا تخم آرتميا خريداري شده و فقط اقدام به باز كردن آن مي شد. براي استفاده از تخم آرتميا بايد ابتدا آن را باز كرد. براي اين منظور از 6 منبع پرورش آرتميا استفاده مي شود كه هر كدام از يك قسمت بتوني و يك قسمت پلاستيكي ساخته شده اند و يك شير در قسمت بتوني قرار دارد كه به منظور خارج كردن ميگوهاي باز شده استفاده مي شود.
طريقة باز كردن تخم آرته ميا به اين صورت است كه ابتدا مقدار لازم تخم را با مقدار مورد نياز نمك به همراه مقدار لازم آب نمك به درون منابع ريخته و آب درون منبع با استفاده از پمپ هوا به گردش درمي آيد. بعد از 48 ساعت شير پمپ هوا خاموش شده و كمي صبر مي شود تا پوسته هاي تخم در سطح آب منبع به صورت شناور درآيد. بعد شير منبع باز شده و لاروهاي آرتميا با آب نمك خارج مي شئود و سپس آرتمياهاي باز شده در يك ظرف ريخته مي شوند.
د كمي صبر مي شود تا آرتمياهاي مرده در كف ظرف ته نشين شوند و زنده ها در سطح آب جمع شوند. مرده ها در كف ظرف با زنده ها در بالاي ظرف كاملاً از روي تفاوت رنگ قابل تشخيص هستند.
بعد با توري بسيار چشمه ريزي آب سطح ظرف كه حاوي آرتمياي زنده است را صاف مي كنيم.
بعد آرتمياها را در سطلي حاوي مقداري آب شيرين قرار مي دهند تا شوري آن ها از بين برود.
سپس آرتمياها براي تغذية ماهيان به درون آكواريوم ها ريخته مي شوند.
از آرتميای تازه از تخم خارج شده براي تغذية بچّه ماهياني كه تازه از تخم بيرون آمده اند و قادر به استفاده از غذاهاي گوشتي و با اندازة بزرگ نيستند استفاده مي شود.
apb- کاربر باتجربه لاک پشتی
- تشکر : 8
رد: آرتمیا - Artema
من آنها در دریاچه ارومیه د یدم.
می گن تنها موجودی که در دریاچه ارومیه زندگی می کنه همین آرتمیاها هستند که غذای میگوها هم می شوند.
اونجا بالاخره یکی از آقایان همسفر یک شیشه پر از آرتمیا کرد و به ما نشان داد چون به راحتی قابل مشاهده نبودند.
samir- همکار گفتگوی لاک پشتی
- تشکر : 2
کسی تا حالا آرتمیا پرورش داده؟
واسه همین محصول Sera Artemia-Mix رو خریدم... این محصول حاوی نمک و
پروتئین لازم واسه 48 ساعت زنده موندن آرتمیا است.
روی بسته نوشته که تنها کاری که باید بکنین اینه که محتوی بسته رو درون 500 میلی لیتر آب بریزین و 24 ساعت صبر کنین
منتها من جایی واسه نگه داشتن اونهمه آرتمیا ندارم و اگه همشون رو درون آب
بریزیم قاعدتا بیشترشون تلف میشن. میخواستم بدونم اگه بخوام تنها مقدار
کمی از تخمها رو پرورش بدم( و نه همه بسته رو) چیکار باید بکنم ؟ چه مقدار
آب باید استفاده کنم؟
Developer Programmer- کاربر خوب لاک پشتی
- تشکر : 88
رد: آرتمیا - Artema
apb- کاربر باتجربه لاک پشتی
- تشکر : 8
رد: آرتمیا - Artema
من توش يه سنگ نمك كوچولو گذاشتم تا آبش شوربشه و اينطوري كمبود نمك جبران بشه... اينطوري هم نميشه؟نمی شه باید نسبت رعایت بشه تا آب نمک درست شه و تخم ها باز شن!
راستي پرهام جان، اگه به فرض من اونهمه تخم رو در نيم ليتر آب ريختم و يه شيلنگ هوا توي آب انداختم وبعد از 24 ساعت تخمها در اومدن... چند مدت بعد آماده قرباني شدن هستن و چطور ميشه بعد از 24 ساعت زنده نگهشون داشت؟
Developer Programmer- کاربر خوب لاک پشتی
- تشکر : 88
رد: آرتمیا - Artema
تمام اونچیزی که نیاز داری یه بسته آرتمیای 2500 تومنی + یک لیتر آب درون پارچ شیشه ای + یه شیلنگ هوا متصل به پمپ هوای دو هزار تومنی
پارچ رو گذاشتم جلوی پنجره تا نور طبیعی بهش بخوره عصر که از کار برگشتم دیدم توی پارچ هزاران آرتمیای سفید کوچیک که از تخم در اومدن به هر
طرف میچرخن
Developer Programmer- کاربر خوب لاک پشتی
- تشکر : 88
رد: آرتمیا - Artema
Foad- حامی حیوانات لاک پشتی
- تشکر : 243
رد: آرتمیا - Artema
spider- کاربر خیلی فعال لاک پشتی
- تشکر : 2
رد: آرتمیا - Artema
طبق تجربه شخصی یکی از بچه های سایتهای فارسی زبون، تا یک هفته زنده موندن منتها بعد از این مدت باید آبی که از شدت جلبک سبز شده رو بهش بدین تا از پلانگتونها استفاده بکنه
فقط نمی دانم تا چند وقت می توان آن را نگهداشت و این آرتمیا چه مقدار عمر می کنند و چند درصد آن هچ شده اند ؟
Developer Programmer- کاربر خوب لاک پشتی
- تشکر : 88
رد: آرتمیا - Artema
راستی خواستون باشه به وفت اون ها رو همراه آب شور به داخل آکواریوم نریزید ، با تور چشمه ریز(یا تنظیف) اون ها رو جدا کنید و ابتدا در 1 ظرف آب شیرین قرار دهید و بعد از 5 دقیقه در آکورایوم رها کنید تا نمک وارد آکورایوم نشه!
apb- کاربر باتجربه لاک پشتی
- تشکر : 8
رد: آرتمیا - Artema
شیوا- مدیر گفتگوی لاک پشتی
- تشکر : 31
رد: آرتمیا - Artema
apb- کاربر باتجربه لاک پشتی
- تشکر : 8
رد: آرتمیا - Artema
oskar- کاربر متوسط لاک پشتی
- تشکر : 0
رد: آرتمیا - Artema
oskar- کاربر متوسط لاک پشتی
- تشکر : 0
رد: آرتمیا - Artema
apb- کاربر باتجربه لاک پشتی
- تشکر : 8